5V les 7_8_9 H10.4 zuurbase en redox bij koolstofverbindingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

NOVA 5VWO

H10.4 les 7 tm 9

zuur-base reacties  en   redoxreacties      

bij organische verbindingen

Leerdoelen

• Je kunt met behulp van Lewisstructuren de zure en basische eigenschappen van aminozuren verklaren (amfolyt)
• Je kunt de halfreacties opstellen van primaire en secundaire alkanolen en aldehyden als reductor
• Je kunt de halfreacties opstellen van aldehyden, ketonen en carbonzuren als oxidator

1. zuur-base reacties bij organische verbindingen

aminozuren

Binas tabel 67H1

stabiel ion door mesomerie:

door H-bruggen goed oplosbaar in water

Maar: hoe langer de C-keten, hoe meer oplosbaarheid afneemt

aminozuur = amfolyt

in zuur milieu (pH < 7): reactie als base

in basisch milieu (pH> 7): reactie als zuur

de pH waarbij een aminozuur dubbel geladen, maar elektrisch neutraal is, is voor elk aminozuur verschillend

positief ion

negatief ion

2. redox bij organische verbindingen

• alcoholen en aldehyden 

als reductor

• aldehyden, ketonen en carbonzuren

als oxidator

reductor:

primair                              alkanal

alkanol

oefenen

Geef de halfreactie van propaan-2-ol als reductor in structuurformules. Wat is de naam van het reactieproduct?

Leg aan de hand van de structuurformule uit dat 2-methyl-propaan-2-ol niet als reductor kan reageren

oxidator of reductor?

Bij een blaastest reageert het uit ethanol gevormde ethanal door tot ethaanzuur. Geef de kloppende halfreactie en leid af of ethanal reageert als oxidator of reductor:

een alkanol reageert dus in 2 stappen tot een alkaanzuur:

primair alkanol                 alkanal

En een alkanal is zowel OX als RED:

primair alkanol                 alkanal

= OX

= RED

Een alkaanzuur is alleen OX:

= OX

Door middel van een redox-reactie kun je alkanolen van elkaar onderscheiden:

je kunt alle halfreacties van organische verbindingen afleiden met het stappenplan uit H9.4 (blz 112)

eigen werk

maak een planning voor de opgaven van H10.4

verdeel je werk over 2 lessen en 3x huiswerk

vergeet niet je eigen werk na te kijken