4.6 Het rijk van de karolingen valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De islam is....

1. Monotheistisch
2. Polytheistisch

De islam is een van de drie belangrijkste wereldgodsdiensten.
Wie was de belangrijkste profeet van de islam?

1. Jezus
2. Mohammed
3. Christus
4. Kalief

Wat hoort bij christendom, wat bij islam en wat bij allebei?

christendom

islam

beide

Koran

Bijbel

Jezus

Monotheïsme

Mekka

Mohammed

Kerk

Jodendom

Christendom

Islam

Wat gebeurt er op de tekening? 

Kies het juiste antwoord.

1. Een engel vertelt Mohammed dat hij moet vluchten uit Mekka.
2. Een engel vertelt Mohammed dat hij bij de Ka’aba de goden moet gaan aanbidden.
3. Een engel vertelt Mohammed dat hij christen moet worden.
4. Een engel vertelt Mohammed dat er maar één god is, Allah.

Geef aan hoe tolerant de moslims waren tegenover andere geloven.

Wat was een voordeel als je jezelf liet bekeren tot de Islam?

Wie speelde een grote rol in het verdrijven van de moslims uit Europa?

1. Clovis
2. Karel Martel
3. Pepijn III
4. Karel de Grote

De vroege middeleeuwen zijn van ...

1. 500 tot 1500 n.Chr.
2. 500 tot 1000 n.Chr.
3. 1000 tot 1500 n.Chr.
4. 500 v.Chr. tot 500 n. Chr

Wat hoort NIET bij de vroege middeleeuwen?

1. Het leenstelsel
2. Het domeinstelsel
3. Steden
4. Het Christendom

4.6 Het rijk van de karolingen valt uiteen.

Deelvraag

Waardoor verbrokkelde de macht na de dood van Karel de Grote?

De dood van Karel de Grote (814)

• Zijn opvolger is Lodewijk de Vrome (814-840).
• zoons kregen al ruzie toen Lodewijk de Vrome nog leefde
• Na de dood van Lodewijk de Vrome valt het rijk uiteen.
• 
  

Verdrag van Verdun (843)

Het Frankische Rijk wordt opgesplitst en verdeeld over de drie zonen van Lodewijk de Vrome.

-West-Frankische Rijk (Karel de Kale)

- Middenrijk (Lotharius I)

- Oost-Frankische Rijk (Lodewijk de Duitser)

onrustige tijden

Veranderingen na 

Karel de Grote

• Koningen werden gekozen door de edelen, waren meer gelijk: minder ontzag voor de koning
  
• een koning wist niet zo goed wat er gebeurde in zijn gebied
  
• hertogen en graven konden hun eigen gang gaan en zagen het leengebied als hun eigen grond.

Roofridders

Dit waren ridders die zich niet meer aansloten bij het leger van de koning. 

De uitvalsbasis voor de ridders was het kasteel.

Roofheren en roofridders

• Lage heren trokken meer macht naar zich toe en voerden veel oorlogen om land en om buit.   
• Veel vernielingen op de domeinen. 
  
• Een kasteel bood een schuilplaats voor de boeren. 

problemen van buiten

Er waren ook nog andere problemen: 

De aanvallen van volken zoals de Noormannen vanuit het noorden en de moslims uit het zuiden

Nieuwe invallers

• Rond het jaar 800 vertrekken de Noormannen (of Vikingen) vanuit Scandinavie.

• De Vikingen hebben erg goede schepen.
  
  
• Ze gebruikten hun schepen om handel te drijven, maar ook om op rooftocht te gaan.

Vanuit Denmarken, Noorwegen en Zweden (Scandinavie) reisden de Noormannen heel de wereld over om te handelen en te plunderen.

De Noormannen ontdekten veel nieuwe plekken en vaak gingen groepen op zulke ontdekte plekken wonen. Ze stichtten daar nieuwe nederzettingen. De Vikingen waren zelfs eerder in Amerika dan Columbus!

kijkvragen video

Waar geloofden de Vikingen in?

Waarom gingen de Vikingen op reis?

Waarom eindigden de y(roof)tochten?

Viking aanvallen in Nederland

Dorestad

Wijk bij Duurstede

Waarom gingen de Vikingen naar Europa?

1. Bevolkingsgroei: onvoldoende landbouwgrond = op zoek naar een nieuwe land!
2. alleen oudste zonen erven
3. Geloof: alléén dappere mensen zouden naar de Walhalla (hemel) gaan.

later...

• grote gebieden veroverd en vestigen zich.
• rond jaar 1000 bekering christendom, gevolg einde rooftochten
  

Nu doen

1. Leerstof voor de repetitie bekijken
2. Nakijken al het huiswerk in Learnbeat

• huiswerk: Zoek uit welke kenmerkende aspecten bij welke paragraaf horen: schrijf dat in je schrift.

Na de dood van Karel de Grote viel het Frankische rijk langzaam uiteen.
Wat is geen oorzaak voor de val van het rijk?

1. leenstelsel werd te ingewikkeld
2. Invallen van de Noormannen
3. het centrale gezag verzwakte
4. Het volk kwam in opstand

Ridders

Vikingen

Wie woonde waar in Europa?

Franken

Arabieren

Vikingen

Welke Nederlandse stad werd vaak aangevallen door de Vikingen?

1. Noviomagus (Nijmegen)
2. Domstad (Utrecht)
3. Dorestad (Wijk bij Duurstede).

Nederland heeft met de Vikingen gehandeld

1. Juist
2. Onjuist

het romeinse rijk valt

karel de grote wordt keizer

de vikingen komen plunderen

begin van de islam

Willibrord begint met de verspreiding van het christendom

invallen van de Vikingen

Karel wordt tot keizer gekroond

begin invallen 

Vikingen

begin islam

Karel wordt
koning

622

800

768

www.npostart.nl

Welke landen ontdekten de Vikingen?

1. Walhalla - IJsland - Amerika
2. IJsland - Groenland - Amerika
3. Walhalla - IJsland - Groenland
4. Walhalla - Groenland - Amerika