Depressie

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Alles is zwaar. Letterlijk. De aarde trekt me naar beneden, mijn oogleden drukken op mijn ogen, de somberte en zwartheid gevat in een deken van keien en pure wanhoop en paniek drukt me door het bed heen de grond in. En dit is nog voordat ik me realiseer dat ik echt wakker ben.

(Mindblue 2022) 

                 Depressie

Depressie

Ben je weleens privé in aanraking gekomen depressie

Ja via via over gehoord

Ja iemand uit mijn directe omgeving

Nee gelukkig niet

Doelen van deze les:

• Je kunt de leerlingen uitleggen wat een depressie is.
• Je kunt de leerling uitleggen welke symptomen er bij een depressie horen.
• Je kunt benoemen welke behandeling er wordt toegepast bij een depressie.
• Je kunt verschillende opdrachten over depressie toepassen in de klas.
• Je kunt de verschillende soorten depressie omschrijven.

Inhoud

• Wat is een depressie
• Welke soorten depressie zijn er?
• Hoe ontstaat een depressie 
• Symptomen van een depressie
• Kenmerken van een depressie
• Hoe voorkom je een depressie
• Korte video en kijkvragen
• Zelftest
• Opdracht
• Bespreken
• 5 tips voor mensen met een depressie
• Evalueren

Wat is depressie?

Depressie is een stemming  die ernstig of langdurig verstoord is en  invloed heeft op ons functioneren.

Stemmingsstoornissen

Komt per jaar bij een op de 5 van de volwassenen voor

Meer bij vrouwen dan mannen

Verschillende soorten depressie

*Manische depressie 

*Dysthyme stoornis

*Unipolaire depressie

*Bipolaire depressie

*Seizoensgebonden depressie
*Postnatale depressie 
*Psychotische depressie

* Persisterende depressie

Dit is het biopsychosciale model van een depressie. 

Hierin zie je dat een depressie ontstaat door een combinatie van kwetsbaarheid en belasting. 

Wie erg kwetsbaar is, heeft misschien geen duidelijke aanleiding nodig om depressief te worden. 

Bij mensen die minder kwetsbaar zijn, ontstaat een depressie pas na langdurige overbelasting. 

Een depressie ontstaat als de draaglast groter is dan de draagkracht.

Oorzaak

Waardoor een stemmingsstoornis precies ontstaat is moeilijk om exact aan te geven.

 

Een depressie komt waarschijnlijk door een combinatie van omgevings-, psychische, biologische en genetische factoren.

De meeste theorieën hebben het over neurotransmitters. Dit zijn chemicaliën in je hersenen die voor een onbalans zorgen en een depressie veroorzaakt.

Depressie

Allesoverheersend!
- Ontstaat meestal geleidelijk
- Duur: weken tot jaren

- Opvolgen episodes (1 episode +/- 6mmd)

Veruit meest voorkomende stoornis
(incl jongeren/ouderen 800.000)

- Ontstaat gemiddeld tussen 25-35 jaar
- Depressies komen vaker voor bij werkeloosheid, arbeidsongeschiktheid, lager opgeleiden etc. 

Dementie, depressie en Delier

Naast dementie kunnen ook depressie en een delier regelmatig voorkomen bij ouderen.

Een delier komt door een combinatie van lichamelijke aandoeningen en het niet goed kunnen verwerken van allerlei prikkels door de hersenen.

Een delier is een acute verwardheid die in korte tijd ontstaat.

Vaak zijn er hallucinaties.

Verlieservaringen en depressie

Niet iedereen wordt depressief na een verlieservaring; volgens Beck zijn daar een aantal predictoren in, dat een depressie ontstaat door de interactie tussen:

• Disfunctionele opvattingen over de betekenis van ervaringen
• Het toekennen van grote waarde aan het belang van de ervaring
• De aanwezigheid van een relevante stressor
• Persoonlijkheidsstijl

Kenmerken bij een depressie

 Zo onderscheiden we onder anderen depressie in combinatie met:

• Psychotische kenmerken: depressie met wanen en/of hallucinaties, de psychische symptomen van een psychose.
  
• Melancholische kenmerken: depressie met over de dag schommelende lichamelijke symptomen van verlies of toename van eetlust, obstipatie, problemen met slapen en een geremde of juist geagiteerde motoriek.
  
• Seizoensgebonden patronen: depressie die vooral in de winter optreedt.
  
• Postnatale depressie: depressie die ontstaat na bevalling.
  
• Lichamelijke stoornis: depressie die direct of indirect wordt veroorzaakt door een lichamelijke ziekte. Het kan bijvoorbeeld een direct gevolg zijn van verstoringen van de hormoonspiegels van bijvoorbeeld schildklierhormoon, maar ook een indirect gevolg van de grote psychische last die bij de diagnose van kanker komt kijken.

Behandeling

Onderscheid in:

- Lichte depressie

- Matige depressie

- Ernstige depressie

Behandeling

• Cognitieve therapie en interpersoonlijke therapie.
• Psycho-educatie: hoe om te gaan met een depressie.
• Begeleiden bij toepassen van leefregels die gunstige zijn bij een depressie.
• Psychotherapie
  
• Groepstherapie
  
• Running therapie
  
• RET (rationele-emotieve-therapie)
  
• Lichttherapie 

Wat kun je doen bij depressieve klachten

Drie dingen die belangrijk zijn om te doen bij een depressie:

• Structuur geven aan de dag
• Actief zijn (elke dag bewegen) 
• Contact houden met andere mensen
• Gezond eten
• Hulp zoeken

Verdovende middelen  verergeren de depressie

Kijkvragen

• Wat verandert er tijdens een depressie in je leven?
• Welk gedeelte in de hersenen  krimpt er  tijdens een depressie?

Zelftest Depressie Opdracht 

Test jezelf dat kan dat via de volgende link:

https://mentaalbeter.nl/zelftesten/depressie-test/

Er is een korte en een langere test beschikbaar Kies dan de korte versie.

Eenzaam

Boos

Verdrietig

Stabiel

Verbaasd

Paniekerig

Kalm

Veilig

Uitgeput

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel De tuin van de inrichting
Datering December 1889
Locatie Saint-Rémy-de-Provence
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Vraag: welk gevoel past volgens jou bij dit werk?

Optie: Kies deze opdracht of de opdracht op de volgende slide. Beiden hoeft niet, maar kan wel. 

Laat de leerlingen de hotspots openen en een of meer van de opties kiezen. 

Laat leerlingen eventueel hun keuze onderbouwen. Er is geen goed of fout.

Bespreek klassikaal. 

Doorpraten?

• Mentor/docent
• Vertrouwenspersoon
• Zorgcoördinator
• Iemand die jij vertrouwt
• Huisarts/schoolarts
• Jongerenhulponline.nl
• Kindertelefoon: 0800-0432

Wat zijn jouw lichtpuntjes wanneer je in een dip zit?

Werkvorm: check in duo's.

 reflecteren en evalueren:

Reflecteren: Terugkijken op eigen ervaringen om daarvan te kunnen leren (geen waarde toekennen).

Evalueren: Je beoordeelt hoe goed je iets kan en of je er nog beter in kan worden (waarde toekennen).

Depressie

Opdracht:

Wij verdelen jullie in 2 groepen

Groep 1: Zoek klachten(symptomen) die horen bij depressie.

Groep 2: Zoek behandelingen voor depressie.

Schilderblij

Voor deze opdracht ga je een schilderij maken wat bij je gevoelens past.