Herhalingsles 1 t/m 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Paragraaf 4.1: Een nieuwe kijk op de wereld 

Wat gaan we doen vandaag?

Herhalen 4.1 en 4.2

Renaissance

• Rond 1300 --> nieuwe belangstelling voor de klassieke oudheid: tijd van Grieken en Romeinen. 
• Ontstaan nieuwe cultuur --> Renaissance = wedergeboorte van de oudheid

• Waar zou die Renaissance zijn begonnen?

Begon in Italië

• Daar waren nog gebouwen en kunstwerken uit de oudheid 

• Mensen in de renaissance gebruikten dat als voorbeeld

• Kunstenaars/ architecten kregen niet alleen opdrachten van de kerk, ook van rijke burgers (bv: Medici-familie in Florence)

Ontstaan nieuwe manier van denken

• In de middeleeuwen --> memento mori: gedenk te sterven. Men vond men het leven op aarde niet zo belangrijk. = voorbereiding op leven na de dood

• In renaissance --> carpe diem: pluk de dag! Net als Grieken + Romeinen genieten van leven op aarde. --> Rijkdom tonen in gebouwen, kunst etc. 

Ontstaan nieuwe manier van denken

Mens centraal

anatomie middeleeuwen

 anatomie renaissance

veranderingen in de kunst

Nieuwe gedachten in wetenschap

• Kennis verzamelen uit oudheid 
• Niet meer alles geloven wat de kerk beweerde
• Zelf nadenken + controleren of het klopt

• Maar men bleef wel christelijk
• Voorbeeld --> Erasmus --> Bijbel opnieuw vertalen uit Grieks --> Zo ontdekke hij dat in Latijnse versie veel fouten stonden

Wat is de renaissance?

Wat veranderde door de renaissance?

Wat zijn ontdekkingsreizen?

• Vanaf 1450
• Reizen naar gebieden die toen nog niet bekend waren bij de Europeanen
• Doel: Nieuwe route naar Azië vinden

• Christoffel Columbus --> in 1492 "ontdekt" hij Amerika

Oorzaken ontdekkingsreizen

• Naar Azië om specerijen te kopen --> Kon je veel geld mee verdienen. Eerst via Midden-Oosten aan de specerijen komen --> werd te duur... Dus opzoek naar eigen route naar Azië
• Rond 1450 grote zeereizen voor het eerst mogelijk door technische verbeteringen in scheepsvaart --> bv kompas + betere kaarten.

Columbus probeerde dit in 1492 maar ontdekte een nieuw continent: Amerika.

• Handel en verbeteringen scheepvaart 

kompas

betere kaarten

Gevolgen ontdekkingsreizen

• Gevolgen voor: Azië, Afrika, Amerika:
• 1. Europeanen gingen handelen, dwingen met geweld lage prijzen af. Oprichting handelsposten.
• 2. Ontstaan koloniën in Midden- en Zuid-Amerika. (kolonie = gebied buiten Europa dat was veroverd en waar Europeanen zich vestigden en het bestuur regelden 

Gevolgen ontdekkingsreizen

• In koloniën --> plantages (= Een groot landbouwbedrijf, waar één product wordt verbouwd, bijvoorbeeld rietsuiker of tabak.) --> Indianen gedwongen om te werken
• 3. Verspreiding Europese cultuur --> Sommige Indianenculturen (Azteken) verdwenen helemaal --> vernietigd door Europeanen
• 4. Ziektes verspreid
• 
  

Waarom gingen ze op ontdekkingsreis?

Noem één gevolg van de ontdekkingsreizen

Problemen in de Kerk

Geestelijken

• De eerste stand
  
• Bidden voor heel de bevolking
• Als je goed leeft, naar de hemel

 

Paus

• Hoogste geestelijke
• Baas van alle geestelijken
• Woont in Rome
  
  
  > Gelovigen gaven geld aan de kerk om te laten zien dat ze goede christenen waren.

Geestelijken

• Kerken werden hierdoor erg rijk. 
• Geestelijken gedroegen zich als vorsten in paleizen. 

Hervormers

• Sommige mensen kwamen in protest tegen deze luxe. 
• Jezus leefde toch ook niet zo?
• Klopt de bijbel wel?

Ketters

• De kerk trad hard op tegen mensen met kritiek (Ketters)
• Speciale rechtbanken om mensen te bekeren (Inquisitie)

Maarten Luther

3 punten van kritiek waar de paus erg boos om werd. 

Maarten Luther

3 punten van kritiek:

1. Je kan je plekje in de hemel niet kopen bij de Paus.
   

Maarten Luther

3 punten van kritiek:

1. Je kan je plekje in de hemel niet kopen bij de Paus.
   
2. De bijbel moet vertaalt worden zodat mensen hem zelf kunnen lezen.

Maarten Luther

3 punten van kritiek:

1. Je kan je plekje in de hemel niet kopen bij de Paus.
   
2. De bijbel moet vertaalt worden zodat mensen hem zelf kunnen lezen.
3. Alles wat NIET in de bijbel staat moet worden afgeschaft. (Verering van heiligen)

Tot 1500 was er maar één Christelijke kerk in Europa. 

Luther veroorzaakt hervorming

Voortaan zijn er twee kerken

Wat deedt de kerk met ketters?

Wat zijn twee dingen die Maarten Luther niet vond kloppen met de kerk?

Welke 2 kerken zijn er na de hervorming?