9.3 Ziekten bestrijden

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom!

Ga rustig zitten, pak alvast je aantekeningenschrift en een pen.

Leerdoelen

Aan het eind van de les kun je beantwoorden:

1. Wat zijn de vier vormen van immuniteit?
2. Wat is antibioticaresistentie? 
3. Welke stof veroorzaakt allergische reacties?
4. Wat is een auto-immuunziekte?

Planning

• Herhalen 9.2 Infecties bestrijden
• Uitleg over immuniteit
• Opdracht immuniteit
• Uitleg over antibiotica, allergie, auto-immuun
• Zelfstandig werken

Herhalen vorige les

Denk na (1 minuut in stilte) over de vragen:

• Hoe herkent je lichaam ziekteverwekkers? 
• Wat zijn de 2 typen witte bloedcellen?
• Wat zijn antistoffen?

Immuniteit

Immuun: weerstand tegen een bepaalde ziekte.

Je kunt op verschillende manieren immuun worden:

1. Actief: je maakt zelf antistoffen

2. Passief: je krijgt antistoffen binnen

1. actieve natuurlijke immuniteit

Door besmetting met ziekteverwekker: je witte bloedcellen maken antistoffen, er worden geheugencellen achter gelaten. 

Je maakt zelf antistoffen = actief

Op natuurlijke wijze besmet = natuurlijk

2. actieve kunstmatige immuniteit

Door vaccinatie met antigenen: je krijgt verzwakte ziekteverwekkers ingespoten. Je witte bloedcellen maken antistoffen, er worden geheugencellen achter gelaten.

Je maakt zelf antistoffen = actief

Antigenen worden ingebracht = kunstmatig

3. passieve natuurlijke immuniteit

Baby's krijgen antistoffen via de placenta en moedermelk van de moeder.

Je krijgt antistoffen binnen = passief

Op natuurlijke wijze = natuurlijk

4. passieve kunstmatige immuniteit

Door injectie met antistoffen: je krijgt een serum ingespoten, daarna ben je meteen immuun.

Je krijgt antistoffen binnen = passief

Antistoffen worden ingebracht = kunstmatig

Opdracht

• Vul zelfstandig het werkblad over immuniteit in (5min), in stilte.
• Daarna mag je overleggen met je buur.
• We bespreken de antwoorden klassikaal. 

Antibiotica

• Antibiotica beschadigen de celwanden van bacteriën, waardoor ze doodgaan.
• Bacteriën kunnen resistent worden: ze zijn dan ongevoelig voor antibiotica en gaan niet meer dood.
• Antibiotica werken niet voor virussen, want virussen zitten IN je lichaamscellen. Ze hebben zelf geen celwand. Er zijn wel virusremmers.

Waardoor is iemand allergisch?

Waardoor is iemand allergisch?

• Bij een allergie reageert je lichaam extreem gevoelig op antigenen. Die veroorzaken dan een afweerreactie.
• Bij mensen met een allergie geven sommige cellen in de slijmvliezen de stof histamine af waardoor een allergische reactie ontstaat (jeukende ogen, niezen, etc.)

Waardoor is iemand allergisch?

Wat is een auto-immuunziekte?

• Bij een auto-immuunziekte maken witte bloedcellen antistoffen tegen je eigen lichaamscellen 

'

1. Witte bloedcellen type 2 'herkennen' de eiwitten op het weefsel als lichaamsvreemd.
2. Als reactie hierop maken ze antistoffen.
3. De antistoffen koppelen de cellen in het weefsel.
4. De vreetcellen ruimen het weefsel van buiten naar binnen op.

Leerdoelen

Aan het eind van de les kun je beantwoorden:

1. Wat zijn de vier vormen van immuniteit?

2. Wat is antibioticaresistentie?

3. Welke stof veroorzaakt allergische reacties?

4. Wat is een auto-immuunziekte?

Aan de slag!

Werk aan de online opdrachten in Nectar, of maak een samenvatting of begrippenlijst.