Hoofdstuk 13.1 Geluidsbronnen K4 les 1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

H13: Geluid

Benodigheden

- laptop

- Binas

- Rekenmachine 

Tassen op de grond

Telefoons in de zakkie

Welkom Kader 4!

Ga zitten en start met:

Ga verder met de examensite opdrachten. 

Jas over je stoel

Practicum

Welkom Kader-3 

Start met opdracht 2, 4, 6 en 8 van 2,3 Temperatuur

Je hebt straks je laptop nodig                     START IN:

Neem plaats en leg je spullen alvast klaar.

We gaan starten!

                                                                                               Wachttijd:

H13: Geluid

Introductie

• § 13.1 Geluidsbronnen
• § 13.2 Toonhoogte
• § 13.3 Geluidsterkte
• § 13.4 Geluidshinder

Lesprogramma

1. Huiswerk controle
2. Voorkennis/Terugblik
3. Leerdoelen
4. Instructie (uitleg)
5. Afsluiting 
6. Huiswerk
7. Nabespreking

Huiswerkcontrole

Maak opdrachten op de examensite

Over welke opgaven van
het huiswerk zijn er vragen?

Terugblik

1. Voorkennis filmpje Nova

 Trillingen en tussenstof

Leerdoelen 13.1

1.  Je kunt uitleggen hoe het geluid van een geluidsbron bij je oren komt.
   
2. Je kunt uitleggen hoe de conus van een luidspreker in trilling wordt gebracht.
   
3. Je kunt berekeningen uitvoeren met de geluidssnelheid, de tijd en de afstand.
   
4. Je kunt uitleggen waarom je een echo iets later hoort dan het directe geluid.
   
5. Je kunt toelichten hoe je met een echolood de diepte van de zee kunt bepalen.

Wat is geluid? 

• Geluid zijn trillingen
• Die trillingen worden gemaakt door een geluidsbron 
• Alles wat geluid maakt noem je een geluidsbron. 

Hoe verplaatsen die trillingen zich? 

• Door een tussenstof
• Een tussenstof kan van alles zijn: metaal, water, rubber, helium...

Geluidsbron

• Geluid wordt gemaakt door een geluidsbron.
• Dit is een voorwerp dat drukveranderingen in een tussenstof veroorzaakt, doordat het voortdurend heen en weer beweegt (trilt). *
• Er is een tussenstof nodig om deze trillingen laten voort te bewegen!

Geluid is een trilling!

• Bron => veroorzaakt trilling 
• Tussenstof => waar geluid doorheen gaat
• Ontvanger => vangt de trilling op en "vertaalt" de trilling

• verplaatst zich als een golf

Drukveranderingen bij een luidspreker

Manier waarop trillende lucht voortbeweegt

Trillende lucht komt aan bij je oor

De conus van een luidspreker

Een luidspreker

• Heeft een sterke permanente magneet en een spoel.
• Muziek is een elektrisch signaal.  Dit signaal zorgt voor een magnetisch veld rondom de spoel. *
• Hierdoor ontstaat er trilling → dus geluid!

Geluidssnelheid

• Snelheid waarmee het geluid zich voortbeweegt in de tussenstof. (BINAS tabel 27)
• Voor lucht is dat 343 m/s (T=293 K).  Bij 288K is dat 340 m/s.
• afstand = geluidssnelheid x tijd
  
  
• s = afstand (m)
• v = geluidssnelheid (m/s)
• t = tijd (s)

s=v​geluid​​⋅t

v​geluid​​=​t​​s​​

De snelheid van geluid.

Met deze formule bereken je de afstand die het geluid heeft afgelegd.

afstand = geluidssnelheid x tijd

geluidssnelheid = afstand : tijd

tijd = afstand : geluidssnelheid.

Echolood

Echolood werkt ook met geluidsgolven.

Het lood zend geluidsgolven weg (toongenerator) en vangt ze weer op (microfoon).

Afgelegde weg van geluid= geluidssnelheid x tijd

(Let op, dit geluid legt 2 keer de afstand af)

De diepte meten met een echolood

Voorbeeldopdracht 1

• De diepte van de zee wordt gemeten met een echolood. Tussen het uitzenden en weer opvangen van de puls zit 0,32 s.
  
• Bereken hoe diep de zee is.
  

gegevens:

vgeluid = 1510 m/s

(BINAS tabel 27)

t = 0.32:2 = 0,16 s

s=v​geluid​​⋅t

• Uitwerking
• s = vgeluid ∙ t = 1510 × 0,16 = 242 m
  
• Je deelt de tijd door twee omdat het geluid maar de helft van de tijd nodig heeft om naar de zeebodem bewegen. In de andere helft beweegt het weer terug naar het echolood.

De snelheid van geluid. 

Voorbeeldopdracht 2

Je ziet een bliksemflits. Je hoort 3,0 seconden later de donder. 

De luchttemperatuur is 20 °C.

Hoe ver is het onweer van je af?

   gegevens:

   geluidssnelheid = 343 m/s (bij temperatuur = 20 °C)

    tijd = 3,0 s

    gevraagd:

    afstand tot het onweer = ? m

• uitwerking
  
• afstand = geluidssnelheid × tijd
  
• afstand = 343 × 3,0 = 1029 m
  
• Het onweer is 1029 m van je af. 
• Dat is ongeveer 1 km.

Terugkaatsing van geluid

• De geluidsgoven kunnen op een voorwerp terugkaatsen.
• Hierdoor krijg je een echo. 
• Je hoort de echo later dan het directe geluid.

Op deze manier de diepte peilen

Echolood

Instrument aan boord van een schip dat met weerkaatst geluid de diepte van de zee meet.

Kan je geluid horen zonder tussenstof?

1. Ja
2. Nee
3. Soms

Welke dingen heb je nodig om geluid te kunnen horen?

1. Geluidsbron en oren
2. Geluidsbron, medium, oren
3. Geluidsbron en ontvanger
4. Geluidsbron, tussenstof en ontvanger

Je kan geluid horen in een vacuuüm

1. Waar
2. Niet waar

In de ruimte is er geen lucht of andere tussenstof, kun je dan wel geluid horen in de ruimte?

1. ja, geluid gaat gewoon door de ruimte heen
2. nee, geluid heeft altijd een tussenstof nodig

In de ruimte tussen de sterren kun je geen geluid horen. Hoe komt dit?

1. Er zijn geen geluidsbronnen
2. Er zijn geen geluidsontvangers
3. Er is geen tussenstof
4. Er is geen zwaartekracht

Aan de slag!

Maak opdracht: van paragraaf 13.1 

1 t/m 13

Je mag samenwerken!

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Waar wil je nog extra uitleg over?

Afsluiting: we weten.................

1. Je kunt uitleggen hoe het geluid van een geluidsbron bij je oren komt.
2. Je kunt uitleggen hoe de conus van een luidspreker in trilling wordt gebracht.
3. Je kunt berekeningen uitvoeren met de geluidssnelheid, de tijd en de afstand.
4. Je kunt uitleggen waarom je een echo iets later hoort dan het directe geluid.
5. Je kunt toelichten hoe je met een echolood de diepte van de zee kunt bepalen.

Het is duidelijk waar we met het hoofdstuk aan het werk gaan

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp de leerdoelen van deze les?

😒🙁😐🙂😃

De les was leuk?

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

• Zet in je planner!!
• Maak opdrachten op de examensite

Dank voor jullie aandacht!