rivieren NL: menselijke ingrepen





Normalisatie, bevaarbaarheid en veilheid.
1 / 31
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 31 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les





Normalisatie, bevaarbaarheid en veilheid.

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welk begrip hoort bij de volgende definitie:

de hoeveelheid water die een rivier afvoert gemeten in m3/s
A
Regiem
B
Debiet
C
Verval
D
Verhang

Slide 2 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het geheel van hoofdstroom en zijtakken noem je het ........ van een rivier.
A
regiem
B
stroomgebied
C
verval
D
stroomstelsel

Slide 3 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Bron
Benedenloop
Bovenloop
Monding 
Groot verhang
Vooral sedimentatie
v-dal
Meanders
Vooral erosie
klein verhang

Slide 4 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Vlechtende rivieren

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leg kort uit waarom rivieren meanderen.

Slide 6 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke rivier heeft het onregelmatigste regiem?
A
Maas
B
Rijn

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Kanalisatie
Het recht trekken van de meanders om de bevaarbaarheid van de rivier te verbeteren.

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe valt het debietverloop van de Rijn te verklaren?

Slide 9 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Stroomgebied
en 
waterscheiding

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Debiet en regiem van de Rijn
Het debiet is het afgevoerde water in m3 per seconde. 
1
Hier is het debiet van de Rijn weergegeven voor een jaar op 2 plaatsen: Helemaal stroomopwaarts bij Basel en stroomafwaarts bij Lobith (waar de Rijn vanuit Duitsland Nederland binnen komt). 
2
Het verschil van het debiet door een jaar heen wordt het regiem genoemd. Een onregelmatig regiem betekent dat er sommige delen van het jaar sprake is van een hoog debiet en andere delen van het jaar een laag debiet. 
3

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom is het debiet van de Rijn bij Lobith (NL) groter dan bij Basel (Zw)

Slide 12 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is vertragingstijd en wat heeft dat te maken met ontbossing?

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Dwarsprofiel: ongetemde rivier

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wonen in het rivierengebied

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dwarsprofiel: getemde rivier

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

▪️ winterdijk —> ligt op de verder van de rivier af, hoog
▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager
▪️ Uiterwaarde —> stroomt onder bij hoog water.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kribben
Dwarsdijkjes die de rivier "op zijn plek houden" en zorgen dat de rivier goed bevaarbaar blijft door hogere stroomsnelheid in de vaargeul.

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zomerdijk
Winterdijk
Uiterwaarde
Zomerbed
Kribben
Binnendijks

Slide 19 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Maatregelen in het verleden

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Stuwen
Deze regelen de waterstand in de rivier om de rivier bevaarbaar te houden voor de scheepvaart en waterhuishouding.

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom zijn stuwen nodig om de Maas bevaarbaar te houden?
A
Het regiem van de Maas is onregelmatig omdat het een regenrivier is.
B
Het debiet van de Maas is erg klein omdat het een regenrivier is.
C
Het regiem van de Maas is onregelmatig omdat het een gemengde rivier is.
D
Het debiet van de maas is erg klein omdat het een gemengde rivier is.

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Niet alle maatregelen hebben de veiligheid bevorderd

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bebouwing Uiterwaard

-> verhoging zomerdijk

-> geen overstromings-mogelijkheid voor de rivier


Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Verstedelijking stroomgebied

Meer bebouwing langs de rand van de rivier Flessenhals

Water kan niet meer infiltreren (de grond in trekken) dit zorgt voor Piekafvoer

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kribben
Houden rivier in midden van stroomgeul
  • houdt de rivier bevaarbaar
  • Meanderen wordt voorkomen

Maar:

Opstuwing en blokkade bij hoogwater

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kanaliseren
  • Stuwen en sluizen: regelen waterstand
  • Bochten afsnijden: hogere stroomsnelheid

Maar:
Water sneller van A naar B
(kortere vertragingstijd  dus meer piekafvoer stroomafwaarts )

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dijken
aanleg of verhoging van dijken
voor de veligheid!

Maar:
-> sedimentatie in winterbed
-> ophoging rivier
-> meer gevaar! 

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies