Burgers en stoommachines 8c

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines 8c

Inhoud

Nakijken

Opdracht 10, 12, 14, 15, 16 en 17

Herhaling

Uitleg

Opdrachten

Huiswerk

10 a: Bijvoorbeeld: Zowel vóór als ná de Industriële Revolutie moesten arbeiders hard werken en maakten ze lange dagen.

10 b: Bijvoorbeeld: Vóór de Industriële Revolutie maakten arbeiders producten met de hand. Ná de Industriële Revolutie deed de machine dat.

10 c: Nee, want Cornelia Doorman voert maar één kleine taak uit in de kaarsenfabriek: ze giet het vet over in vormen en snijdt de kaarsen af. Dit past bij de Industriële Revolutie, want daarbij voerden arbeiders de hele dag dezelfde handeling uit in een fabriek. Vóór de Industriële Revolutie zou Cornelia Doorman de volledige kaars zelf hebben gemaakt in haar eigen werkplaats.  

12: Een oorzaak van de snelle groei van steden was dat fabrieken vooral in steden werden gebouwd. Daarom gingen steeds meer arbeiders in steden wonen. Op afbeelding 5 zie je daarom arbeiders die van de fabriek naar huis lopen. Een gevolg van de snelle groei van steden was dat er niet genoeg huizen waren voor de stedelingen. Armen woonden met velen bij elkaar in krotten. Een voorbeeld hiervan zie je op afbeelding 6. 

Huiswerk

14:

Economie: Als arbeiders zó ontevreden waren dat ze gingen staken, was dat slecht voor de economie. 

Onderwijs: Door onderwijs konden kinderen een vak leren, zodat ze minder snel gingen stelen of bedelen.

Gezondheid: Een besmettelijke ziekte in een achterbuurt was een gevaar voor álle inwoners van een stad.   

Huiswerk

15 a: Omdat Samuel van Houten een wet maakte die verbood dat kinderen onder de twaalf werkten in werkplaatsen en fabrieken.

15 b: De afbeelding is symbolisch, want het was niet echt zo dat kinderen Van Houten bedankten. De tekenaar wil alleen laten zien dat de wet goed was voor kinderen.

15 c: De wet was een keerpunt, want het was de eerste wet die iets deed om de sociale kwestie op te lossen: de eerste sociale wet in Nederland.

16: Vakbonden, Verenigingen, Demonstraties ,De regering, Invoering van de achturige werkdag in 1919

17 a: Deze wet moest regelen dat de staat voor het pensioen van mensen gingen zorgen.

17 b: In het eerste vak: organisaties en acties.

17 c: De afbeelding laat een arbeider zien die met pensioen is en nu helemaal geen geld heeft en in armoede leeft: hij heeft bijvoorbeeld bijna geen kleding aan. Dit was niet echt zo, maar het was symbolisch voor de armoede waar voormalige arbeiders in leefden zonder staatspensioen. 

Herhaling

• Omschrijf de veranderingen door de Industriële Revolutie -denk vooral aan werk.
• Hoe woonden de arbeiders van een fabriek?
• Hoe wilden de arbeiders verandering veroorzaken en welke veranderingen wilde zij doorvoeren?
• Leg uit wat sociale wetten zijn.

Normen

In de 19e eeuw moesten vrouwen aan bepaalde normen voldoen. Je moest trouwen en voor de kinderen zorgen. Als arbeidersvrouw moest je werken en voor de kinderen zorgen.

Rijke burgers vonden dat de sociale kwestie alleen maar erger werd doordat vrouwen in een fabriek moesten werken. Het huis werd zo vies en de kinderen verwaarloosd. Een schoon huis, goede hygiëne, goede voeding en een goede opvoeding van kinderen: dat was de manier om de leefomstandigheden van armen te verbeteren. Arbeidersvrouwen moesten huisvrouwen worden.

Scholing

Vrouwen kregen geen hoge opleiding. Als moeder hoefde je niet te gaan studeren. Meisjes gingen naar (huishoud)school om praktische zaken te leren, zoals naaien en borduren. Rijke meisjes leerden ook een beetje te kunnen meepraten in deftige gezelschappen. Maar niet te veel - een vrouw mocht niet geleerder zijn dan haar man. 

Feminisme

Vanaf 1870 gingen feministen zich tegen deze normen verzetten. Zij vonden dat vrouwen het recht hadden om een vak te leren en een baan te krijgen. Zolang ze ongetrouwd zouden blijven konden ze dan onderwijzeres of verpleegster zijn. Sommige vrouwen bleven daarom ongetrouwd. 

In 1889 richtte Wilhelmina Drucker de Vrije Vrouwen Vereeniging op. Ze was de dochter van een rijke bankier. Hij was niet met haar moeder getrouwd, dus bij zijn overlijden kreeg Wilhelmina geen erfenis. Haar hele leven streed ze voor de rechten van buitenechtelijke kinderen.

Ook wilde ze bereiken dat vrouwen en mannen gelijk waren in het huwelijk. Gehuwde vrouwen mochten bepaalde zaken niet zonder toestemming van de man, zoals geld uitgeven.

Kiesrecht

In 1894 richtte Wilhelmina de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht op. Zij maakten veel propaganda. Hun logo werd gedrukt op vaandels, pennen en borden (zoals de abolitionisten ook deden). De strijd voor vrouwenkiesrecht duurde tot 1919.

Huiswerk

Werkboek blz. 96 en 97

Opdracht 18, 20, 21, 22, 23 en 24