Sociogram

Deze les:

  • Hoe gaat het in de groep? (sociogram maken)
  • Grappig of over de grens (stellingen bespreken)
1 / 11
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

In deze les zitten 11 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Deze les:

  • Hoe gaat het in de groep? (sociogram maken)
  • Grappig of over de grens (stellingen bespreken)

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ga naar: 
www.sometics.com/nl/start


Code: SDGKAS

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Met aardig doen kom je verder
Klassikale les

Grappig doen of 
over de grens?

Slide 3 - Tekstslide

  • Vraag om toelichting zodat enkele leerlingen hun verhaal kunnen vertellen over wat ze de afgelopen weken gezien hebben aan kwetsend gedrag. (zie de Thuisles)
  • Bespreek het voorbeeld van de scholen die in het nieuws kwam door Zoom-bombing (dat als iemand of meer personen tegelijk inbreken in een videoles of videovergadering en daar ongewenst materiaal laten zien – racistische teksten of porno bijvoorbeeld). 
Met aardig doen kom je verder
De vrijheid van meningsuiting is de vrijheid van burgers hun overtuigingen te uiten, zonder controle vooraf door de staat. Het is een belangrijk grondrecht in elke democratie. De vrijheid van meningsuiting kent wel een aantal grenzen. Als een persoon of organisatie die grenzen overschrijdt, kan de rechter beslissen dat zijn vrijheid moet worden ingeperkt.
Vrijheid van meningsuiting
Klassikale les
Grappig doen of 
over de grens?

Slide 4 - Tekstslide

Leg uit wat ‘vrijheid van meningsuiting’ is.

Definitie: “De vrijheid van meningsuiting is de vrijheid van burgers hun overtuigingen te uiten, zonder controle vooraf door de staat. Het is een belangrijk grondrecht in elke democratie. De vrijheid van meningsuiting kent wel een aantal grenzen. Als een persoon of organisatie die grenzen overschrijdt, kan de rechter beslissen dat zijn vrijheid moet worden ingeperkt.”

Bron: Raad voor de rechtspraak.
Met aardig doen kom je verder
Haatzaaien is aanzetten tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap. 
Haatzaaien is strafbaar; je kunt er tot twee jaar gevangenisstraf voor krijgen.
Haatzaaien
Klassikale les
Grappig doen of 
over de grens?

Slide 5 - Tekstslide

Leg uit wat haatzaaien (of ‘aanzetten tot haat, discriminatie of geweld’) betekent, en welke (strafbare) uitingen er nog meer zijn die de vrijheid van meningsuiting beperken.

Er is dus vrijheid van meningsuiting, maar dat betekent niet dat je zomaar álles mag zeggen. Je mag bijvoorbeeld nooit iets beledigends of discriminerends zeggen. Dat is strafbaar. Ook haatzaaien, waar het tegenwoordig vaak over gaat, is strafbaar.

Definitie: haatzaaien is “aanzetten tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap”. 

Bron: Wetboek van Strafrecht.

Haatzaaien is strafbaar; je kunt er tot twee jaar gevangenisstraf voor krijgen.
Dit is prima
Dit kan 
écht niet 
Dit is op 
het randje
Met aardig doen kom je verder
Pim stuurt dagelijks 25 grappige foto's in de groepsapp.

Slide 6 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Dit is prima
Dit kan 
écht niet 
Dit is op 
het randje
Met aardig doen kom je verder
Milou post een filmpje in de groepsapp van haar klas waarin ze iemand uit een andere klas belachelijk maakt. 

Slide 7 - Sleepvraag

Activiteit: de klas gaat zich een oordeel vormen over vier voorbeelden. Bespreek de drie categorieën (oordelen):
  • Dit kan écht niet (bijvoorbeeld omdat het strafbaar is, zoals haatzaaien, smaad, laster, etc.).
  • Dit is op het randje. Ik vind het wel kunnen, maar ik begrijp dat anderen gekwetst kunnen zijn. 
  • Dit is prima. Moet kunnen.
Dit is een digitale variant op de opdracht in het docentenmateriaal. De leerlingen kunnen met hun devices hun keuze maken door de situatie te slepen naar één van de drie oordelen.  Dit kan zelfstandig, klassikaal of door de klas te verdelen in groepjes van 4 leerlingen.

