2425 3GL H5.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Welkom

Economie  ||  2024-2025

Hoofdstuk 5 - Is er werk voor jou?

Programma

• Hoofdstuk 5
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Hoofdstuk 5

Aan het einde van de les

• kun je benoemen welke redenen mensen hebben om te werken
• kun je beschrijven waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
• kun je het nettoloon berekenen
• kun je het verschil uitleggen tussen wit, grijs en zwart werk
• kun je uitleggen wat het minimumloon is

Wat zijn redenen voor mensen om te werken?

Arbeidsmotieven

Redenen om te werken noem je arbeidsmotieven.

Voorbeelden van arbeidsmotieven zijn:

• geld verdienen
• nuttig en zinvol bezig zijn
• contact met andere mensen hebben
• regelmaat in je leven hebben
• nieuwe dingen leren

Geschoold of ongeschoold werk

Voor geschoold werk 

heb je een beroepsopleiding nodig.

Voor ongeschoold werk 

heb je geen beroepsopleiding nodig.

Een metaalbewerker doet geschoold werk.

Een scholier doet vaak ongeschoold werk.

Wie van jullie werkt er al?

Wit, grijs en zwart werk

• Wit werk
  
• Betaald werk waarover je loonbelasting en sociale premies betaalt.
  

• Grijs werk
  
• Onbetaald werk zoals vrijwilligerswerk.
  

• Zwart werk
  
• Betaald werk waarover je geen belasting of sociale premies betaalt.
  
• Zwart werk is strafbaar.
  

Heldere afspraken

In een arbeidsovereenkomst staan afspraken over:

• het werk dat je doet
  
• het aantal uren dat je werkt
  
• je loon
  

Collectieve arbeidsovereenkomst

De meeste afspraken komen uit de cao (collectieve arbeidsovereenkomst).

Hierin staan de arbeidsvoorwaarden voor een bedrijfstak.

Cao-afspraken worden gemaakt door vakbonden en organisaties van werkgevers.

www.mboraad.nl

Brutoloon en nettoloon

www.rijksoverheid.nl

Aan de slag

5.1:  afmaken!

Niet af = Huiswerk!

Aan het einde van de les

• kun je benoemen welke redenen mensen hebben om te werken
• kun je beschrijven waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
• kun je het nettoloon berekenen
• kun je het verschil uitleggen tussen wit, grijs en zwart werk
• kun je uitleggen wat het minimumloon is