H1 §4 Nederland: winnaars en verliezers - havo

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Programma

Welkom

Herhaling

Uitleg bij §4 

Aan de slag 

Afsluiting

Wat zijn de interne oorzaken?

1. Natuurlijke oorzaken en menselijke oorzaken in een land
2. Ligging van een land
3. Koloniaal verleden
4. Rol van een land in de wereldeconomie

Maak de juiste combinaties. Sleep de gele blokjes naar de rode.

I. Communisme

II. Dictatuur

III. Kapitalisme

A. Bestuur van een land waarbij een persoon alle macht heeft. 

B. Politiek en economisch systeem in een land, waarbij gestreefd wordt naar zoveel mogelijk winst.

C. Politiek en economisch systeem in een land waarbij gestreefd wordt naar zoveel mogelijk gelijkheid.

H1 Wereldeconomie: winnaars en verliezers 

§5: Nederland: Winnaars en Verliezers

Leerdoelen

1. Je weet welke factoren verklaren waarom de regio Eindhoven zich heeft ontwikkeld tot een brainport. 
2. Je begrijpt waarom Oost-Groningen tot de armste regio's van Nederland behoort en Eindhoven tot de succesvolste. 
3. Je kunt beoordelen of Nederland gebaat is bij een meer gesloten of meer open wereldeconomie. 

Belangrijke begrippen: globaliseringsindex, outsourcing, Brainport, vestigingsfactoren, regionaal ontwikkelingsbeleid, hoogwaardige dienstverlening. 

Februari 2019

Globaliseringsindex

Globaliseringsindex : hierin kun je aflezen hoe sterk een land verbonden is met het buitenland. (0=niet verbonden, 100=super verbonden)

In 2018 stond Nederland op 1. Waarom staat Nederland op 1? 

Hoe komt het dat Nederland zo hoog in de globaliseringsindex staat?

- Hoogwaardige maakindustrie

- Open en sterk op het buitenland gerichte economie

- Veel vernieuwende hightechbedrijven, zoals Eindhoven (Brainport).

kof.ethz.ch

www.statista.com

Export 

Import

De kenniskaart van Nederland:

Welk gebied valt jullie op?

Eindhoven, de slimste

Brainport = Gebied dat hoort tot de kenniseconomie met een hoge dichtheid aan hightech bedrijven, universiteiten en onderzoeksinstituten. (Philips, Daf en ASML)

Vestigingsfactoren spelen hierbij een rol:

• De aanwezigheid van bedrijven die elkaar aanvullen en ondersteunen.
  
• Goed opgeleide (technische) beroepsbevolking. In deze regio is een hechte samenwerking tussen het bedrijfsleven en de wetenschap, gesteund door de overheid.
• De nabijheid van de interessante afzetmarkten. In een straal van 150 km rond Eindhoven wonen mensen met een bovengemiddeld inkomen.

Oost-Groningen, krimpgebied met mogelijkheden

• Oost-Groningen is een van de armste delen van Nederland. Lang is het gebied op de landbouw gericht.
• In Nederland is er juist veel hoogwaardige dienstverlening (advieskantoren, banken, hbo/universiteiten). --> Oost-Groningen vindt het moeilijk om hier aan te haken.

• Vanaf de jaren '60 krijgt dit gebied steun van de overheid:

- Regionaal ontwikkelingsbeleid = extra ondersteuning vanuit Den Haag of de EU voor achterblijvende gebieden. In Groningen deden ze dit door overheidsdiensten naar dit gebied te sturen. --> Het doel was: zorgen voor meer werkgelegenheid en inwoners in Groningen. 

Gevolgen?

1. Bevolking 'krimpt'

2. Vergrijzing 

3. Leegstand 

Kansen voor Oost-Groningen

• De leefomgeving: dit gebied geeft rust en ruimte en je woont er goedkoop.
  

• Het energiebeleid: het landschap in dit gebied is geschikt voor het opwekken van duurzame energiebronnen, zoals: windenergie, zonne-energie.

• Overheidsbemoeienis: de overheid gaat in dit aardbevingen getroffen gebied investeren.

De toekomst gaat uitwijzen of Oost-Groningen gaat de krimp weet om te zetten naar een groei in de bevolking.

Kansen

• Overheidsbemoeienis:      De overheid gaat in dit door aardbevingen getroffen gebied fors investeren 

Kansen

• Het energiebeleid (zon, wind, biomassa)

Kansen 

• De leefomgeving – Oost-Groningen biedt rust en ruimte en je woont er goedkoop.

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Aan de slag!

Wat? §4 opdracht 1 t/m 6a

Hoe? je mag samenwerken met je buur.

Klaar? 

- Nakijken 1.4 
- Voorbereiden 

Examenvraag oefenen

Antwoorden examenvragen

Wat is de globaliseringsindex?

1. Hoever de globalisering tussen landen plaatsvindt
2. Hoe sterk een land verbonden is met de wereld
3. Hoe sterk een land verbonden is met het buitenland
4. Hoe sterk een land verbonden is met de handel binnen haar eigen land

Waarom is Nederland zo sterk op het buitenland gericht?

1. We zijn een klein land en hebben dus niet alle grondstoffen in eigen land.
2. Veel mensen spreken Engels.
3. Onze laagwaardige maakindustrie is verplaatst naar lagelonenlanden.
4. We liggen aan zee dus we hebben havens.

Welke vestigingsfactor geldt NIET voor Brainport Eindhoven?

1. Agglomeratievoordeel.
2. Goed opgeleide beroepsbevolking.
3. De aanwezigheid van delfstoffen.
4. Goede infrastructuur.

Welk begrip hoort bij "redenen waarom een bedrijf zich ergens vestigt"

1. Vestigingsfactoren
2. Vestigingsplaatsfactoren
3. Vestigingsfactoren
4. Vestigingsplekken