hyperbool, understatement, litotes en eufemisme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2 | Woordenschat (blz. 60)

Stijlmiddelen

Hyperbool

Understatement

Eufemisme

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

• Kun je uitleggen wat een hyperbool, understatement en eufemisme is. 
• Herken je deze stijlmiddelen in een zin en kun je ze aanwijzen en benoemen. 

Wat is een stijlfiguur?

• Maken een tekst levendig: tekst wordt net iets anders geformuleerd dan de lezer/luisteraar verwacht. 
• Je gebruikt ze om je boodschap beter over te brengen; het wordt beter onthouden en maakt het krachtiger. Soms ontstaat daar ook humor door.

Hyperbool

•  bij een hyperbool-> de werkelijkheid wordt overdreven
•  hyperbool heeft humoristisch effect
•  hyperbolen zijn vaak uitdrukkingen

Opdracht

• Bedenk in tweetallen zo veel mogelijk hyperbolen en schrijf ze op | 5 minuten
• Na 5 min: ander tweetal controleert of het goed is.

Understatement

..

Eufemisme

Een verzachtende uitdrukking-> niet spottend bedoeld is

• voorkomen dat een mededeling hard of onaangenaam overkomt
• bepaalde zaken fraaier over laten komen
• DUS: op een verzachtende manier of nette manier onder woorden brengen van iets wat niet zo prettig of netjes is

braken

sterven

inbreker

afmaken van vee

spam

ontslaan

vomeren

laten gaan

ongewenste bezoeker

ruimen

E-mailmarketing

laten gaan

Opdrachtje

Schrijf voor jezelf in je eigen woorden op wat de volgende stijlfiguren zijn:

• Hyperbool
  
• Eufemisme

Geef hierbij enkele voorbeelden om het te verduidelijken. 

spuugzat

1. overdrijving (hyperbool)
2. eufemisme

verzuipen

1. overdrijving (hyperbool)
2. eufemisme

onaangenaam verrast

1. overdrijving (hyperbool)
2. eufemisme

een verschrikkelijke bende

1. overdrijving (hyperbool)
2. eufemisme

lachten zich een breuk

1. overdrijving (hyperbool)
2. eufemisme

met de tong uit de mond

1. overdrijving (hyperbool)
2. eufemisme

De dierenarts heeft onze hond laten inslapen.

_________

1. eufemisme
2. hyperbool

Ik WORD KNETTERGEK van je gezeur.

1. hyperbool
2. eufemisme

Vannacht hebben onze buren ongewenst bezoek gehad.

__________________________

1. eufemisme
2. hyperbool

Na een lange lijdensweg, ging hij heen.

_____

______

1. eufemisme
2. hyperbool

Een deel van het personeel zal moeten AFVLOEIEN.

1. hyberbool
2. eufemisme

Joke werkt daar als interieurverzorgster.

1. eufemisme
2. hyperbool

De directie kondigde een BANENREDUCTIE aan.

1. eufemisme
2. hyperbool

Hij rende de benen uit zijn lijf om de bus te halen.

1. hyperbool
2. eufemisme

Die film is echt OM JE DOOD TE LACHEN.

1. eufemisme
2. hyperbool

De verdediger schoot de strafschop huizenhoog weg

1. hyperbool
2. eufemisme

Aan de slag

Leren: theorie, woorden & uitdrukkingen

Maken: opdracht 1 t/m 6

Klaar? Ga verder met blz. 62 & 63: voorwaartse en achterwaartse samentrekkingen

Samentrekking

Beknopte bijzin

Er bestaat voorwaartse en achterwaartse samentrekking:

Voorwaartse samentrekking: het gezamenlijke deel wordt genoemd in het eerste deel van de samentrekking en verderop weggelaten: een antieke lamp en een (-) stoel;

Achterwaartse samentrekking: het gemeenschappelijke deel wordt genoemd in het laatste deel van de samentrekking en daarvóór weggelaten: binnen- en buitenland.

Samentrekkingen