H11 samenvatting 2023-2024

H11 samenvatting 2023-2024
1 / 31
volgende
Slide 1: Tekstslide

In deze les zitten 31 slides, met tekstslides.

Onderdelen in deze les

H11 samenvatting 2023-2024

Slide 1 - Tekstslide

H11    Koolstofchemie
11.1 Fossiele brandstoffen 

Slide 2 - Tekstslide

leerdoel

Slide 3 - Tekstslide

Aantekening 1
Koolwaterstoffen: 
Verbindingen tussen koolstof (C) en waterstof (H)
Fossiele brandstoffen (in de aardkorst, over een lange tijd gevormd uit organische resten) : 
Aardgas bestaat voornamelijk uit methaan (CH4)
Aardolie bestaat uit een mengsel van koolwaterstoffen
Steenkool 

Slide 4 - Tekstslide

 Destillatie van aardolie

Slide 5 - Tekstslide

olieraffinaderij
  • destillatie van de koolwaterstofverbindingen
  • de afgetapte vloeistoffen noem je fracties
  • fracties met het laagste kookpunt vind je bovenin 
  • voor sommige eindproducten moet je eerst "kraken"(= ontleding, dit kan thermisch of katalytisch)

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Tekstslide

Koolstof
Altijd 4 bindingen

Wat valt je op?

Slide 8 - Tekstslide

Alkaan
In butaan (C4H10) zie je ook bindingen met vier andere atomen per C-atoom. Deze koolwaterstoffen noem je alkanen. 
De formule voor alkanen is: 


Alkanen zijn verzadigde verbindingen, er kan geen atoom meer bij. 


Slide 9 - Tekstslide

Alkeen
In buteen (C4H8) zie je een dubbele binding tussen 2 C-atomen. Deze koolwaterstoffen noem je alkenen.
De formule voor alkenen is:

Alkenen zijn onverzadigde verbindingen, er kan nog een atoom bij. 


Slide 10 - Tekstslide

Naamgeving alkaan/alkeen
MEP BP

Slide 11 - Tekstslide

Structuurformule
Platte tekening vanuit de formule/naam:
1. Teken het aantal koolstofatomen achter elkaar
2. Teken de bindingen tussen de C-atomen (bij alkenen is er 1 dubbele binding = )
3.  Tel of elk C-atoom 4 bindingen heeft, teken bindingen bij
4. Teken de waterstofatomen aan de vrije bindingen 
5. Check je tekening met de formule

Slide 12 - Tekstslide

Kraken (in stukjes knippen)
Lange alkanen worden gekraakt in kleinere koolwaterstoffen. Deze kleinere koolwaterstoffen zijn waardevolle/leveren meer op.  

Thermisch kraken: Op hoge temperatuur (zonder zuurstof)
Katalytisch kraken: Met een katalysator, dit kan op lagere temperaturen -> minder energie verbruik -> goedkoper

Slide 13 - Tekstslide

Temperatuurschaal
Check je binas, 

waar kun je dit vinden?

Slide 14 - Tekstslide

leerdoel gehaald?

Slide 15 - Tekstslide

leerdoelen
Je kunt het proces van polymerisatie uitleggen
Je kunt de reactievergelijking van een polymerisatie opstellen

Slide 16 - Tekstslide

Herhaling
  1. Hoe kun je aan de structuurformule zien of ik te maken heb met een alkeen of een alkaan? 
  2. Wat is katalytisch kraken?
  3. Wat is de algemene formule voor een alkaan?
  4. Teken de structuurformule van buteen. 


Slide 17 - Tekstslide

Kunststoffen maken

Slide 18 - Tekstslide

Polymeren en monomeren
Een bekende polymerisatie-reactie is de reactie van etheen. De stof die dan ontstaat noem je polyetheen. Zie ook de afbeelding hieronder:




Omdat zo'n polymeer uit duizenden moleculen bestaat, wordt de reactievergelijking best groot als je de aantallen precies moet weten. Daarom schrijven we deze reactie als volgt op:
nC2H4>(C2H4)n

Slide 19 - Tekstslide

Bekende polymeren
Polymeren kom je op veel plekken tegen. Twee bekende polymeren zijn:

PVC (poly-vinyl-chloride)                            Teflon (poly-tetra-fluor-etheen)





Op blz 208 van je tekstboek staan de molecuulformules die hier bij horen.

Slide 20 - Tekstslide

Dus leg uit in je eigen woorden: 
Wat is polymerisatie en hoe vindt dat plaats?
Maak de reactievergelijking van de polymerisatie van van 400 etheen monomeren. 

Slide 21 - Tekstslide

Leerdoel

Slide 22 - Tekstslide

Waar kun je dit vinden in je binas?

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Tekstslide

Structuur en eigenschappen
De structuur van een polymeer is bepalend voor de eigenschappen en daarmee ook voor de toepassing. De polymeren die we kunnen onderscheiden aan de hand van eigenschappen zijn:
 Thermoplasten                                                      Thermoharders

Slide 25 - Tekstslide

Voorbeelden Thermoplasten
Polyetheen:                              Polyethyleentereftalaat (PET):




Polypropeen:                            Polyvinylchloride (PVC):

Slide 26 - Tekstslide

Voorbeelden Thermoharders
Bakeliet:                                                Epoxyhars:




Polyurethaan (PUR):

Slide 27 - Tekstslide

Recyclen
Omdat kunststoffen uit aardolie komen, kan het handig zijn om ze te recyclen. De aardolie raakt namelijk een keer op.

Je kunt bijvoorbeeld:
  • Kunststoffen fijnmalen en er opnieuw producten van maken
  • Kunststoffen kraken (zie paragraaf 2) en van de monomeren nieuwe kunststoffen maken
  • Kunststoffen verbranden en de warmte nuttig gebruiken

Slide 28 - Tekstslide

Recyclen
Het probleem bij recyclen is wel dat de soorten plastic vaak samen in het afval terechtkomen. 

Je zult dus goed moeten scheiden op het soort plastic!

Recyclingcode:

Slide 29 - Tekstslide

Recyclen
Kunststoffen worden verdeeld 
in 7 categorieën voor recycling:

Slide 30 - Tekstslide

Plastic Soup
Dit moeten we 
voorkomen.... :(

De organisatie
'The Ocean Clean Up' 
bouwt drijvende installaties 
om het plastic bijeen te 
drijven en op te ruimen

Slide 31 - Tekstslide