3.3 Het feodale stelsel

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H3 Monniken en ridders

3.3 Het feodale stelsel

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe het feodale stelsel werkt en waarom het is ingevoerd.

Clovis

• Clovis was de stichter van het Frankische Rijk
  
  
• Hij werd de eerste koning van het rijk, Clovis I
  
  
• Zijn Rijk omvatte bijna heel Gallië

Keizer Karel

• Twee en een halve eeuw later, in 768, wordt Karel koning van de Franken

• Karel ging bijna elk jaar met zijn leger op pad om nieuwe gebieden te veroveren
  
  
• Hij veroverde zoveel gebieden, Friesland, Saksen, de Alpen en Noord-Italië, dat hij Karel de Grote genoemd wordt

Probleem

• Invallen van Vikingen, Magyaren, Arabieren

• Geen geld om een sterk leger op te bouwen (Ruiterleger!)

Het feodale stelsel

• Om zijn rijk bestuurbaar te houden, leende Karel stukken land uit aan hertogen en graven
  
• Die zouden dat gebied voor Karel besturen
• Dit noemen we het feodale stelsel of leenstelsel
  
• Karel was dan de leenheer en de hertogen en graven werden leenman

Verplichtingen tussen leenheer en leenman

1. De leenheer leent de leenman land;
2. De leenheer gaf de leenman bescherming; 
3. De leenman belooft de leenheer trouw te zijn; 
   
4. De leenman kwam zijn leenheer met gewapende mannen te hulp bij oorlog;
5.  De leenman gaf zijn leenheer raad als deze erom vroeg en hielp bij de uitvoering besluiten;
6. De leenman sprak recht op zijn leen volgens de richtlijnen van de leenheer;
7. De leenheer kon leenman het leen afnemen als de leenman zich niet aan afspraken hield.
8. Als de leenheer of leenman stierf, was het verdrag beëindigd. Met een nieuwe leenheer of leenman werd een nieuw verdrag gesloten.

Een onveilige tijd

• De leenmannen gaven hun gebieden weer door aan hun kinderen
• Soms stelden de leenmannen zelf ook leenmannen aan, achterleenmannen
  
• De leenmannen gingen de gebieden als hun eigen gebied zien
  
• Door al die leenmannen ontstonden er heel veel kleine staatjes die ook vaak oorlog met elkaar voerden
  

Ridders

• Door al die oorlogen lieten de edelen zich verdedigen door ridders
  
  
• Ridders hadden veel aanzien en hun wapenuitrusting was duur
  
  
• Vaak werd dat betaald door hun plaatselijke heer

Ridderordes

• Het ridderschap werd steeds meer gezien als een adelijke aangelegenheid
  
  
• Vanaf  ongeveer 1100 moesten ridders aangesloten zijn bij een ridderorde
  
  
• De ridders begonnen een soort 'popsterren' te worden, overal in het rijk werden er ridderverhalen verteld