Begrijpend lezen les 1 Periode 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Begrijpend lezen

Les 1: oriënteren en inhoud verkennen nieuwsbericht

Periode 3
H2
2020-2021

Deze les ga ik leren om...

...een boekengesprek te voeren.

...te oriënteren op een tekst door één van de leesstrategieën te gebruiken.

...vragen te beantwoorden bij een tekst waarin belangrijke begrippen van begrijpend lezen (onderwerp, hoofdgedachte, kernzin, alineaverbanden, signaalwoorden) terugkomen.

...samen te werken aan een groepspresentatie en aan het maken van een pakkende post voor Instagram.

Aan de slag! Pak jouw boek, tijdschrift of strip erbij!

Aan de slag! De dobbelsteen!

Wat? Je krijgt straks in een duo een dobbelsteen van de docent.

SPELREGELS

De oudste leerling begint met dobbelen. Ieder getal staat voor een bepaalde vraag. Degene die dobbelt moet deze vragen beantwoorden over zijn/haar boek of strip. De klasgenoot die niet aan het dobbelen is, beslist of het antwoord goed genoeg is om te wisselen. Daarna wissel je van beurt. Gooi je hetzelfde getal? Dan vertel je iets over de hoofdpersoon uit jouw verhaal.

Hoe? Met een dobbelsteen. Slide in LessonUp met getal + vraag.

Tijd? 10 minuten.

Overleg? Zachtjes met elkaar praten.

Werkvorm: De Dobbelsteen

Getal 1 = vraag: waren er stukken die ik vervelend vond?

Getal 2 = vraag: waar had ik meer over willen lezen?

Getal 3 = vraag: wat vond ik vreemd?

Getal 4 = vraag: was er iets dat ik nog nooit in een boek bent tegengekomen?

Getal 5 = vraag: waren er dingen die niet klopten?

Getal 6 = vraag: hoeveel verschillende verhalen worden in dit boek verteld?

Terug naar: begrijpend lezen

Les 1: oriënteren en inhoud verkennen nieuwsbericht

Periode 3
H2
2020-2021

Terugblik: weet je het nog?

Er zijn vier verschillende leesstrategieën om te gebruiken wanneer je een tekst voor je krijgt:

•  globaal lezen, oriënterend lezen, zoekend lezen, intensief lezen of studerend lezen.

Weet jij nog hoe het zat met deze strategieën? Beantwoord de vragen op de volgende slides 4 t/m 5.

Waarom zijn leesstrategieën handig om te gebruiken bij het lezen van een tekst?

Koppel de uitleg aan de juiste leesstrategie.

Globaal lezen

Studerend lezen

Intensief lezen

Zoekend lezen

Oriënterend lezen

Je leest de hoofdzaken (belangrijkste zinnen) van de tekst.

Je leest de tekst helemaal. Je kijkt goed naar de verbanden, de signaalwoorden en de moeilijke woorden.

Je bent aan het speuren naar bruikbare informatie.

Je wilt de informatie onthouden. Je leest eerst oriënterend, dan globaal en dan intensief.

Je gaat na of de tekst interessant is. Je bekijkt de titel, tussenkopjes, eerste alinea, bron.

Lastig of wil je meer weten?

Kijk dan thuis nog eens het filmpje op de volgende slide.

Aan de slag! Werkvorm: check-in-duo's

Wat? Lees de volgende tekst oriënterend (slide 13).

Beantwoord de volgende vragen. Maak deze vragen eerst voor jezelf en bespreek daarna jullie antwoorden en vergelijk de antwoorden met elkaar.

Hoe? In LessonUp (les 1, deze les) via de laptop.

Tijd? 10 minuten

Overleg? Eerst in stilte voor jezelf, daarna zachtjes praten.

Daarna? Klassikaal bespreken.

https:

Beantwoord de volgende vragen bij de tekst over Instagram.
1. Wat is dit voor soort tekst?
2. Waar kom je deze tekst tegen?
3. Wat is het doel van dit soort teksten?
4. Wat zijn de kenmerken van dit soort teksten?

