De opkomst van Hitler

Het Interbellum


De opkomst van Hitler
1 / 48
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3-6

In deze les zitten 48 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom en op welke manier Adolf Hitler in Duitsland aan de macht kwam.

Werkbladen

Onderdelen in deze les

Het Interbellum


De opkomst van Hitler

Slide 1 - Tekstslide

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom en op welke manier Adolf Hitler in Duitsland aan de macht kwam.

Slide 3 - Tekstslide

Wat weet jij eigenlijk van
Adolf Hitler?

Slide 4 - Woordweb


Interbellum


  • Een interbellum (van het Latijn inter, tussen en bellum, oorlog) is een periode tussen twee oorlogen.

  • Het interbellum is de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog (1919-1939)

Slide 5 - Tekstslide

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog (1)
  • Eerste democratie in Duitsland: Republiek van Weimar (1919)

  • Verlies van de oorlog komt hard aan, zowel emotioneel als economisch. 

  • De herstelbetalingen zijn niet op te brengen door de regering, en de inflatie is groot.

Slide 6 - Tekstslide

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog (2)

  • Het vertrouwen in de republiek (democratie) is laag.

  • Verschillende groepen (extreemlinks/extreemrechts) proberen de macht te grijpen (staatsgreep) en er is veel politiek geweld (o.a. moorden op politici)

Slide 7 - Tekstslide


Spartacusopstand
1919



  • In Berlijn de communistische Spartacusopstand uit.
  • Politie en leger onderdrukten deze poging tot revolutie. 
  • De leiders, Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg, werden vermoord. 

Slide 8 - Tekstslide


Vrijkorpsen


  • Gewapende groeperingen van (rechtse) oud-militairen
  • Ze geloofden sterk in de Dolkstootlegende
  • Volgens de aanhangers van deze Dolkstootlegende lag de oorzaak van de nederlaag van de oorlog bij de communisten en joden, en niet bij de militairen. 

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide


Bezetting van het Ruhrgebied
1923-1924



  • Omdat Duitsland de herstelbetalingen niet meer kan opbrengen, bezetten Franse troepen het Ruhrgebied om Duitsland te dwingen tot betalen.
  • Dit was toegestaan volgens het Verdrag van Versailles.
  • Franse troepen blijven in het Saargebied tot 1925.


Franse troepen bezetten Essen

Slide 11 - Tekstslide

Hitler's jonge jaren (1)

  • Adolf Hitler wordt in 1889 geboren in Braunau am Inn (Oostenrijk-Hongarije)

  • Hij vertrekt op 17-jarige leeftijd naar Wenen, om daar een 'beroemde kunstenaar' te worden. Dit mislukt, hoewel hij zeker tekentalent had.

Slide 12 - Tekstslide

Hitler's jonge jaren (2)
  • Hij is op dat moment nog geen antisemiet (jodenhater). Hij raakt echter steeds meer onder de indruk van de antisemtische burgemeester van Wenen.

  • Rond 1913 vertrekt hij naar München in Duitsland, omdat hij teleurgesteld is in Oostenrijk-Hongarije

Slide 13 - Tekstslide

Hitler's jonge jaren (3)
  • Als Oostenrijk gaat hij vrijwillig het Duitse leger in als de Eerste Wereldoorlog begint.

  • Hij is niet zo'n beste soldaat. Alle 'heldendaden', die hij zelf heeft beschreven, blijken onzin te zijn: hij was een koerier die zelden aan het front te vinden was.

Slide 14 - Tekstslide

Hitler's jonge jaren (4)
  • In oktober 1918 raakt hij in België bij een mosterdgas-aanval gewond, en is hij drie maanden blind. De overgave van het Duitse leger hoort hij in het ziekenhuis.

  • Hitler kan het moeilijk bevatten. Voor hem kwam het verlies niet door de soldaten, maar door het verraad van Joden en communisten

Slide 15 - Tekstslide

Hitler's jonge jaren (4)
  • In oktober 1918 raakt hij in België bij een mosterdgas-aanval gewond, en is hij drie maanden blind. De overgave van het Duitse leger hoort hij in het ziekenhuis

  • Hitler kan het moeilijk bevatten. Voor hem kwam het verlies niet door de soldaten, maar door het verraad van Joden en communisten

Slide 16 - Tekstslide

Hitler in de politiek (1)
  • Hitler moet in dienst van het leger onderzoeken of de vele kleine politieke groepen in Duitsland een bedreiging zijn voor de Republiek van Weimar.

  • Dit waren vaak nationalistische en zeer teleurgestelde Duitsers.

  • Bij één van de partijen (DAP) sluit hij zich uiteindelijk aan. 

Slide 17 - Tekstslide

Hitler in de politiek (2)
  • Hitler blijkt een talent te hebben voor het houden van toespraken. Deze toespraken worden gehouden in bierkelders. 

  • Binnen de partij, inmiddels omgedoopt tot NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij), neemt Hitler steeds meer de rol van leider op zich.

