[U2A] 15-Arm en rijk in de Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Nieuwskrant

Doelen:

- je kunt uitleggen hoe de rijkdom verdeeld was in de Republiek;

- je kunt uitleggen wie bedoeld worden met: regenten, gegoede burgerij, middengroep en grauw;

- je kunt uitleggen waarom er in de zeventiende eeuw veel immigranten naar de Republiek kwamen;

- je kunt uitleggen waarom de mensen in de Republiek redelijk vrij waren.

Opdracht 1 De burgemeester van Delft en zijn dochter
In het Rijksmuseum hangt een merkwaardig schilderij van Jan Steen uit 1655. Een rijke man in Delft zit voor zijn deur en hij wordt aangesproken door een arme vrouw. Links op de voorgrond zien we zijn dochter in een schitterende jurk…
Je gaat hieronder opschrijven hoe de drie mensen op het schilderij op elkaar reageren. Je mag een tekst schrijven, maar ook een dialoog verzinnen.

https:

Rembrants Nachtwacht (1642)

De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh

 maakt zich gereed om uit te marcheren. Schuttersvendel van Wijk II (Damrak en Nieuwendijk)

Meisje met de klauw

Dit (onbekende) meisje draagt aan haar gordel een kip. Je kunt de klauw van de kip duidelijk zien. De klauw verwijst naar het kloverniersgilde, dat oorspronkelijk bewapend was met kruisbogen. Een kruisboog wordt gespannen met behulp van een soort klauw.

Frans Banninck Cocq

kapitein, heer van Purmerland & Ilpendam (1605-1655). Advocaat, gereformeerd, Singel in ‘de Dolphijn’ (nr 140/142).

Willem van Ruytenburch

luitenant, heer van Vlaardingen en Vlaardingerambacht, enz. (1600-1652). Advocaat, gereformeerd, Herengracht in ‘het Blauwe Huys’ (nr 196/198).

Jan Aertszn van der Heede

(1610-1655). Koopman , remonstrantsgezind, Damrak (nr 84).

Jacob Joriszn.

(1591-na 1646). Trommelslager

Jan Ockers

(1599-1652). Koopman, gereformeerd, Nieuwendijk in ‘het Groene Claverblat’ (nr 181).

Barent Hermanszn Bolhamer

(1589-1661). Kruidenier, katholiek, Singel (nr 155).

Instructie

Rembrandt haalde de houding van deze schutter gewoon uit een insturctieboek voor soldaten, gemaakt door Jacob de Gheyn

https:

Oude centrum

Gouden Bocht

Jordaan

Arbeiders

Waardoor bestond er in de Republiek veel vrijheid?

In Frankrijk was Lodewijk XIV koning. Wat voor een koning was hij?

1. Een goede koning
2. Een slechte koning
3. Een absolutistische koning
4. Een dictatoriale koning

Wat betekent absolutistisch ook al weer?

1. Dat de koning alle macht heeft
2. Dat de koning erg machtig is
3. Dat de koning een beetje macht heeft
4. Dat de koning geen macht heeft

Hoe zat het ook al weer met de macht in de Republiek?
Kies het beste antwoord:

1. In de Republiek was geen koning.
2. In de Republiek waren de burgers de baas
3. In de Republiek was de stadhouder de baas
4. In de Republiek was de macht eerlijk verdeeld

Waardoor bestond er in de Republiek veel vrijheid? Gebruik voor het beantwoorden van de vraag bron 1 OF bron 2 en 3 (op je werkblad).

Past deze afbeelding bij de machtssituatie in de Republiek?

1. Nee, want de stadhouder had de macht
2. Ja, want de (rijke) burgers hadden de macht
3. Nee, want de raadpensionaris had alle macht
4. Ja, want beslissingen werden altijd gezamenlijk genomen.

Doelen:

- je kunt uitleggen hoe de rijkdom verdeeld was in de Republiek;

- je kunt uitleggen wie bedoeld worden met: regenten, gegoede burgerij, middengroep en grauw;

- je kunt uitleggen waarom er in de zeventiende eeuw veel immigranten naar de Republiek kwamen;

- je kunt uitleggen waarom de mensen in de Republiek redelijk vrij waren.