8.3 Democratisering in Nederland

• geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.3 Democratisering in Nederland

1840-1848: 

Koning Willem II

• Conservatief: geen ruimte voor veranderingen

• Regeert, min of meer, als absolute vorst

• Moet niets weten van democratie

• Moeizame relatie met zijn vader

Revolutiejaar 

1848

De ‘erfgenamen van de Franse Revolutie’, de Liberalen, komen tot de conclusie: "Alles is weer hetzelfde als vóór de Franse Revolutie!"

Overal zitten er weer koningen op de Europese tronen en 

ondanks 'een grondwet' is er maar weinig democratie.

Aanleiding revolutiejaar is economisch

Doel werd politiek van aard

Paniek bij de vorsten

in heel Europa!

Ook in Den Haag...

...koning Willem II wordt 'in één nacht' liberaal

Johan Rudolf Thorbecke

(Liberaal)

krititek: 

• koning regelt alles daardoor worden burgers passief en gemakzuchtig
  
• afkomst en de juiste contacten zijn belangrijker dan capaciteiten
  

       Wil inspraak burgers op landsbestuur

Grote kritiek conservatieven: gevaarlijke revolutionaire ideeën

Liberalen

• Rijke burgers, eerste politici
• Thorbecke
• Politieke partij: Liberale Unie.
• Overheid moet zich zo min mogelijk met het land bemoeien, alleen zorgen voor veiligheid. Zeker niet met de economie.

Na 1848 worden de liberalen de nieuwe machthebbers en komen andere groepen op voor hun rechten

Katholieken

- waarom voelden zij zich tweederangs burgers?

- waarom was de verhouding met de liberalen eerst goed en later slecht?

- waarom was de verhouding met de protestanten eerst slecht en later goed?

Protestanten

- Abraham Kuyper

- Oprichter eerste moderne politieke partij ARP (1879), na invoering nieuwe schoolwet (1878)

- belangrijke figuur bij het ontstaan van de verzuiling (zie bron 18)

Confessionelen zijn een andere groep dan de conservatieven (uit het eerste deel van de 19e eeuw)!

Ook vrouwen laten van zich horen!

Albert Hahn in de Notenkraker, 14-2-1914

De arbeider:'Alleen als zij er ook van zal profiteren, zijn wij bereid, u te helpen het vrouwenkiesrecht te veroveren.'

Waar was Albert Hahn, blijkens deze prent, bang voor?

In 1918 werd Suze Groeneweg (SDAP)  als eerste vrouw gekozen in de tweede kamer 

1919:  sluitstuk democratisering van Nederland

Algemeen kiesrecht nu ook voor vrouwen!