Beantwoord de volgende vragen bij de tekst over Instagram.
5. Waarom moet ik deze tekst lezen?
6. Hoe kan ik het lezen het beste aanpakken?

Aan de slag als experts!

Wat? De docent maakt groepjes van 4.

• Jij bent verantwoordelijk voor het beantwoorden van vragen bij een deel van de tekst over Instagram. Je krijgt een groepsnummer: 1, 2, 3 of 4. 

• De vragen staan in LessonUp. De antwoorden schrijf je op jullie poster.

• Samen presenteert ieder lid van het groepje zijn of haar deel van de opdracht voor de klas.
  

Hoe? Via deze les in LessonUp + antwoorden op de poster.

Tijd? 15 min.

Hulp? Ja, van elkaar. Meer hulp nodig? Bekijk de slides met de gele kleurcodes.

Uitdaging nodig? Bekijk de paarse slides.

Daarna? Bespreking The Wheel of names.

Instructies: toelichting

Instructies: toelichting

Presentatie groepje ....

Leerling 1

Leerling 2

Leerling 3

Leerling 4

Schrijf hier jouw antwoorden op.

Vragen beantwoorden

Beantwoord (afhankelijk van jouw nummer in de groep) de volgende vragen op de slides. Schrijf deze antwoorden op jullie poster.

Vragen bij de tekst - Leerling 1

Lees de tekst op de volgende slide grondig.

1. Welke manier gebruikt de schrijver om de tekst in te leiden?

2. Uit hoeveel alinea's bestaat de inleiding?

3. Welk signaalwoord herken je in alinea 2 van de tekst?

4. Wat zijn de twee delen van dit verband? 

Hulp nodig?

Bekijk slide 23

Uitdaging nodig?

Bekijk slide 24

https:

Hulp voor leerling 1

Er zijn 4 manieren om een tekst in te leiden: onderwerp introduceren, aanleiding voor het schrijven noemen, anekdote vertellen, een of meer vragen stellen.

Er zijn zeven verschillende zinsverbanden en alineaverbanden: uitspraak-opsomming, uitspraak-tegenstelling, uitspraak-voorbeeld, middel-doel, oorzaak-gevolg, uitspraak-vergelijking, uitspraak-reden.

*Aan het signaalwoord kun je het verband herkennen.

Uitdaging voor leerling 1

In alinea 2 staat nog een signaalwoord en een verband.

Schrijf het signaalwoord en de twee delen van dit verband OOK op.

Vragen bij de tekst - Leerling 2

Lees de tekst op de volgende slide grondig.

1. Noteer de kernzin van alinea 3.

2. Noteer de kernzin van alinea 4.

3.  Wat is het signaalwoord in alinea 3 voor het verband: uitspraak-opsomming?

4. Noteer de twee delen van dit verband.

Hulp nodig?

Bekijk slide 27

Uitdaging nodig?

Bekijk slide 28

https:

Hulp voor leerling 2

Een kernzin is de belangrijkste zin uit een alinea. De rest van de alinea bevat de toelichting of voorbeelden.

Er zijn zeven verschillende zinsverbanden en alineaverbanden: uitspraak-opsomming, uitspraak-tegenstelling, uitspraak-voorbeeld, middel-doel, oorzaak-gevolg, uitspraak-vergelijking, uitspraak-reden.

*Aan het signaalwoord kun je het verband herkennen.

Uitdaging voor leerling 2

Formuleer een andere kernzin voor alinea 3.

Vragen bij de tekst - Leerling 3

Lees de tekst op de volgende slide grondig.

1. Schrijf in eigen woorden op wat een algoritme is.

2. Schrijf op waar 'ze' naar verwijst in alinea 4.

3.  Schrijf een tussenkopje op dat de kern van alinea 5 weergeeft.

4. Vind je het tussenkopje ''Memes"' bij de tekst passen? Leg uit waarom wel/niet.

Hulp nodig?

