8.5 - De sociale kwestie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De sociale kwestie

Welkom H4!

Pak vast je spullen en log in

Planning

• Terug naar 8.4 met wat vragen (inlog)
• Leerdoelen 8.5
• Uitleg
• Levenslijn opdracht
• Afsluiting.

Hieronder zie je 3 opmerkingen.

1. Streefde naar meer gelijkheid.
2. Streefde naar meer vrijheid.
3. Streefde naar gelijke rechten voor vrouwen.

Welke politiek-maatschappelijke beweging hoort bij elke opmerking?

1. 1. feminisme, 2. liberalisme, 3. socialisme
2. 1. liberalisme, 2. socialisme, 3. feminisme.
3. 1. socialisme, 2. feminisme, 3. liberalisme
4. 1. socialisme, 2. liberalisme, 3. feminisme.

Waarom begonnen katholieken een emancipatiestrijd?

1. Ze werden achtergesteld bij de protestanten
2. Het katholieke geloof was verboden
3. Ze wilden dat hun kerken werden gefinancierd door de overheid
4. Ze wilden dat hun godsdienstonderwijs werd betaald

Welke stroming wordt gezien als 'emancipatiebeweging'?

1. Confessionalisme
2. Nationalisme
3. Liberalisme
4. Conservatisme

Wanneer werd de Schoolstrijd opgelost?

1. 1917
2. 1925
3. 1914
4. 1919

Hoe is de schoolstrijd geëindigd?

1. Geen bijzonder onderwijs
2. Geen subsidie voor bijzonder onderwijs
3. Uitsluitend bijzonder onderwijs
4. Subsidie voor bijzonder én openbaar onderwijs

In dit jaar werd het algemeen kiesrecht ingevoerd; ook vrouwen mochten stemmen

1. 1917
2. 1918
3. 1919
4. 2015

Leerdoelen

• Wat waren slechte leef- en werkomstandigheden van arbeiders
• Welke meningsverschillen waren er over de sociale kwestie
• Hoe werd een begin gemaakt met de verzorgingsstaat?

KA (AT)

Discussies over de ‘sociale kwestie’

Sociale kwestie: maatschappelijke discussie over hoe ze de slechte leef- en werkomstandigheden onder de (fabrieks)arbeiders moesten aanpakken (overheid).

Liberalisme versus socialisme

De ondernemer

"(...) Bedrogen is enkel d'arme, zwaar geplaagd door heerschers overmoed. De ondernemer lacht: Het gaat zoo goed!"

Beantwoord de vraag op de volgende pagina

(Albert Hahn, 1905)

Welke boodschap heeft de tekenaar?

Welke sociale gevolgen had de industriële revolutie?

Wat is de Sociale Kwestie? 

• Een kwestie is een
   probleem, wat was het
   probleem?
  
• 1) Woontoestanden in steden
• Klein, slecht, slechte hygiëne
• 2) Ongezond en gevaarlijk werk
• Doden, invaliden, geen zorg
• 3) Lage inkomens
• Net genoeg om in leven te blijven

Fabtiek als gevangenis

• Armoede was niet nieuw, waar was het nog meer?
• Platteland, waarom nu wel
   discussie?
• Verschillen en aantallen groeiden. Veel zichtbaarder

• Wat willen conservatieven in het algemeen?
• Oplossing sociale kwestie?
  
• Zorgen voor de arbeiders, anders diefstal en geweld en klassenstrijd
  
  
  
• Wat is de kern van het liberalisme?
  
• Oplossing sociale kwestie?
  
• Sociale kwestie lost zich vanzelf op
  
  
• Wat is de kern van het socialisme?
• Tegen kapitalisme
• Oplossing van de sociale kwestie?
• Gevolgen kapitalisme verzachten. Arbeiders en werkgevers: samen oplossen

Verzorgingsstaat

• Wat is dat?
• Overheid zet zich in voor welvaart
   en welzijn burgers. Hoe?
• Sociale wetten. Voorbeeld?
• Kinderwetje van Van Houten (1874)
• In welk land begint de vorming
   van verzorgingsstaat?
• Duitsland (vanaf 1883).

Opdracht levenslijn

• Wat: Kenmerken liberalisme en socialisme bestuderen
• Hoe: Kijken hoe liberalen en socialisten op gebeurtenissen tussen 1750
   en 1919 zouden reageren
• Waarom: Je leert gebeurenissen plaatsen binnen de juiste stroming en
   krijgt een overzicht van belangrijke jaartallen

Nabespreking

Welke jaartallen en gebeurtenissen vallen op?

Hoe heb je de opdracht uitgevoerd? Waarom zo?

Wat heb je geleerd van deze opdracht

Leg eens in eigen woorden (!) uit..

• Hoe de leef- en
   werkomstandigheden van
   arbeiders eruit zagen
• Welke meningsverschillen er
   waren over de sociale kwestie
  
• Hoe een begin werd gemaakt met de verzorgingsstaat?

Opdrachten ter verwerking

HH: 9, 10, 11, 12

VERW: 1, 2, 3, 4, 7

VERD: 13, 14, 15, 16

Allen: lezen paragraaf 8.5 en maken verwerking.

Zie balkje in LessonUp voor extra uitleg welke opgave je moet maken.

Welk werk ga ik maken?

HH = Ik vond de uitleg moeilijk en kan wel wat extra hulp gebruiken. Herhaling/eenvoudige opdrachten. Met deze opdrachten haal je de kern uit de leertekst. Ook een optie: samenvatting maken.

VERW: Deze opdrachten maakt iedereen. Zo oefen je de belangrijke vaardigheden en inhoud

BRON: Ik vind bronvragen lastig en wil dit extra oefenen. Deze vragen maak je met behulp van het schema

VERD: Geef mij maar wat meer uitdaging! Extra opgaven als je de uitleg makkelijk te volgen vond, geschiedenis leuk vind of uitgedaagd wil worden