Par. 8.2 Systematische namen Deel 1 Alkanen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

8.2 Systematische namen

Deel 1:

Alkanen

Leerdoelen

Leerdoelen:

• Voorzetsels en C-atomen
  
• Homologe reeks
  
• Alkanen 
  
• Koolstof vertakkingen
  
• Isomeren
  

Een koolwaterstof bestaat (voornamelijk) uit?

1. K & W atomen
2. C & He atomen
3. H & He atomen
4. C & H atomen

Vertakt of niet?

1. Vertakt
2. Niet-vertakt

Verzadigd of niet?

1. Verzadigd
2. Onverzadigd

Voorzetsels en C-atomen

Voorzetsel	C-atomen	Voorzetsel	C-atomen
meth-	1	hex-	6
eth-	2	hept-	7
prop-	3	oct-	8
but-	4	non-	9
pent-	5	dec-	10

Alkanen

Wat voor bindingen?

Wat voor bindingen?

Alkanen hebben allemaal geen dubbele binding. De alkanen zijn dus altijd helemaal verzadigd.

Heeft hebt molecuul dus geen dubbele binding, dan krijgt het de uitgang: -aan

Homologe reeks?

Voor iedere C die voor komt in het molecuul, komen er 2x + 2 zoveel H's voor.

De homologe formule voor deze reeks is dan ook CnH2n+2

Alkanen(-aan)

Wat voor bindingen?

allemaal enkel

n = aantal C-atomen

CnH2n+2

Als je 3 C atomen hebt

C3 H2x3+2 = C3H8

Welke naam heeft dit molecuul?

Vertakt of onvertakt?

Zijgroepen

Voor vertakte koolwaterstoffen

Zijgroep met 1 C = methyl

Zijgroep met 2 C = Ethyl

Zijgroepen krijgen de uitgang -yl

Soms moet je ook de locatie van de zijgroepen aangeven.

Voorzetsels en C-atomen

Voorzetsel	C-atomen	Voorzetsel	C-atomen
meth-	1	hex-	6
eth-	2	hept-	7
prop-	3	oct-	8
but-	4	non-	9
pent-	5	dec-	10

Naamgeving

1.  Zoek de langste onvertakte keten
2. Aantal C  bepaalt stamnaam
3. Nummer de C's van het skelet (links-> rechts OF rechts -> links)
4. Aan welke C's zitten de groepen? Telling met laagste cijfer, neem je.
5. Zijgroep methyl/ethyl/propyl...?
6. Vaak voorkomende groep?  Dan (di =2, tri =3, tetra =4)
7. Meerdere groepen? Dan alfabetische volgorde, eerste letters.
8. Dit molecuul heet: 2,3,4-trimethylhexaan

Hoe heet dit molecuul?

Het langste onvertakte keten bestaat 

uit ...C ? dus: 

Maar wel een zij groep?

Zijgroep bestaat uit ...C dus: 

Zijgroepen krijgen de uitgang: -yl 

Welke positie?

Naam: 

Hoe heet dit molecuul?

Het skelet bestaat uit 3C dus: Prop-

verzadigd (geen dubbele binding) dus: -aan.

Maar wel een zijgroep?

Zijgroep bestaat uit 1C dus: meth-

Zijgroepen krijgen de uitgang: -yl (Methyl)

Welke positie? 2

Naam: 2-methylpropaan 

Volgorde naamgeving

(plaats-groep)-onvertakte koolstofskelet

• Skelet= 6C dus Hex-
• bindingen= allemaal enkel dus -aan (Hexaan)
• Groep= 2x methyl op de tweede C (2,2-dimethyl)
• + 1x ethyl op de vierde C (4-ethyl)
• Naam: 4-ethyl-2,2-dimethylhexaan (ethyl eerder dan methyl)

Isomeren

Zelfde: molecuulformule 

Andere: structuurformule & naam

                     Butaan                                                        methylpropaan