3.1 Elektriciteit en lading

• Natuurkunde
• WO
• Studiejaar 3,5

3.1 Elektriciteit en lading

Voorkennis

 Spanningsbronnen

Polen

hoeveel polen heeft een spanningsbron?

 

V - VOLT

Geleiders en isolatoren.

Voorbeelden van geleiders zijn:

Koper                 zilver

ijzer                    lood

Staal                  zink

Nikkel                 brons

Goud              koolstof

Een geleider is een stof die een elektrische stroom goed doorlaat.

6.2 stroomkringen

6.2 stroomkringen

Om een elektrisch apparaat te laten werken sluit je deze met een snoer aan op een spanningsbron.

Er gaat een elektrische stroom lopen.

De elektrische stroom transporteert de elektrische energie naar het apparaat.

Geleiders en isolatoren.

Voorbeelden van isolatoren zijn:

Hout            steen

Plastic         kurk

Papier         marmer

Glas            perspex

Rubber        zuiver water

Een isolator is een stof die elektrische stroom niet doorlaat.

6.2 stroomkringen

Elektrische symbolen

De rechter symbolen moet je kunnen herkennen en tekenen.

6.2 stroomkringen

De hoeveelheid stroom kun je meten.

Een stroommeter noem je ook wel een ampèremeter.

Dit doe je met een stroommeter. Een stroommeter meet de stroomsterkte.(grootheid).

De eenheid van stroomsterkte is Ampère (A).

6.2 stroomkringen

Wanneer loopt ergens stroom?

1. Als de stroomkring gesloten is.
2. Als er spanning over staat. (Komt natuurlijk uit een spanningsbron)

Eenheden:

Spanning (U):               in Volt (V)

Stroomsterkte (I):       in Ampère (A)

Stroomsterkte

Door een stroomkring gaat een stroom. De stroomsterkte geeft aan hoe groot de stroom is. De stroomsterkte wordt aangegeven met de eenheid Ampère. 

Grootheid = Stroomsterkte = I

Eenheid = Ampère = A

Ampère omrekenen

Meetbereik

Als je gaat meten moet je eerst het grootste meetbereik kiezen.

Het meetbereik is het gebied waarin gemeten kan worden.

6.2 stroomkringen

H3 Elektriciteit
TW

3.1 Elektriciteit en lading

Leerdoelen

je leert hoe lading elektrische verschijnselen veroorzaakt

Elektronen 'springen over'. De netto lading van de één wordt positief, van de ander negatief

Stroom is bewegende lading

Stroomsterkte I

Met de stroomsterkte (I) geef je aan hoeveel lading er per seconde door een punt of draad stroomt. De eenheid van stroomsterkte is ampère (A).

Zelfde lading stoot elkaar af

lading verplaatst = stroom
in natuurkunde van + naar -, (in werkelijkheid elektronen van - naar +)

stroom = hoeveelheid lading per seconde komt er voorbij

Stroom = hoeveel elektronen (lading) komen er per seconde voorbij

             Grootheid:   Stroom      I

             Eenheid:      Ampère     A

Bijvoorbeeld: de stroom door de lamp is 5 ampère
                          dan schrijf je: I = 5 A

Stroom loopt alleen als de stroomkring gesloten is!
De elektronen moeten een rondje kunnen maken.

https://phet.colorado.edu/sims/html/circuit-construction-kit-ac/latest/circuit-construction-kit-ac_all.html?locale=nl

Wat is de voorwaarde dat dit kan gebeuren?

Stroomkring moet gesloten zijn.
Ampèremeter "telt" hoeveel lading per seconde voorbij komt. Oftewel, meet de stroomsterkte.
Daarom zet je ampèremeter altijd in serie

Waarom gaat lampje branden van elektronen?

Elektronen hebben energie nodig om lampje te laten branden.

Deze komt van de spanningsbron.

Deze geeft spanning af.

Spanning is energie per seconde

Spanningsbron "duwt" ook de elektronen vooruit. Zonder spanningsbron blijven elektronen op hun plek

spanningsbron

Spanning meet je met een spanningsmeter. 

Deze plaats je parallel over een lampje.

Zo kan die meten hoeveel energie de elektronen hebben voor het lampje, en hoeveel nog na het lampje.

Grootheid:    Spanning    U
Eenheid:        Volt               V

Schakelingen tekenen

- tekenen altijd met potlood

- schakeling altijd in een rechthoek

- elementen nooit in een hoek tekenen

phet.colorado.edu

VOLGENDE LES

Breng in de volgende les 10 muntjes van 5 cent mee.

Lezen

4.4 Soortelijke weerstand

Sub paragraaf-  Vrije elektronen

Elektronen 'springen over'. De netto lading van de één wordt positief, van de ander negatief

Stroom is bewegende lading

+4.5 Temperatuur en weerstand

LEERDOELEN 

NTC en PTC

Ohmse weerstand

Een weerstand die niet afhangt van de spanning. 

(De weerstand blijft constant)

vb. Koolweerstand, constantaandraad

I en U zijn rechtevenredig

niet -Ohmse weerstand

Een weerstand die afhangt van de Temperatuur. 

(De weerstand veranderd)

vb. gloeilamp

De gloeilamp is een PTC

De PTC-weerstand.

PTC staat voor Positieve TemperatuurCoefficent

De weerstandswaarde wordt groter als de temperatuur stijgt. 

In de praktijk gedragen gloeilampjes zich als een PTC.

De NTC-weerstand.

NTC staat voor Negatieve TemperatuurCoefficent

De weerstandswaarde kleiner wordt als de temperatuur stijgt. 

Deze weerstand wordt vaak gebruikt in een temperatuursensor.

Spanningsbronnen

- Elektriciteit wordt geleverd door een spanningsbron.