Les 4. Voedselrelaties

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 2,4

 Voedselrelaties

Trede 03 - Voedselrelaties

Lesdoelen

• de voedselkringloop uitleggen.
  
• de relaties tussen producenten en consumenten uitleggen.
  
• organismen schikken in een voedselketen, een voedselkringloop en een voedselweb.
  
• een voedselpiramide omschrijven en uitleggen.
• uitleggen wat successie is en de situatie in je eigen gebied beschrijven

Ecosysteem

Alle biotische en abiotische factoren samen

Levensgemeenschap

Alle verschillende soorten organismen in een gebied

Populatie

Alle dieren van dezelfde soort in 1 gebied

Individu

1 organisme

herbivoor

omnivoor

carnivoor

Producenten

Produceren hun eigen voedingsstoffen

Planten

Zet deze organismen in volgorde van 'gegeten worden'.

Voedselketens combineren

Wat met organismen die een natuurlijke dood sterven?

Voedselkringloop

Biomassa

Voedselpiramide:

• Deze piramide heeft altijd een piramidevorm
• In een voedselketen wordt de biomassa in elke volgende schakel kleiner

Hoeveel schakels heeft deze voedselketen?

1. 4
2. 5
3. 9
4. 3

Wat betekent een pijl in een voedselketen?

1. Eet
2. Leeft samen met
3. Wordt gegeten door
4. Jaagt samen met

Dit is een...

1. Producent
2. Consument
3. Afvaleter
4. Reducent

Dit is een...

1. Producent
2. Consument
3. Afvaleter
4. Reducent

Dit is een...

1. Producent
2. Consument
3. Afvaleter
4. Reducent

Producent

Consument

Reducent

Voedingsstoffen maken

Resten afbreken tot mineralen

Voedingsstoffen gebruiken

Wie is wie? sleep de juiste afbeelding naar de juiste plek.

afvaleter

reducent

consument

producent

Waar

Niet waar

Dieren zijn consumenten.

Een plant is een consument.

Biomassa is de totale massa dat producten eten.

Planten en schimmels zijn allebei. reducenten.

Schimmels en bacteriën zijn reducenten.

In de cellen met bladgroekorrels vindt fotosynthese plaats.

Een voedselketen eindigt altijd met een plant.

Afvaleters

Consumenten

Reducenten

rotsen

een kaal stuk rots kan gaan verweren door wind, regen en vorst.

er ontstaan kleine scheurtjes,

hierin kan mos groeien.

tussen het mos kunnen organismes gaan leven en zo ontstaat er nieuwe ecosysteem

pionierecosysteem

eerste ecosysteem wat ontstaat op onbegroeid terrein

 weinig verschillende soorten 

veel individuen 

eenvoudig voedselweb

humus

ontstaat na sterven van planten

humus = vergane dode resten en reducenten

bevat veel mineralen

vestiging planten op humus 

verdwijning mossen

Welke van onderstaande factoren is een abiotische factor

1. meststoffen
2. humus
3. plankton
4. predatoren

Successie

• = op(een)volging
• verandering van soortensamenstelling
• van Pionierecosysteem
• via Humus
• naar Climaxecosyssteem

struiken komen en grotere dieren

uiteindelijk komt er bos: het climaxecosysteem

Voedselweb

Pioniersecosysteem

Climaxecosysteem

Biodiversiteit

Abiotische factoren

Eenvoudig

Ingewikkeld

Klein

Groot

Sterk wisselend

Stabiel

Successie

Levensgemeenschappen volgen elkaar op. Tot een stabiel ecosysteem ontstaat: climaxecosysteem.

Pioniersecosysteem: eerste organismen die zich vestigen.

Subclimax: ecosysteem in een successiereeks instantgehouden door mensen.

Waar zijn er meer wisselingen in abiotische factoren?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Waar verwacht je meer biodiversiteit?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

verschil primaire en secundaire successie

Wat verandert bij successie?

1. individu
2. populatie
3. leefgemeenschap
4. ecosysteem

voorbeelden

strand -> duinen -> bos

zand -> heide -> bos

plas -> veen/moeras -> bos

rots onder water -> koraalrif

kale grond -> steppe/prairie -> (regen)woud

veel lichte zaden

weinig, maar grote zaden

Welke type zaden past het best bij een pionierplant?

1. veel en licht
2. veel en zwaar
3. weinig en licht
4. weinig en zwaar

Populier

Beuk

Welk type boom kan het best tegen extreme weersomstandigheden?

1. populier, de pionier
2. beuk, de pionier
3. populier, de climaxsoort
4. beuk, de climaxsoort

Lesdoelen

• de voedselkringloop uitleggen.
  
• de relaties tussen producenten en consumenten uitleggen.
  
• organismen schikken in een voedselketen, een voedselkringloop en een voedselweb.
  
• een voedselpiramide omschrijven en uitleggen.
• uitleggen wat successie is en de situatie in je eigen gebied beschrijven