20220901 MLO Slimmer Leren Tom & José

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Voor deze les is het advies om eerst de les 'Onthouden - Associëren & visualiseren' te geven. 

Module inzicht: Je kunt overal beter in worden.

Les inzicht: Door gebruik te maken van een geheugenpaleis kan je beter worden in rijtjes onthouden.

Benodigdheden: 

-één leeg blaadje per leerling

-pennen/potloden/stiften

Relevante pagina's uit het Slim jezelf zijn boek: p. 35-37

Extra informatie

In het boek ‘Het geheugenpaleis’ schrijft Joshua Foer (2011) over zijn bevindingen die hij heeft vernomen in het jaar dat hij zijn geheugen ging trainen. In het boek wordt gesteld dat een herinnering naar boven kan komen, als deze gestimuleerd wordt door een andere herinnering of gewaarwording. Hier maakt het geheugenpaleis gebruik van door in te spelen op onder andere visueel denken en ruimtelijke navigatie. Op deze manier maakt een leerling verschillende gewaarwordingen of herinneringen aan, zodat er meer kans is dat een stimulus de herinnering naar boven haalt.

Extra informatie

De terugblik is er om te reflecteren op de uitvoering van het experiment. Leerlingen bedenken wat ze van hun experiment hebben geleerd. Hierbij is er geen goed of fout. Zelfs als ze hun experiment niet hebben uitgevoerd is het waardevol om na te denken over hoe dat kwam.

Voor meer informatie over de terugblik check kan je kijken op pagina 17 van het slim jezelf zijn boek.

Hoe ging het uitvoeren van je experiment?

Ik heb mijn experiment niet uitgevoerd.

Slecht

Oké

Goed

• Laat de leerlingen antwoord geven op de vraag via lessonup.app
• Vraag de leerlingen wat hun experiment was en wat ervoor zorgde dat het slecht / oké / goed ging.
• Vraag de leerlingen die het experiment niet hebben uitgevoerd waarom dit niet gelukt is. Misschien is het experiment niet concreet/leuk /nuttig genoeg geweest. Ook dit is leerzaam voor de volgende keer.

Extra informatie:
Het doel van de slides met het vergrootglas icoontje is om te reflecteren op de gedane experimenten. Door dit consequent te doen wordt het voor leerlingen een gewoonte om te reflecteren op de opgedane ervaringen. Ze worden beter in reflecteren en er ontstaat een cultuur waarbij het delen van je leeraanpak normaal wordt. 

Leerdoelen

Aan het einde van de les...

• kan je uitleggen wat het geheugenpaleis is.
• kan je een eigen geheugenpaleis maken.
• weet je hoe je deze techniek op je eigen leerstof kan toepassen.

• Lees de slide voor.
• Vraag of alle leerdoelen duidelijk zijn voor iedereen.

Extra informatie

De check is er om de huidige aanpak van de leerlingen te ontdekken. Het kan een vraag, opdracht of test zijn en er zijn geen goede of foute antwoorden. Het is puur om te ontdekken welke strategieën of technieken de leerlingen nu gebruiken. Voor meer informatie over de check kan je kijken op pagina 9 van het slim jezelf zijn boek.

Als ik een volgorde moet onthouden
doe ik dat door...

De loci-methode op je lichaam te gebruiken

Te stampen

Een geheugen-paleis te maken

Het één keer door te lezen

Er een plaatje bij te maken.

• Lees de vraag voor en laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Extra informatie:

Deze vraag is (voor zowel de docent als de leerlingen) bedoeld om inzicht te krijgen in hoeverre leerlingen al gebruik maken van de nieuwe onthoudtechnieken die zij in de voorgaande lessen hebben geleerd.

 Extra informatie

Tijdens het ervaren krijgen leerlingen wetenschappelijke theorie en slimme leertips uitgelegd waar ze vervolgens mee aan de slag gaan. Het doel is dat ze ontdekken hoe de aangeboden kennis, technieken en/of strategieën voor hen werken. Hierin is het belangrijk dat de leerlingen zelf gaan ervaren. Alleen dan kunnen ze zelf kiezen wat ze willen met de opgedane ervaring. 

Het geheugenpaleis

In het volgende filmpje wordt 'het geheugenpaleis' uitgelegd: een techniek die geheugenkampioenen gebruiken om beter te onthouden.

• Lees de slide voor.

• Speel het filmpje af. 

Extra informatie:

In deze video leggen twee Remind trainers de werking van het geheugenpaleis uit. Deze onthoudtechniek is gebaseerd op het boek ‘Het geheugenpaleis’ van Joshua Foer (2011). 

Rijtjes onthouden

Deze les gaan we het spijsverteringstelsel uit ons hoofd leren met een geheugenpaleis. 

We gaan eerst plaatjes maken, dat maakt het voor onze hersenen makkelijker om te onthouden!

• Lees de slide voor.

Voorbeeld 'dikke darm'

Dikke darm

Bij dik denk ik aan varkens. Mijn geheugensteuntje wordt een plaatje van een heel dik, groot varken.

• Lees de slide voor.

Zelf aan de slag

Pak een leeg blaadje en teken plaatjes om de onderdelen van het spijsverteringsstelsel te onthouden.

 

Denk niet te lang na, het eerste wat in je 

opkomt werkt vaak het beste!

• Zorg ervoor dat alle leerlingen een leeg blaadje en een potlood/stift hebben.

Het spijsverteringsstelsel

1. Mond 

2. Keel

3. Slokdarm

4. Maag            

5. Twaalfvingerige darm

6. Dunne darm

7. Dikke darm

8. Endeldarm

• Laat de leerlingen bij elk woord een plaatje tekenen. 

Jouw paleis bouwen

Nu je plaatjes van alle woorden hebt gemaakt is het 

tijd om jouw geheugenpaleis te bouwen.

• Lees de slide voor.

Stap 1: Plattegrond tekenen

Teken op een leeg blaadje de plattegrond van jouw slaapkamer. Het hoeft niet mooi te zijn, als jij maar weet waar alles staat. Op de volgende slide staat een voorbeeld.

• Lees de slide voor.
• Zorg ervoor dat elke leerling een leeg blaadje en een potlood/stift/pen heeft.
• Klik door naar de volgende slide voor een voorbeeld en de timer.

• Laat het voorbeeld zien.
• Zet de timer aan.

Stap 2: Plekken zoeken

Zet puntjes (geen nummers) op acht plekken in jouw slaapkamer.

Elke plek is goed, als het maar iets is dat er altijd staat! Denk aan je bed, de verwarming of een poster.

• Lees de slide voor.
• Klik door naar de volgende slide voor een voorbeeld en de timer.

• Zet de timer aan.

Extra informatie

Als leerlingen moeite hebben met genoeg plekken vinden kan je hen een duwtje in de rug geven door suggesties te doen, zoals een raam, verschillende kastdeurtjes, een vloerkleed.

Stap 3: Route maken

Hoe zou jij langs alle punten in deze kamer lopen?

Stippel deze route uit en zorg dat je overal maar één keer langs komt.

Nummer de plekken van 1 t/m 8.

• Lees de slide voor.
• Klik door naar de volgende slide voor een voorbeeld en de timer.

• Zet de timer aan.

Volgordes onthouden

 Zet nu de acht plaatjes op de acht plekken in je slaapkamer. Probeer het echt voor je te zien. 

Bijvoorbeeld een dik varken dat heerlijk in je bed ligt te slapen. 

• Lees de slide voor.

Het spijsverteringsstelsel

1. Mond 

2. Keel

3. Slokdarm

4. Maag

5. Twaalfvingerige darm

6. Dunne darm

7. Dikke darm

8. Endeldarm

• Laat de leerlingen de plaatjes koppelen aan de juiste plekken in hun geheugenpaleis.
• Start de timer. 

