11.3+11.4 Titraties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

11.3+11.4 Titraties

Deze les

• Applet titratie-opstelling
• Theorie titreren
• Voorbeeld rekenvraag
• Bestuderen 11.3 zuurbase titraties
• Maken 3, 4, 21 t/m 24
• Bestuderen 11.4 redoxtitraties
• Maken 5, 28, 29, 32

Leerdoelen

• Je kunt een titratie experiment uitvoeren met correct gebruik van glaswerk.
• Je kunt berekeningen uitvoeren bij titraties (direct, indirect en terugtitratie).
• Je kunt beredeneren wat een geschikte indicator is om te gebruiken bij een zuurbase titratie.

https:

Titratie

• Kwantitatieve analysemethode.
• Veel toegepast bij zuurbase en redoxreacties.


• Erlenmeyer met oplossing met onbekende concentratie.

• Buret met oplossing met bekende concentratie.
• Bij volledige reactie is er kleuromslag (evt door indicator).
• Met berekening wordt onbekende concentratie bepaald.

Materialen bij titreren

maatkolf voor maken van nauwkeurige hoeveelheid oplossing

buret voor toedruppelen oplossing

volumepipet voor afmeten nauwkeurig volume

pipetteer-ballon om vloeistof in en uit de pipet te krijgen

Omslagpunt

• Op school meestal bepaald door kleuromslag, soms met indicator.

• In bedrijven meestal met pH-meter of meten van lading (nauwkeuriger).

• In titratiecurve is het omslagpunt nauwkeurig af te lezen.

Keuze indicatoren bij zuurbase titratie

• Sterk zuur + sterke base: omslagpunt pH=7,0 bijv. broomthymolblauw
• Sterk zuur + zwakke base: omslagpunt pH<7,0 bijv. methylrood
• Zwak zuur + sterke base: omslagpunt pH>7,0 bijv. fenolftaleïen*

* Vanwege gezondheidseffecten wordt fenolftaleïen niet meer gebruikt op scholen.

Titratie berekeningen

• Noteer de reactievergelijking.
  
• Meestal volg je deze stappen in de berekening:

• Lees goed wat gevraagd wordt: massa, molariteit, massa% etc.

1. Bereken aantal mmol toegevoegde stof (mL * molariteit)
   
2. Bereken aantal mmol gereageerde stof (molverhouding)
   
3. Soms verdunning berekenen (hoeveel mmol in onverdund monster?)
   
4. Bereken massa gereageerde stof
   

Voorbeeld berekening

De onbekende hoeveelheid oxaalzuur wordt opgelost in 100,0 mL demiwater. Hiervan wordt 25,00 mL gepipetteerd in een erlenmeyer en wordt getitreerd met 0,012 M natronloog. Tot kleuromslag is 12,35 mL natronloog toegevoegd. Bereken het aantal mg oxaalzuur wat is opgelost. De reactie die optreedt tijdens titreren: H₂C₂O₄ + 2 OH^- -> C₂O₄^2- + 2 H₂O

Antwoord

1. 0,01235 L * 0,012 mol/L = 1,48*10^-4 mol NaOH = 1,48*10^-4 mol OH^- toegevoegd.
   
2. Molverhouding 1:2, dus 1,48*10^-4 / 2 = 7,41*10^-5 mol H₂C₂O₄ (oxaalzuur) gereageerd.
   
3. Dit zat in 25,00 mL. In oorspronkelijke 100,0 mL zat *4 = 2,96*10^-4 mol oxaalzuur.
4. 2,96*10^-4 mol * 90,036 g/mol = 0,027 g oxaalzuur = 27 mg.

Bijzondere titraties

• Terugtitratie

• Indirecte titratie

- onbekende overmaat

- product van de reactie ga je titreren

- twee reacties waarbij product reactie 1 de beginstof van reactie 2 is.

- bekende overmaat

- overmaat bepaal je met titratie

- twee reacties met 2x zelfde beginstof

Aan de slag

• Applet titratie-opstelling
• Theorie titreren
• Voorbeeld rekenvraag
• Bestuderen 11.3 zuurbase titraties
• Maken 3, 4, 21 t/m 24
• Bestuderen 11.4 redoxtitraties
• Maken 5, 28, 29, 32