20211206 niveau 4 leerjaar 3 luisteren: Beeldspraak en stijlfiguren

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

Nederlands

VEPL419AH

06 december 2021

Lesdoelen

• Beschouwing: opdracht 03 op pagina 102.  
• Beeldspraak en stijlfiguren: opdracht 12 op pagina 73.  

Beeldspraak en stijlfiguren 1v2

Beeldspraak: figuurlijk taalgebruik:

1. Spreekwoorden en uitdrukkingen
2. Metafoor
3. Vergelijking
4. Metonymie
5. Personificatie

Beeldspraak en stijlfiguren 2v2

Stijlfiguren: 

Nadruk leggen op een zin of woord door iets op een ongewone manier te zeggen.

1. Hyperbool.
2. Understatement.
3. Opsomming.
4. Retorische vraag.
5. Eufemisme.
6. Spot.
7. Woordspeling.
8. Tegenstelling.
9. Paradox.

Letterlijk en figuurlijk

*Letterlijk taalgebruik -> Wat er staat, is wat je bedoelt.

- Toen Jan gegeten had, legde hij zijn handen op zijn buik.

*Figuurlijk taalgebruik -> Er staat iets anders dan wat je bedoelt.

- Mijn ouders zijn twee handen op één buik.

Uit de rest van de tekst kun je opmaken of een zin letterlijk of figuurlijk bedoeld is.

De iPhone is de Rolls-Royce onder de mobieltjes.

1. figuurlijk
2. letterlijk

Waar denk je aan bij beeldspraak?

Wat is dus beeldspraak? (meerdere antwoorden zijn goed)

1. Je moet een zin/tekst niet letterlijk nemen
2. Figuurlijk taalgebruik
3. Je vergelijkt iets met een bepaald beeld
4. Ander woord voor gebarentaal

Metafoor

• Een metafoor is dus een vorm van beeldspraak. Je schetst een bepaald beeld. 

Voorbeelden:

1. Hij schuift de hete aardappel door.
2. Voetbal is oorlog.

filmpje!

0

Wat gebeurt er als je (te) veel metaforen gebruikt?

Het opvangkamp bood de vluchtelingen een veilige haven.

1. metafoor
2. vergelijking
3. personificatie

Hij is zo sterk als een beer.

1. metafoor
2. vergelijking
3. personificatie

De kerktoren kijkt uit over de hele stad.

1. metafoor
2. vergelijking
3. personificatie

Leon, een boom van een vent, sloeg de inbreker neer.

1. metafoor
2. vergelijking
3. personificatie

En ondertussen dan nog die hete aardappel voor zich uitschuiven...
(bedoeld wordt de bezuinigingen)

1. metafoor
2. vergelijking
3. personificatie

3 andere stijlfiguren

Schrijvers willen graag (negatieve of positieve) gevoelswaarde uitdrukken door woorden  te laten opvallen. 

Middel: versterken of verzwakken van het woord;

Hoe dan: door een stijlfiguur te kiezen die gevoelswaarde uitdrukt.

Welke? Hyperbool, Eufemisme en Understatement.

Deze gaan we nader bekijken in het filmpje.

1) Dat heb je niet onaardig gedaan. (tegen een jongen die een 10 had voor zijn toets)

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

2) Ik verveel me dood.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

3) Mijn oom bezit een stulpje in Monte Carlo.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

4) We hebben onze hond in moeten laten slapen.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Hyperbool

Understatement

Eufemisme

Tekenen is niet mijn grootste talent.

In Nederland regent het 320 van de 365 dagen.

Karin werkt als interieurverzorgster.

We hebben onze tarieven moeten aanpassen.

Haal maar 2 kratten in huis want Geert komt een biertje drinken

toepassing beeldspraak

Beeldspraak wordt vaak gebruikt in 

spreekwoorden en uitdrukkingen.

Verschil spreekwoorden en uitdrukkingen

• Een spreekwoord is een vaste zin met een wijsheid of tip.
  Bijvoorbeeld: Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken. 
  
  
• Een uitdrukking is een woord of groepje woorden met een aparte betekenis die je in zinnen kunt gebruiken.
  Bijvoorbeeld: vlinders in je buik hebben. 

Video bekijken

• Welke spreekwoorden/uitdrukkingen hoor je?
• Wat het het correcte spreekwoord of uitdrukking?
• Wat betekenen ze?

Beschouwing: 06-12: deadline

VIA WERKBOEK 3F: OPDRACHT 03 OP 102: 

A. VIA Handboek: lees pagina 174-175.

B. Zie werkboek pagina 102.

C. 1. Lees de teksten.

     2. Maak een schrijfplan. (De volgorde staat anders in het boek). Zie werkboek pagina 82. 

     3. Inleiding, middendeel en slot.

D. Minimaal 200 woorden.

Samenhang en leesbaarheid:    Zie werkboek pagina 102.

Inhoud:                                                  Zie werkboek pagina 102.

Taal en afstemming doelgroep: Zie werkboek pagina 102.

Zelfwerktijd: Beeldspraak en stijlfiguren

VIA Werkboek 3F Mbo-breed:                               VIA Werkboek 3F Mbo-breed:

Opdracht 12 op pagina 73.                                      Pagina 75-79.

Studiemeter > Lesmateriaal > VIA > 3F > Fragmenten bij VIA Werkboeken > Cursorisch:

                     fragment 20

Terugblik

• Beschouwing: opdracht 03 op pagina 102.  
• Beeldspraak en stijlfiguren: opdracht 12 op pagina 73.