YH4-TH3-BS6

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

basisstof 6: opvoeding of aanleg (nurture or nature)

H4

Thema 3

Genetica

Leerdoelen:

- Je kunt het doel van tweelingonderzoek beschrijven

- Je kunt verklaren dat epigenetica kan leiden tot een ander overervingspatroon dan volgens de wetten van Mendel.

Maak opgave 62 t/m 67 in je digitale boek

Stappenplan bij een vraag:

Type kruising 

Betekenis van de allelen 

Genotype van ouders 

Kruisingtabel opstellen

Verhouding tussen genotypen noteren

Verhouding tussen fenotypen noteren

monohybride overerving

• overerving van 1 eigenschap
  
• 1 betrokken genenpaar

X-chromosomale overerving

• Overerving van genen eigenschappen die op het geslachtschromosoom liggen.
  

Meerdere allelen overerving

• Overerving met 1 gen maar meerdere varianten van het gen, bijvoorbeeld bloedgroepen.
  

Wat voor type overerving is dit?

Bij fruitvliegjes is het allel voor een rode oogkleur X^a en een witte oogkleur X^A.

1. monohybride
2. X-chromosomale
3. meerdere allelen
4. gekoppelde overerving

Wat voor type overerving is dit?
Een bruine labradorreu (bb) en zwartharige labradorteef (BB) krijgen 2 zwarte labradorpuppies.

1. monohybride
2. X-chromosomale
3. meerdere allelen
4. gekoppelde

Wat voor type overerving is dit?
Een man met bloedgroep O verwekt een kind bij een vrouw met bloedgroep AB.

1. monohybride
2. X-chromosomale
3. meerdere allelen
4. gekoppelde overerving

Wat is een typisch kruisingsschema voor een letale overerving?

1. 
2. 
3. 
4. 

Het gen voor vleugelvorm bij fruitvliegjes erft X chromosomaal over. Het allel XA zorgt voor puntige vleugels terwijl allel a voor ronde vleugels zorgt.

Het gen voor vleugelvorm bij fruitvliegjes erft X chromosomaal over. Het dominante allel geeft puntige vleugels terwijl het recessieve allel  ronde vleugels geeft. Een homozygote dominante overerving is letaal. 

Een vrouwtjes fruitvlieg met puntige vleugels wordt gekruist met een mannetjes fruitvlieg met puntige vleugels. Hoe groot is de kans op een mannetjes fruitvlieg met ronde vleugels? 

1. 0%
2. 25%
3. 33%
4. 66%

Nature versus nurture 

Nature (aanleg) versus nurture (opvoeding)

Nature (aanleg) versus nurture (opvoeding)

Tweelingonderzoek

Nature (aanleg) versus nurture (opvoeding)

Tweelingonderzoek

Nature (aanleg) versus nurture (opvoeding)

Tweelingonderzoek

Epigenetica - mechanisme voor gen regulatie (gen aan of uitzetten)

Epigenetica - mechanisme voor gen regulatie (gen aan of uitzetten)

Leerdoelen:

- Je kunt het doel van tweelingonderzoek beschrijven

- Je kunt verklaren dat epigenetica kan leiden tot een ander overervingspatroon dan volgens de wetten van Mendel.