Slide 18 - Tekstslide

Hitler in de politiek (3)
  • Hitler's ideeën zijn al die tijd vrijwel niet veranderd:

  1. Verdrag van Versailles is slecht
  2. Het land is overgenomen door een buitenlandse bezetter (Frankrijk)
  3. Het is allemaal de schuld van Joden en Communisten
  4. Duitsland heeft Lebensraum (levensruimte nodig)
  5. Er moet één sterke leider komen

Slide 19 - Tekstslide

Hitler in de politiek (4)
  •  Hitler bewonderde de fascistische (=extreemrechts) leider van Italië, Mussolini, die in 1922 met de Mars op Rome de macht had gegrepen.

  • Hitler vond dat de tijd was gekomen voor een Mars op München (en zelfs Berlijn): een staatsgreep om de zwakke regering af te zetten.

Slide 20 - Tekstslide


Bierkellerputsch
1923



  • Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.
  • Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. 

Slide 21 - Tekstslide


Hitler wordt vrijgelaten
1924



Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 
van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis

Slide 22 - Tekstslide


Mein Kampf
1925



  • Hitler gebruikte zijn tijd in de gevangenis om zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven.
  • Een slecht geschreven en bij elkaar gefantaseerd boek, met vage hersenspinsels...tenminste: toen nog wel...

Slide 23 - Tekstslide

Video
Wat staat er in Mein Kampf?

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Video


Duitsland 
1924-1929


  • Politiek en economisch gaat het beter met het land
  • Verdrag van Locarno (1925), Kellog-Briand-Pact (1928)
  • Duitsland is in 1926 lid van de Volkenbond geworden (Erfüllungspolitik)
  • De Amerikanen steunen de Duitse economie met het Dawesplan
  • Mensen hebben weer vertrouwen en lijken Hitler te zijn vergeten...

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Tekstslide

Slide 30 - Tekstslide

Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Tekstslide


Crisis in de wereld 
vanaf 1929



  • Door overproductie van fabrieken, veel kopen op afbetaling en teveel vertrouwen in aandelenhandel, klapt de Amerikaanse economie in elkaar.
  • Landen die veel met de VS handelen, worden de crisis mee in gesleept... 

Slide 34 - Tekstslide

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Tekstslide

En Hitler?
  • Die zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

  • Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

  • ...en mensen stemmen massaal op hem!

Slide 37 - Tekstslide


Hitler wordt kanselier
30 januari 1933



  • Na de verkiezingen van november 1932, waarbij de NSDAP de grootste werd, wordt het land vrijwel onbestuurbaar
  • Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
  • hij wordt kanselier (minister-president). 

Slide 38 - Tekstslide

Video
Histoclips: Hoe kwam Hitler aan de macht?

Slide 39 - Tekstslide

Slide 40 - Video

Na de Eerste Wereldoorlog verloren veel Duitse burgers het vertrouwen in hun regering. Kies de antwoorden die uitleggen hoe dat komt.
A
De regering had het voor Duitsland vernederende Verdrag van Versailles getekend. Veel Duitse burgers waren daar kwaad om.
B
De regering legde de bevolking erg strenge wetten op. Toen Duitsland nog een keizer had, had de bevolking veel meer vrijheid.
C
De regering had de Republiek van Weimar veroverd. Dat was volgens veel Duitsers onverstandig, omdat het waarschijnlijk tot wraak van de geallieerden zou leiden.
D
De regering nam weinig effectieve maatregelen tegen de economische crisis.

Slide 41 - Quizvraag

Waarom werd Duitsland extra zwaar getroffen door de wereldwijde economische crisis?

A
Het Dawesplan werd stopgezet.
B
Duitsland had geld uitgeleend aan andere landen om de economie weer op te bouwen.
C
Hitler had enorme schulden gemaakt om het leger weer op te bouwen.
D
De Amerikaanse president had opdracht gegeven om alle Duitse producten uit Amerikaanse winkels te halen.

Slide 42 - Quizvraag

Een vrouw laat haar kachel branden op papiergeld. Waar en wanneer is deze foto gemaakt?

A
in de Verenigde Staten, kort na de beurskrach van 1929
B
in Duitsland, tussen 1921 en 1924, toen de inflatie extreem hoog was
C
in Italië, kort nadat Mussolini aan de macht kwam.
D
in de Republiek van Weimar, direct nadat de keizer naar Nederland was gevlucht

Slide 43 - Quizvraag

Begrippen uit deze les
  • Republiek van Weimar
  • Vrijkorps
  • Spartacusopstand
  • Dolkstootlegende
  • herstelbetalingen
  • staatsgreep (putsch)
  • communisme (extreemlinks)
  • fascisme (extreemrechts)
  • Mein Kampf
  • Dawes-plan
  • Erfüllungspolitik
  • Beurskrach

Slide 44 - Tekstslide

Personen uit deze les

  • Benito Mussolini
  • Adolf Hitler

Slide 45 - Tekstslide

Jaartallen uit deze les

  • 1919: Spartacusopstand
  • 1923: mislukte staatsgreep van Hitler
  • 1925: Verdrag van Locarno
  • 1925: Mein Kampf verschijnt
  • 1928: Kellog-Briand-Pact
  • 1929: Beurskrach op Wallstreet: begin wereldcrisis
  • 1933: Hitler wordt minister-president

Slide 46 - Tekstslide

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 47 - Open vraag

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Slide 48 - Open vraag