2324 1.3 Kust:kenmerken

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.3 Kust:kenmerken

Deze les:

• korte test kennis paragraaf 1 en 2 
• doornemen paragraaf 3
• aan de slag met opdrachten paragraaf 3

Sleep het juiste begrip naar de juiste afbeelding

Waterscheiding

Stroomgebied van de Rijn

Bovenloop

Lengteprofiel

Stroomgebied van de Maas

Begrip	kenmerk Rijn	Kenmerk Maas
Stroomgebied
Bron
Stroomstelsel
Type rivier
waterscheiding

185.000 km2

35.000 km2

zwitserse alpen

NO-Frankrijk

hoofd+ zijrivieren (o.a. Moezel, ijssel, Waal, Main)

hoofd+ zijrivieren (o.a. Oude Maas, Geul, Semois )

gemengde

regenrivier

Ardennen en Zwarte Woud

Ardennen en Zwarte Woud

'Door klimaatverandering stroomt er een deel van het jaar heel weinig water door de rivier, een ander deel van het jaar heel veel.'

Welke omschrijving past hierbij het best?

1. een groot regiem
2. een wisselvallig regiem
3. een groot debiet
4. een wisselvallig debiet

Waar is de vertragingstijd het langst?
(en de kans op een verhoogde piekafvoer het kleinst)

1. helling met bos en rivier met bochten.
2. vlak met bos en rivier met bochten
3. helling zonder bos en rivier met bochten
4. vlak zonder bos en rivier zonder bochten

Welke 3 stappen horen er bij de drietrapsstrategie? In de juiste volgorde.

Welke maatregel hoort bij 'bergen' in de drietrapsstrategie?

1. nevengeul
2. dijkverlegging
3. uiterwaardenvergraving
4. noodoverloopgebied

Drietrapsstrategie

-Vasthouden en bergen zoveel mogelijk stroomopwaarts ->

groter gebied profiteert

-Afvoeren altijd buitendijks.

Hoe heet het project waarbij vooral rivierbedverruimende maatregelen zijn genomen?

Welk effect heeft kribverlaging?

1. meer vasthouden van water
2. verbeterde waterberging
3. verbeterde afvoer
4. geen van deze 3

3

1

2

4

5

6

zomerbed

winterdijk

binnendijks gebied

uiterwaarde

hoogwatergeul / bypass

zomerdijk

Leerdoelen:

• de opbouw van de Nederlandse kust beschrijven;
  
• de in Nederland voorkomende typen kust noemen;
  
• uitleggen hoe zeestromingen, getijdestroming en wind de Nederlandse kust vormgeven;
  
• beschrijven hoe de kust verandert als gevolg van zeespiegelstijging en/ of menselijk ingrijpen. 

Onderdelen Nederlandse kust

                                                1 Zeeuwse kust: oorspronkelijk estuarium

                                    2 De Noord- en Zuid-Hollandse kust

                                          3  De Waddenkust: zijdijken en wadden

Estuarium

Een half gesloten waterlichaam aan de kust waarin zeewater wordt verdund met zoet water -> brak water.

Er is hier een duidelijke invloed van getijden.

Ontstaan van de kust

Dynamisch systeem:

• wind
• getijden
• zeestroming
• golfwerking

Weichselien 

(ca. 115.000 - 10.000 jaar geleden)

Strandwallen gevormd door getijdenstroming.

Duinen gevormd door wind.

zeespiegel 110 m lager dan nu!

Springtij: de kracht van de zon en de maan werken in elkaars verlengde.

Doodtij: wanneer de aantrekkingskrachten van maan en zon haaks op elkaar staan.

Getijden

Springtij: extra hoog water!

Doodtij: weinig verschil tussen hoog- en laagwater.

Getijdenstroom in de Noordzee

Langs de Nederlandse westkust gaat de vloedstroom van zuid naar noord.

Windrichting (en zeestroming) helpen een handje mee.

Stranddrift

De golfsnelheid is in diep water hoger -> sedimentatie bij de kust. 

Golven schuin op de kust veroorzaken stranddrift (longshore drift). Daarbij wordt zand gemiddeld in noordoostelijke richting verplaatst.

Waarom is de vloedstroom sterker dan de ebstroom en wat betekent dat voor het netto zandtransport?

Wadlopen naar Ameland en Schiermonnikoog; wie moet eerder vertrekken?

Opdracht 

Schiermonnikoog schuift op het grondgebied van Groningen. Verklaar waarom Schiermonnikoog zich in oostelijke richting heeft verplaatst.

Opdracht 

Schiermonnikoog schuift op het grondgebied van Groningen. Verklaar waarom Schiermonnikoog zich in oostelijke richting heeft verplaatst.

Opdracht 

Leerdoelen:

• de opbouw van de Nederlandse kust beschrijven;
  
• de in Nederland voorkomende typen kust noemen;
  
• uitleggen hoe zeestromingen, getijdestroming en wind de Nederlandse kust vormgeven;
  
• beschrijven hoe de kust verandert als gevolg van zeespiegelstijging en/ of menselijk ingrijpen. 

Aan de slag met 1.3

Huiswerk voor vrijdag               Herhaling/ hulp                     Verdieping

1.3 De kust - les 2

Kennischeck 1.3 + afmaken uitleg

Aan de slag met opdrachten

Noem de 3 natuurlijke krachten die de kust dynamisch maken (iedere kracht los)

Na de watersnoodramp van 1953 is de deltakust veel veiliger gemaakt. Is hier vooral gekozen van harde (kust) of zachte (kust) ingrepen en welke atlaskaart hoort hierbij?

Leerdoelen:

• de opbouw van de Nederlandse kust beschrijven;
  
• de in Nederland voorkomende typen kust noemen;
  
• uitleggen hoe zeestromingen, getijdestroming en wind de Nederlandse kust vormgeven;
  
• beschrijven hoe de kust verandert als gevolg van zeespiegelstijging en/ of menselijk ingrijpen. 

Primaire keringen GB56 35A

Basiskustlijn

Een hoeveelheid kust die aangehouden wordt vanaf de rijkstrandpalenlijn.

Komt in gevaar door:

- stijgende zeespiegel

- dalende bodem

- klimaatverandering 

Zachte kust:

• stranden
  
• zandplaten
  
• duinen
  
• wadden

Harde kust:

• zeedijken
• rotsen
• boulevards

Zachte kust en harde kust

Zachte kust

Harde kust

Dijken

Strand

Waddengebied

Door de mens aangelegd 

Kenmerkend voor wadden is ...

1. veel sedimentatie en ze vallen droog
2. veel sedimentatie en altijd onder water
3. veel erosie en ze vallen droog
4. veel erosie en altijd onder water

Leerdoelen:

• de opbouw van de Nederlandse kust beschrijven;
  
• de in Nederland voorkomende typen kust noemen;
  
• uitleggen hoe zeestromingen, getijdestroming en wind de Nederlandse kust vormgeven;
  
• beschrijven hoe de kust verandert als gevolg van zeespiegelstijging en/ of menselijk ingrijpen. 

Aan de slag met 1.3

Huiswerk voor vrijdag               Herhaling/ hulp                     Verdieping