3.3 Kruit- en gasdampen in de loopgraven, 1914-1918

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

korte terugblik:

• Indirecte oorzaken van WO I
  
• 1.  Nationalisme (eenheidsstreven, onafhankelijkheid, revanchisme)
• 2. Militarisme en wapenwedloop
• 3. Modern Imperialisme
• Belangrijk: bondgenootschappen
• Onderwerp van vandaag: de directe oorzaak (aanleiding) van WO I

leerdoel:

Aan het eind van deze les weet je hoe het kwam dat de moord op de kroonprins van de Donau Monarchie leidde tot het uitbreken van WO I.

Waarom brak WO I juist uit in augustus 1914?

Maak een mindmap van kernwoorden aan de hand waarvan je uitlegt op welke manier WO I kon ontstaan vanuit de situatie op de Balkan in 1914. Gebruik de tekst van 3.3 

elementen mindmap:

• Bosnië 
• 1908
• Donau-Monarchie
• koninkrijk Servië
• 28 juni 1914
• Frans Ferdinand
• Sarajevo
• Princip

vervolg elementen:

• Servië
• oorlogsverklaring
• Nicolaas II
• mobilisatie
• Duitsland
• Frankrijk
• België
• Engeland

het Von Schlieffenplan:

• doel: 2-frontenoorlog voorkomen
• Hoe: eerst Blitzkrieg in Frankrijk
• Daarna: Rusland verslaan
• Het plan mislukte door:
• 1. trage opmars door België
• 2. snelle mobilisatie Russen 
• 3. Engeland snel op vasteland
• 4. snelle troepenverplaatsing Fr.

Franse militairen per taxi naar het front

Slag bij de Marne (1914):

'Blitzkrieg' mislukt

Slag bij de Marne (1917)

beeld van de 'Sitzkrieg'

WO I werd een loopgravenoorlog aan het westfront

• 'Sitzkrieg'
• vlooien
• ratten
• verveling
• spanning
• stank


• doden en gewonden
• weersomstandigheden

voorbeeld van een PO: het leven in de loopgraven

andere kenmerken WO I:

• 1.  aanvankelijk optimisme
• 2. nieuwe wapens ingezet:
• - vliegtuigen
• - gifgassen
• - duikboot
• - vlammenwerper
• - mitrailleur
• 3. vele slachtoffers 
•      o.a. 'shellshocks'

slachtoffers van de beschietingen 

in de Eerste Wereldoorlog

KA: Vernietigingen op niet eerder vertoonde schaal

Beeld van Ieper uit 1900

2 documentaires

1. Ieper

2. Slag bij de Somme

lesdoel:

aan de hand van een aantal vragen weet je aan het eind van de les wat de aanleiding en de oorzaken van WO I waren. 

Ook weet je welke belangrijke gebeurtenissen zich hebben voorgedaan in WO I.

de aanleiding voor WO I was

1. de moord op de Oostenrijkse kroonprins.
2. de moord op Frans Josef I
3. de moord op de vrouw van Frans Ferdinand
4. de moord op Princip

De volgende gebeurtenis was geen oorzaak van WO I

1. In Frankrijk leefde het revanchisme
2. in Duitsland was het militarisme heel sterk
3. Engeland was bang voor de Duitse vloot
4. Hitler zweepte het volk op om te vechten

Welke van de volgende uitspraken over Amerika is niet juist?

1. Amerika bleef aanvankelijk trouw aan haar isolationisme
2. De Amerikaanse president was tegen deelname van Amerika an WO I
3. Amerika leverde veel goederen aan de geallieerden in WO I
4. Pas in 1918 besloot Amerika deel te nemen aan WO I

Welke van de volgende oorzaken voor Amerikaanse deelname aan WO I is niet juist

1. Het Zimmermann telegram was een oorlogsverklaring
2. Door de onbeperkte duikbootoorlog werden ook Amerikaanse schepen getroffen
3. Financiële redenen speelden geen rol
4. Amerika had meer sympathie voor de democratisch landen geregeerde landen