Dilemma's, vrije wil en vrijheid - 2. Waarden en normen

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Dilemma!

Je hebt een superstrenge docent, maar een goed rapport

óf

Je hebt een hele leuke docent, maar je haalt slechte cijfers

Reacties ophalen. Peilen bij anderen of ze er ook zo over denken.

Wil iemand nog een vraag stellen over een gegeven antwoord?

Lesopzet

Filosoferen - samenwerken

Praktische opdracht - Met Tractatus Philosophicus
Toets - Zonder Tractatus Philosophicus

Titel: Waarden en normen

Herhalen!

1. Wat vind jij belangrijk in vriendschap?

1a. Geef zo volledig mogelijk antwoord.

Opdracht 1

Dit is natuurlijk de stap naar waarden. Die term hoeft nog niet gelijk begrepen te worden.

1. Wat vind jij belangrijk in vriendschap?

1a. Geef zo volledig mogelijk antwoord.

1b. Probeer je antwoord op 1a samen te vatten in 3 kernwoorden.

Opdracht 1

Dit is natuurlijk de stap naar waarden. Die term hoeft nog niet gelijk begrepen te worden.

Dilemma's, vrije wil en vrijheid

Werkboekje

Maken opdracht 4, 5 en 6

Afmaken opdracht 1, 2 en 3

Maken Plus-opdrachten

Absolute stilte

Fluisterniveau

Normaal spreekniveau

Personaliseer de voorkant

Zelf aan de slag. Bepaal de tijd voor stilte werkzaamheid, geef dat aan op het verkeerslicht. Geef aan dat je rondes door de klas loopt voor vragen.

Bespreek opdracht 6 en 7 uitvoerig.

Werkboekje

Open je werkboekje en pak opdracht 20 erbij.

Ruimte voor aantekeningen en gedachtes!

Leg opdracht 19 uit.

Aantekeningen maken, tekeningen, schema's en eigen ideeën en aantekeningen kunnen hierin.

Vele soorten waarden

Waarden: 

dingen die je belangrijk vindt en die je zou willen hebben of nastreven.

Soorten waarden:

Financiële waarde, esthetische waarde, emotionele waarde, ecologische waarde, etc.

Wij gaan het hebben over: morele waarden.

Aantekeningen

Al deze varianten zijn waarden. We gaan het in deze lessenserie over morele waarden hebben.

Voorbeeld om deze te onderscheiden:

Schilderij

Zaken rondom goed en kwaad; morele waarde. Leg hierbij ook uit dat er botsende waarden bestaan.

Normen

Norm: gedragsregel of richtlijn die uit een waarde voortkomt. 

Waarde: gezondheid

Norm: ik beweeg elke dag een uur

Aantekeningen

Denken-delen-uitwisselen

Bedenk nog een waarde en een daarbijhorende norm. 30 seconden zelf nadenken. Delen met je buur en daarna klassikaal bespreken.

Moraliteit: het geheel van waarden en normen

Het geheel van waarden en normen

Aantekeningen

Belangrijk om ook het gebruik van het woord 'moreel' toe te lichten. Dat kan voor leerlingen verwarrend zijn.

Het leerlingenstatuut

Vraag of ze het kennen. Laat ze het uitleggen. Kennen ze het niet, dan leg je het zelf uit.

Opdracht uitdelen op papier.

Denk aan het geven van de instructie.

Gezamenlijke opdracht

1.    Welke regel vinden jullie het belangrijkst? Beargumenteer je antwoord.

2.    Op welke waarden zijn de vier regels gebaseerd volgens jullie? Leg uit!

3.    Maak een voorstel ter verbetering van Artikel 7. Welke regel(s) moet er veranderd worden? Worden toegevoegd? Geef aan welke waarde belangrijk hierbij is.

4. Het voorstel ter verbetering van Artikel 7 gaan jullie pitchen. Maak een korte pitch waarbij jullie de klas willen overhalen om jullie verbetervoorstel te steunen. 

Leg opdracht 19 uit.

Aantekeningen maken, tekeningen, schema's en eigen ideeën en aantekeningen kunnen hierin.

leerplein

leerplein

Bovenste van het groepje haalt de opdracht op 

Onderste van het groepje levert de papieren straks weer in

Gezamenlijke opdracht

1.    Welke regel vinden jullie het belangrijkst? Beargumenteer je antwoord.

2.    Op welke waarden zijn de vier regels gebaseerd volgens jullie? Leg uit!

3.    Maak een voorstel ter verbetering van Artikel 7. Welke regel(s) moet er veranderd worden? Worden toegevoegd? Geef aan welke waarde belangrijk hierbij is.

4. Het voorstel ter verbetering van Artikel 7 gaan jullie pitchen. Maak een korte pitch waarbij jullie de klas willen overhalen om jullie verbetervoorstel te steunen. 

Leg opdracht 19 uit.

Aantekeningen maken, tekeningen, schema's en eigen ideeën en aantekeningen kunnen hierin.

Universele waarden

Culturele waarden

Leg beide begrippen uit. Ga een gesprek aan over de vraag of er waarden zijn die universeel zijn of dat ze cultureel bepaald zijn. Misschien beide?

Kunnen verschillende waarden botsen? Is de ene waarde belangrijker dan de andere?

Dit gesprek kan leiden uit de pitches van de leerlingen. Zou een school in Australië dezelfde waarden en normen/leerlingenstatuut kunnen hebben? Egypte? Chili? Texas?

Leerdoel - Waarden en normen

- Ik kan uitleggen wat moraliteit is.

- Ik kan waarden en normen herkennen en uitleggen.

- Ik kan voorbeelden geven van waarden en normen.

- Ik kan botsende waarden herkennen en uitleggen.
- Ik kan voorbeelden geven van botsende waarden.

- Ik kan beargumenteren welke waarden en normen ik belangrijk vind. (AUB-methode)

- Ik kan beargumenteren of volgens mij moraliteit cultureel bepaald is of universeel zijn. (AUB-methode)