TEO voor BF VGZ, maart 2024

• Mensen met een lichamelijke en verstandelijke beperking
• MBO
• Studiejaar 2

Theorie Ervarings Ordening (TEO)

Theorie Timmers Huijgens: 

Ervaringsordening; 

De verschillende manieren waarop iemand met een verstandelijke beperking zichzelf en de wereld om zich heen beleeft. 

Wat kan de bewoner en wat doet de bewoner met zijn ervaringen? 

Bij de theorie staan de volgende vragen centraal: 

Is mijn lichaam veilig?   Lichaamsgebonden ervaringsordening

Is de omgeving betrouwbaar? Associatieve ervaringsordening 

Kennen zij de onderlinge samenhang? Structurerende ervaringsordening

Hoe mag ik mijzelf zijn? Vormgevende ervaringsordening 

Met de methode  van Timmers- Huijgens  kun je als begeleider door middel van een ordening de omgeving van de cliënt in kaart brengen. 

Bijvoorbeeld: 

Koffiekopje zien is  = we gaan koffie gaan drinken 

Je weet dan beter of iemand alleen lichamelijk prikkels kan herkennen of ook een associatie kan maken. 

De lichaamsgebonden ervaringsordening: 

 Biedt letterlijk veiligheid en houvast. Door dingen aan te raken en in je mond te stoppen leer je de wereld kennen. Later worden opeenvolgende ervaringen herkend als vertrouwd.

Voorbeeld van activiteiten: snoezelen, zwemmen, massage

Associatieve ordening

Heeft te maken met het herkennen van patronen. Aankleden, tandenpoetsen en eten laat je altijd volgens een vaste volgorde verlopen. 

Je kunt bijvoorbeeld een washand te laten zien voor het douchen of d.m.v. een pictogram of een voorwerp laten zien welke handeling gaat komen. 

Per handeling een losse associatie. 

Voorbeelden pictogrammen warm weer. 

De structurerende ervaringsordening: 

Bij structurerend ordenen kan de bewoner structuur herkennen en aanbrengen. De zorgvrager kan bijvoorbeeld zichzelf op de juiste manier wassen en aankleden als je alles in de juiste volgorde klaarlegt. 

De bewoner kan ook picto's gebruiken als reminder of door het gebruiken van een pictoagenda begrijpt de bewoner wat hij/zij die dag gaat doen. 

De vormgevende ervaringsordening: 

Hierbij kan iemand zelfstandig zijn leven vorm geven.  Je kan bijvoorbeeld zelfstandig dingen gaan kopen én je kan omgaan met geld. Je bent dus zelf  verantwoordelijk. 

Een verschil met iemand in de structurerende ervaringsordening is dat die persoon in een winkel kan kiezen welke kleding mooi is maar niet weet hoeveel budget er uitgegeven mag worden.