WK 40 | tekstverbanden | hoofdzaken | alinea's | kernzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

WK 40 | 4 oktober 2022

Alinea's 

Hoofdzaken

Kernzinnen

Tekstverbanden 

Vorige les

1.  Vandaag doorgeven welk boek je gaat lezen. 
2.  Heb je gewerkt aan de weektaak.
3. Weet je wat je tot de herfstvakantie kunt verwachten. 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• weet je wat een kernzin is. .

• kun hoofdzaken en kernzinnen in een tekst vinden.
• ... 
• weet je welke tekstverbanden er zijn (of morgen)

• heb je geoefend met termen uit de begrippenlijst. 

Stappenplan voor lezen tekst

• Stap 1: bepaal het onderwerp en de hoofdgedachte van de tekst.
• Stap 2: achterhaal per alinea wat er wordt gezegd over het onderwerp. Let hierbij op kernzinnen.
• Stap 3: Welke signaalwoorden vind je in de tekst en bij welk tekstverband horen deze? 

Hoofdzaken

• Wat belangrijk is in een tekst.
  
  
• Hoofdzaken lees je vaak in de inleiding, in het slot en in de kernzin van elke alinea.
  
  
• Tussenkopjes en anders gedrukte woorden kunnen ook helpen om hoofdzaken te vinden.

Hoofdzaken

Hoe en waar vind je de hoofdzaken?

• Vaak in de eerste, de tweede en/of de laatste zin van een alinea.
• Daartussen staan vaak voorbeelden, toelichtingen of een verdere uitleg, dat zijn bijzaken.
  Denk aan de hamburger... 
  
  

Stel jezelf de volgende vragen:

1. Heb ik deze zin nodig om de tekst/de alinea goed te begrijpen?
2. Wat zegt deze zin over het (deel)onderwerp?

Hoofdzaken (structuur)

Hoofdzaken (structuur)

Bijzaken (vulling)

Kernzinnen

• In een kernzin zet een schrijver vaak het belangrijkste van de alinea: de hoofdzaak.

• Andere zinnen bevatten bijzaken, minder belangrijke dingen.
  Uitleg, toelichting of voorbeeld.
  
  
• Een kernzin is vaak de eerste, tweede of de laatste zin van de alinea. Soms is het ook een andere zin.

Kernzinnen vinden

1. Bedenk wat is het (deel)onderwerp van de alinea / het tekstgedeelte.
   
   
2. Bedenk wat de schrijver eigenlijk wil vertellen over het (deel)onderwerp.
   
   
3. Lees de eerste, tweede en laatste zin van de alinea.
   
   
4. Bedenk welke zin het beste past bij je antwoorden op vraag 1 en 2.

WK 40 | wo 5 oktober 2022

Alinea's 

Hoofdzaken

Kernzinnen

Tekstverbanden 

Hoofdzaken

Hoe en waar vind je de hoofdzaken?

• Vaak in de eerste, de tweede en/of de laatste zin van een alinea.
• Daartussen staan vaak voorbeelden, toelichtingen of een verdere uitleg, dat zijn bijzaken.
  Denk aan de hamburger... 
  
  

Stel jezelf de volgende vragen:

1. Heb ik deze zin nodig om de tekst/de alinea goed te begrijpen?
2. Wat zegt deze zin over het (deel)onderwerp?

Hoofdzaken (structuur)

Hoofdzaken (structuur)

Bijzaken (vulling)

TEKSTVERBANDEN

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen.

Die samenhang heet een TEKSTVERBAND.

Door te letten op tekstverbanden begrijp je een tekst beter.

Tekstverband

Er zijn verschillende tekstverbanden:

Begrippenlijst

Wat is GEEN kenmerk van een alinea?

1. Een alinea begint op een nieuwe regel
2. Een alinea heeft een titel
3. Een alinea vertelt iets over een deelonderwerp van de tekst
4. Een alinea laat de regel inspringen

De kernzin van een alinea is altijd de eerste zin van die alinea.

1. waar
2. niet waar

Wat is een tekstverband?

1. Het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd.
2. Het belangrijkste in een alinea.
3. De samenhang tussen woorden, zinnen of alinea's.

Een tussenkopje van alinea is het deelonderwerp van de alinea.

1. Juist
2. Onjuist

Welk signaalwoord is GEEN signaalwoord voor 'tijd'?

1. eerst
2. ten slotte
3. daarna
4. denk aan

Wat is een signaalwoord

Wat zijn signaalwoorden?

1. Woorden die verbanden tussen zinnen leggen
2. Woorden die zelfstandig een betekenis hebben
3. Woorden die iets zeggen over het zelfstandignaamwoord
4. Woorden die extra informatie geven

Kortom, dit was de herhaling over tekstverbanden en signaalwoorden.

Wat is het tekstverband?

1. Doel-middelverband
2. Vergelijkend verband
3. Samenvattend verband
4. Concluderend verband

Welk signaalwoord hoort bij het tekstverband 'tijdsvolgorde'?

1. Terwijl
2. Daarnaast
3. Toch

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor reden?

1. ten eerste
2. daarom
3. bijvoorbeeld
4. maar

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor tegenstelling?

1. zoals
2. daarnaast
3. echter
4. zo

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een voorwaarde?

1. En
2. Maar
3. Mits
4. Dus

Wat is GEEN tekstverband?

1. opsomming
2. voorwaarde
3. synoniem
4. tegenstelling

Wat zijn hoofdzaken?

1. De hoofdgedachte en de kernzin samen
2. Wat in een tekst belangrijk is
3. De inleiding
4. De alinea's

Welk signaalwoord hoort bij een tekstverband voor opsomming?

1. zoals
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Het signaalwoord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. voorbeeldgevend
3. tegenstellend
4. redengevend

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor voorbeeld?

1. zoals
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Zoek het tekstverband:

Hij houdt van pannenkoeken, maar niet van pizza.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. tijdsvolgorde
4. uitleggend

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Schrijf in een paar woorden op waar alinea drie over gaat.

Schrijf in een paar woorden op waar alinea vier over gaat.