MA H5 5.6 Werken & 5.7 Verzorgingsstaat wereldwijd

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo
• Leerjaar 1,2

MA H.5 De verzorgingsstaat

5.6 Werken nu & in de toekomst

5.7 Verzorgingsstaten wereldwijd

Wat weet je na deze les?

Uitleg 5.6:

- Waarom werken we?

- Wat is arbeidsethos?
- Wat is de arbeidsmarkt?
- Flexibilisering, automatisering en globalisering.
- Effecten en gevolgen voor de verzorgingsstaat.

Uitleg 5.7

- Drie soorten verzorgingsstaat
- Welke soort hebben we in Nederland?
-Hoe zit het met landen zonder verzorgingsstaat?

Hoe zou je preventief met je gezondheid om kunnen gaan?

Welk gevaarlijk gevolg zou het eigen risico kunnen hebben voor arme NL-ers?

Geef een voorbeeld van een welvaartsziekte.

Redenen om te werken

Materiële behoeften:

Geld, eten, onderdak.

Immateriële behoeften:

Respect, relaties, voldoening.

Voor de samenleving:

Toename van welvaart en welzijn.

Wat is arbeidsethos?

1. Hoe hard je werkt
2. Hoeveel geld je verdient met werk
3. Wat voor soort werk je doet
4. Hoe belangrijk je werk vind

De arbeidsmarkt

= 1 werkgelegenheid + 2 beroepsbevolking

1 = Hoeveel banen er beschikbaar zijn

2 = Mensen die geheel of gedeeltelijk 
        beschikbaar zijn om te werken

1 > 2 = Overspannen arbeidsmarkt

1 < 2 = Arbeidsoverschot -> werkeloosheid

Wat is/betekend automatisering?

Automatisering

Werk dat door computers en/of andere machines gedaan wordt.

- Minder laagbetaalde/praktisch opgeleide 
  banen.
- Efficiënter?
- Goedkopere producten en diensten.

- Nieuwe banen:
  - Programmeur
  - Onderhoud

Wat is/betekend flexibilisering?

Flexibilisering

= meer variaties in werkrelaties en contracten

Voorbeelden:
- ZZP-ers
- Tijdelijke contracten
- Werken op opdracht i.p.v. met contract

Wat heeft globalisering te maken met werk?

Globalisering

= wereld raakt steeds meer met elkaar verbonden.

Voorbeelden:
- Europa is 1 arbeidsmarkt (iedere Europese burger mag overal in de EU 
   werken)
- Nederlanders beginnen bedrijven in het buitenland en andersom.

- Banen verdwijnen naar het buitenland, hoogopgeleide arbeiders komen 
   naar NL.

Steeds meer Europese regels over werk.

Gevolgen en invloed verzorgingsstaat

Bij werkloosheid -> minder geld naar premies en belastingen.
Meer kosten (WW + bijstand),

Daarom: bijscholing  en omscholing

Werk is een sociaal grondrecht.

Soorten verzorgingsstaat

Liberale verzorgingsstaat

- Individuele vrijheid + eigen verantwoordelijkheid

Sociaaldemocratische verzorgingsstaat
- Gelijkheid, weinig privatisering, grote rol van de overheid

Corporatistische verzorgingsstaat
- Combinatie liberaal/sociaal
- Grote rol maatschappelijk middenveld

- Samenwerking overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties

Welke soort verzorgingsstaat heeft Nederland?

Landen zonder verzorgingsstaat

Vooral in Afrika en delen van Azië.

Door:

- Gebrek aan geld/welvaart

- Gebrek aan politieke wil

Gevolgen:
- Lage(ere) levensverwachting

Aan de slag!

Wat? 5.6 opdrachten  2 t/m 6, 9 t/m 11
            5.7 opdrachten  2 t/m 5, 7 t/m 9, 11

Met wie? Zachtjes overleggen met buurman of -vrouw.

Vragen? Hand opsteken, docent komt helpen.

Klaar? Laat nakijken door docent.