Bekijk slide 31

Uitdaging nodig?

Bekijk slide 32

https:

Hulp voor leerling 3

Verwijswoorden kunnen verwijzen naar één woord, een woordgroepje, een zin of zelfs complete alinea's.

Tussenkopjes bieden structuur aan de tekst en geven vaak het deelonderwerp van de alinea weer (KERN VAN DE ALINEA).

Uitdaging voor leerling 3

Bedenk nog een tussenkopje boven een alinea.

Aan de slag! Maak een post voor Insta!

Vragen bij de tekst - Leerling 4

Lees de tekst op de volgende slide grondig.

1. Schrijf in eigen woorden op wat optimaliseren is.

2. Is de laatste alinea een goede slotalinea? Leg uit waarom wel/niet.

3.  Wat is het onderwerp van deze tekst?

4.  Wat is de hoofdgedachte van deze tekst?

Hulp nodig?

Bekijk slide 36

Uitdaging nodig?

Bekijk slide 37

https:

Hulp voor leerling 4

Betekenis van woorden achterhalen? Kijk goed in de alinea van dit woord wat er vóór en na het woord optimaliseren wordt geschreven. Uit deze informatie kun je vaak de betekenis afleiden. Nog steeds moeite? Zoek het op via Google!

Onderwerp: in het kort (maximaal 5 woorden) waar de tekst over gaat.

Hoofdgedachte: belangrijkste zaken van de tekst geformuleerd in één zin. Leg uit wat de bedoeling van de schrijver is geweest.

Uitdaging voor leerling 4

Bedenk een pakkende titel voor deze tekst.

Schrijf een slot (samenvatting) van deze tekst.

Wheel of names

Aan de slag: maak een post voor Insta!

Doel: leerlingen uit groep 8 overtuigen om naar het ATC te komen!

Hoe? Op jullie telefoon. Groepje van 4.

Wat? Schrijf een berichtje en maak een pakkende selfie.

Tijd? 15 minuten.

Daarna? Foto inleveren via Magister.

Bespreken via Wheel of names.

Hulp nodig? Ga naar slide 41.
Uitdaging nodig? Ga naar slide 42.

Aan de slag: maak een post voor Insta!

Tips:  maak de tekst overtuigend door argumenten te gebruiken en voorbeelden te noemen.

Wij vinden het ATC te gek, want...

Gebruik pakkende hashtags.

#besteschool

Zorg ervoor dat jullie in beeld zijn.

Aan de slag: maak een post voor Insta!

Uitdaging: bedenk een creatieve en overtuigende tekst.

Zoals: een gedichtje, laat de woorden rijmen, verwerk meerdere argumenten in de post enz.

Zorg ervoor dat je allemaal in beeld bent.

Wheel of names

Lesdoelen behaald?

Beantwoord de vragen op de volgende slides om de les af te sluiten.

Ik kan vragen beantwoorden om mij te oriënteren op het lezen van een tekst.

1. Helemaal waar.
2. Helemaal niet waar.
3. Een beetje.
4. Ik begrijp het niet.

Ik heb het gevoel dat ik een gesprekje kan voeren met een klasgenoot over mijn boek/strip.

1. Helemaal waar.
2. Helemaal niet waar.
3. Een beetje waar
4. Ik heb geen idee.

Ik weet welke leesstrategieën er zijn en hoe ik ze kan gebruiken.

1. Helemaal waar
2. Helemaal niet waar
3. Een beetje waar
4. Ik begrijp er nog niets van

Het lukt mij om inhoudelijke vragen te beantwoorden bij de tekst (begrippen uit H1 t/m 5 Op Niveau)

😒🙁😐🙂😃

Deze les heb ik geleerd om beter samen te werken met klasgenoten aan een product (presentatie, post)

1. Helemaal waar
2. Helemaal niet waar
3. Een beetje
4. Ik heb meer oefening nodig

Vooruitblik volgende les...

Meer oefenen met signaalwoorden en de verbanden.

Einde les

Bedankt en tot de volgende keer!