Bespreek de oordelen, argumenten en discussies klassikaal.
Sta stil bij de ervaring dat het soms lastig is om tot overeenstemming te komen: kan iets nou wel of niet, en waarom? En dan heb je dat nu nog maar moeten overleggen met een kleine groep mensen ... Kun je nagaan hoe moeilijk dat is in een grote groep, of met alle mensen in het land!
Dit is prima
Dit kan 
écht niet 
Dit is op 
het randje
Met aardig doen kom je verder
Esther (12 jaar) stuurt om 23.00 uur 's avonds nog een nutteloos berichtje in de groepsapp van haar klas.

Slide 8 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Dit is prima
Dit kan 
écht niet 
Dit is op 
het randje
Met aardig doen kom je verder
Floris stuurt in de groepsapp van de klas grappige, maar sexueel getinte afbeeldingen.

Slide 9 - Sleepvraag

Rond dit deel af na deze laatste situatie door te vragen naar de eigen ervaringen van leerlingen. 
  • Zouden ze zelf wat willen doen als ze zulke gevallen tegenkomen die we net besproken hebben? Als ze iets zouden willen doen, wat dan?
  • Moeten anderen eventueel iets doen en wat dan? Moet bijvoorbeeld een posting verwijderd kunnen worden en zo ja, wie is daar dan verantwoordelijk voor?
Bespreek tot slot hoe de discussie in de groepjes verliep (als klas in kleine groepjes heeft laten werken). Vraag of iemand nog iets gehoord heeft waar hij zelf niet niet eerder aan gedacht had. Of vraag wie zijn oordeel heeft veranderd door de discussie in het groepje, bijv. omdat hij rekening wilde houden met het feit dat iemand anders gekwetst was.  

Zowel face-to-face als digitaal doen we normaal!
Welke gedragsafspraken willen wij als klas 
hebben voor omgaan met klasgenoten?

Slide 10 - Open vraag

Vertel over de school in Groningen waar ze leerlingen nieuwe gedragsregels hebben gekregen voor online les. Die heet: Ook digitaal doen we normaal. 

Hebben wij als klas ook zoiets nodig? 

Welke regels zouden daar in moeten staan? Kom samen tot een aantal regels en kies daar de belangrijkste uit waar iedereen het over eens is dat die nodig zijn.

NB: als dit een klas is die goed werkt en waar onderling een goede sfeer is, benoem dat dan ook: complimenteer ze (nog een keer) voor hun goede werkhouding en dat de sfeer fijn is. Benadruk dat ze altijd bij u terecht kunnen als er online iets gebeurt waar ze over zouden willen praten.
Tip: Doe ook de lessen uit Thema 4: Blijf er niet mee zitten
Achtergrond voor de docent: het voorbeeld van de gedragsregels van de school in Groningen staat hier https://winklerprins.nl/ook-digitaal-doen-we-normaal/

Met aardig doen kom je verder
  • Er is vrijheid van meningsuiting, maar de wet stelt wel grenzen aan hoever je kunt gaan. Smaad, laster en haatzaaien zijn strafbaar, maar het is niet altijd duidelijk of iets daaronder valt.

  • Misverstanden ontstaan snel: check wat de bedoeling was. 

  • Wat voor de een grappig is, vindt de ander kwetsend. Jij kunt je eigen grens bepalen. Maar anderen ook. Rekening houden met anderen, is prettig, ook online.

  • Je bent altijd zelf verantwoordelijk voor de gevolgen van je online gedrag. 

  • Als iets over de grens gaat, kun je altijd hulp vragen. Voor jezelf, maar ook voor iemand anders.

  • Als je niet met je eigen ouders kunt – of wilt – praten, kun je ook altijd iemand van school in vertrouwen nemen. Bijvoorbeeld de mentor.
Samengevat
Klassikale les
Grappig doen of 
over de grens?

Slide 11 - Tekstslide

Sluit af met een motiverende aanmoediging: hoe jullie elkaar online behandelen, heeft invloed op de manier waarop jullie generatie de online cultuur bepaalt. Verander de wereld, begin bij jezelf ...