Oefenen!

We gaan één keer een proefrondje lopen door jouw paleis. 

Doe je ogen dicht, loop langzaam langs de acht plekken en beeld je in wat aan die plek 

gekoppeld is. 

• Laat de leerlingen de route één keer doorlopen (in hun hoofd). 
• Bespreek met de leerlingen of het lukte om de plaatjes te visualiseren op de plekken in de kamer.

Extra informatie:

Het oefenrondje wordt gedaan om te checken of de leerlingen de route uit hun hoofd weten. Wat belangrijk is, is dat de leerling precies weet welke plek in zijn/haar kamer bij welk cijfer hoort (dus bijvoorbeeld dat de vierde plek bij de prullenbak is).

Weet jij de volgorde nog?

Doe je ogen dicht en loop langs de acht plekken in jouw kamer. 

Lukt het om te bedenken welke plaatjes je op de acht plekken hebt neergezet?

• Laat de leerlingen nogmaals de route in hun hoofd doorlopen. 
• Op de volgende slide kunnen leerlingen de volgorde van het spijsverteringsstelsel invullen. 

Wat is de volgorde van het spijsverteringsstelsel?

Wat vergeten?

Dat is niet erg, schrijf op wat je nog wel weet!

• Laat de leerlingen de vraag invullen.
• Wijs hen erop dat het niet erg is als ze er eentje (of meerdere) vergeten. Schrijf gewoon op wat je wél weet.

Hoe ging het onthouden van het spijsverteringsstelsel?

Slecht

Matig

Wel oké

Goed

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.

Extra informatie

Mijn experiment is de laatste stap van het proces. Bij de check is de huidige aanpak duidelijk geworden. Bij het ervaren zijn ze aan de slag gegaan met een andere manier van leren. Nu is het tijd voor de leerlingen om te bedenken wat ze hiervan mee willen nemen om uit te proberen, verder mee te oefenen of een nieuwe, waardevolle gewoonte van te maken. Het helpt om dit plannetje zo concreet mogelijk te maken. Dat zorgt ervoor dat het makkelijker wordt om het experiment ook daadwerkelijk uit te voeren. De invulpagina in het slim jezelf zijn boek aan het eind van elke module (bijv pagina 40 voor de module onthouden) geeft hiervoor handvatten. Voor meer informatie over mijn experiment kan je kijken op pagina 16 van het slim jezelf zijn boek.

Voorbeelden van een experiment 

• Ik ga de volgorde van de afgelopen 10 Amerikaanse presidenten onthouden door middel van een geheugenpaleis.
• Ik ga een boodschappenlijstje van 10 dingen onthouden door middel van een geheugenpaleis. 
• Ik ga het geheugenpaleis uitleggen aan mijn broertje en hem zo proberen het verteringsstelsel te laten onthouden.

• Laat de leerlingen één van de experimenten kiezen die zij komende week gaan uitproberen.
• Als de leerlingen zelf een goed idee hebben voor een experiment, kunnen zij deze ook uitvoeren. Hierbij is het wel belangrijk dat het concreet genoeg is.
• Op de volgende slide kunnen de leerlingen hun experiment invullen.

Wat wordt jouw experiment?
Kies één van de voorbeelden of bedenk zelf een experiment

• Benoem dat het belangrijk is om het zo concreet mogelijk te maken.
• Vraag een aantal leerlingen of ze hun experiment willen toelichten.
• Wanneer een experiment nog niet zo concreet is kan je er op doorvragen. ("Wat ga je doen?", "Wanneer ga je het doen?", "Wat is de eerste stap?")

Wat vond je van deze les?

• Laat leerlingen de vraag beantwoorden.

Extra informatie

Als je de les aan 'Mijn lessen' hebt toegevoegd en de les hebt gegeven, kan je achteraf bij 'rapportages' de antwoorden van de leerlingen op een later moment nog inzien.

• Sluit de les af.