6.3 Bestuiving en Bevruchting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

6.2 Bestuiving

Je kunt beschrijven wat bestuiving is.

Je kunt het verschil benoemen tussen kruisbestuiving en zelfbestuiving.

Je kunt de kenmerken noemen van insectenbloemen en van windbloemen.

wat is bestuiving?

Bestuiving

Het overbrengen van stuifmeel van een meeldraad op een stempel heet bestuiving.

Nectar

Veel bloemen bevatten nectar. Dit is een zoet sap wat vogels en insecten aantrekt. 

Bijen verzamelen nectar om honing van te maken. 

Nectar

Bij het verzamelen van nectar raakt een bij vaak bedekt met stuifmeel . Als de bij naar een andere bloem vliegt, neemt hij het stuifmeel mee. Op die manier komt het stuifmeel op de andere bloem terecht.

Als je even een boom vol stuifmeel schud... 

Een spin die in een klaproos zit en daar onder het plakkerige stuifmeel is komen te zitten. 

Waarom maakt een bloem nectar?

Een bloem heeft zelf niets aan nectar. Toch maakt het nectar om bijen aan te trekken. Bijen maken er dan honing van. 

Bloemen hebben namelijk wel iets aan bijen. Als de bij de stuifmeelkorrels meeneemt, dan laat hij ze vaak ook bij andere bloemen achter. 

Wat is bestuiving?

1. stuifmeel komt op een stamper
2. eicellen komen op de meeldraad
3. eicellen komen op de stamper
4. stuifmeelkorrels komen op de meeldraad

Waarvan maakt een bij honing?

1. Stuifmeel
2. Nectar

Wat de functie van nectar?

1. Voeding voor de bloem
2. Het lokken van insecten

Bestuiving?

Het gaat er wel om dat het stuifmeel van een plant op dezelfde soort plant terecht komt. 

Een brandnetel kan een roos niet bestuiven. 

2 soorten bestuivingen

* Bij zelfbestuiving komt stuifmeel op de stempel van dezelfde bloem of van een andere bloem aan dezelfde plant.

* Bij kruisbestuiving komt stuifmeel op een bloem van een andere plant van dezelfde soort.

Kruisbestuiving en zelfbestuiving

Nummer 1 is wel bestuiving, bloem Q is dezelfde bloem als bloem P. 

1

Nummer 2 is wel bestuiving, bloem Q is dezelfde bloem als bloem Q. Ook al is het dezelfde plant, dit noem je zelfbestuiving. 

2

Nummer 3 is wel bestuiving, bloem Q is dezelfde bloem als bloem Q. Ook al is het een andere bloem aan dezelfde plant, dit noem je zelfbestuiving. 

3

Nummer 4 is wel bestuiving, bloem R is dezelfde bloem als bloem Q. 

4

Nummer 5 is geen bestuiving, er moet stuifmeel van de meeldraad op de stempel komen, niet andersom. 

5

Nummer 6 is geen bestuiving, er moet stuifmeel van de meeldraad op de stempel komen. Dit is van meeldraad op meeldraad.

6

Nummer 7 is geen bestuiving, er moet stuifmeel van de meeldraad op de stempel van dezelfde soort bloem komen. Dit is een andere soort.

7

Nummer 8 is wel bestuiving.  Ook al is het dezelfde plant, dit noem je zelfbestuiving. 

8

Nu zelf doen.

Sleep, op de volgende pagina, de blauwe plaatjes op de goede plek.

Zelf bestuiving

Bestuiving

Geen bestuiving

Insectenbloemen

Bestuiving door insecten -> insectenbloemen

Kenmerken:

• Maken nectar
• Grote opvallende
  kroon-bladeren
• Geur

Windbloemen

Bestuiving door wind -> windbloemen

Veel stuifmeel

Kleine onopvallende bloemen

benoem de verschillen tussen insectenbloemen en windbloemen

6.3 bevruchting

 Je kunt beschrijven hoe de bevruchting bij zaadplanten verloopt.

Je kunt de veranderingen in het zaadbeginsel na bevruchting beschrijven.

stuifmeelbuis

Als het stuifmeel op de stempel valt groeit hieruit een buis dit noem je de stuifmeelbuis. 

De stuifmeelbuis groeit naar het zaadbeginsel. 

Door de stuifmeelbuis gaat de kern van de stuifmeelkorrel naar het zaadbeginsel  

Als de buis een zaadbeginsel heeft bereikt, barst de top van de stuifmeelbuis open. De kern van de stuifmeelkorrel dringt de eicel binnen en versmelt met de kern van de eicel =bevruchting. 

Bevruchte eicel

Na de bevruchting gaat de eicel zich delen. 

• Uit de bevruchte eicel ontstaat zo een kiem. 
• Uit het zaadbeginsel ontstaat een zaad. 

Als een zaad kiemt, groeit uit de kiem een kiemplantje, en uiteindelijk een grote plant.

Bevruchting

De kern van de stuifmeelkorrel versmelt met de kern van de eicel

1 vruchtbeginsel kan meerdere zaadbeginsels bevatten

leg uit hoe bevruchting werkt

huiswerk

BS2: opdracht 7,8 en 9

BS3: opdracht 6,7 en 8