KD Verdieping Palliatieve zorg Thema wet-regelgeving rondom het levenseinde
1 / 44
Lesduur is: 90 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Abstineren
Versterven
Euthanasie
Hulp bij zelfdoding
Palliatieve sedatie
Stoppen met eten en drinken.
Stoppen of niet starten met behandeling
Euthanasie voer je zelf uit
Arts beëindigd leven van zorgvrager op diens verzoek
Opzettelijk verlagen van het bewustzijn in de terminale fase
Slide 4 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Link
Deze slide heeft geen instructies
Leg in eigen woorden uit wat er bedoelt wordt met zorgvuldigheidseis 2: Uitzichtloos en ondraaglijk lijden.
Slide 9 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Hoe leg je een euthanasie verklaring vast ?
Slide 10 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Verklaring niet-reanimeren: Hier in ligt vast dat men niet gereanimeerd wil worden. Ook kan een niet-reanimerenpenning worden aangevraagd bij de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE).
Vertegenwoordiger aanwijzen: In de wilsverklaring kan ook worden aangeven wie vertegenwoordiger is. De vertegenwoordiger mag namens de patiënt met de arts in gesprek gaan over de medische behandeling.
Slide 13 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Vul de antwoorden in op de casus!
Slide 14 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 15 - Tekstslide
Zes denkbare scenario’s (waar je als verpleegkundige mee te maken kunt krijgen voorafgaand aan of tijdens de uitvoering van euthanasie):
Je brengt in opdracht van een arts een infuusnaald in, bedoeld voor klinisch gebruik. Later gebruikt de arts het infuus voor euthanasie. Er bestaat geen relatie tussen het aanbrengen van het infuus en de euthanasie, je kan dus onmogelijk (mede-) aansprakelijk zijn.
Je brengt in opdracht van een arts een infuusnaald in, bedoeld voor de uitvoering van een euthanasie maar de arts brengt je hier niet van op de hoogte. Je loopt geen risico omdat je niet betrokken/geïnformeerd werd.
Je weet dat er euthanasie zal plaatsvinden en verricht voorbereidende handelingen. De euthanasie verloopt volgens de zorgvuldigheidseisen. De arts heeft zorgvuldig gehandeld, en jij ook.
Je verricht voorbereidingshandelingen. Maar achteraf blijkt dat er niet aan de zorgvuldigheidseisen is voldaan. De arts blijft eindverantwoordelijk.
Je verricht voorbereidingshandelingen in een situatie waarbij het overduidelijk is dat er niet aan de zorgvuldigheidseisen is voldaan. In dit scenario loop je een risico op rechtsvervolging: je bent namelijk medeplichtig.
Je voert als verpleegkundige op verzoek van een arts euthanasie uit. Je loopt een sterk risico op vervolging. Alleen een arts mag euthanasie uitvoeren volgens de Euthanasiewet, dus jij kunt je niet beroepen op de bijzondere strafuitsluiting die in deze wet is vastgelegd.
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat houdt palliatieve sedatie in?
Slide 17 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 18 - Tekstslide
Palliatieve sedatie heeft als doel om anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten (en niet het leven te verkorten) door middel van verlaging van het bewustzijn. Dit lijden komt voort uit refractaire klachten c.q. symptomen, die kunnen bestaan uit verschillende (gecombineerde) dimensies: lichamelijk, psychisch, sociaal en existentieel.
Meestal is er sprake van continue sedatie tot aan het overlijden. Palliatieve sedatie kan echter ook kortdurend of intermitterend worden toegepast.
Ervan uitgaande dat palliatieve sedatie nooit levensbekortend mag zijn en er tijdens de sedatie geen vocht wordt toegediend, dient de geschatte levensverwachting van een patiënt, die continu en diep wordt gesedeerd, niet langer dan 1-2 weken te zijn.
Er zijn echter ook situaties mogelijk waarbij de patiënt lijdt aan één of meer refractaire symptomen én waarbij het overlijden onafwendbaar is, maar niet op zeer korte termijn wordt verwacht. Het problematische aan deze situaties is dat:
het niet toedienen van vocht tot de dood leidt
het langdurig volhouden van diepe en continue palliatieve sedatie farmacologisch steeds moeilijker wordt, omdat er gewenning optreedt aan de sedativa
de kans op complicaties zoals decubitus en cachexie sterk toeneemt.
In die situaties kan palliatieve sedatie oppervlakkig en/of tijdelijk (intermitterend) - kortdurend worden ingezet. Daarbij blijft de mogelijkheid tot vochtinname en communicatie behouden.
Slide 19 - Video
Deze slide heeft geen instructies
Wanneer wordt een symptoom refractair genoemd?
A
Als het niet reageert op behandeling
B
Als het vaak terugkomt
C
Als er teveel bijwerkingen zijn aan de behandeling
D
Als het tijdelijk is
Slide 20 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Welke belangrijke informatie geef je familie over palliatieve sedatie? Som het kort op.
Slide 21 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Bij continue palliatieve sedatie wordt er altijd morfine en midazolam samen toegediend.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 22 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
midazolam
levopromazine
propofol
morfine
Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
versterkt het effect van pijnstillers. Verder remt het braakneigingen en vermindert het onrust.
Anestheticum wordt ingezet bij onvoldoende effect slaapmiddelen.
wordt gebruikt tegen pijn en benauwd zijn
Slide 23 - Sleepvraag
Deze slide heeft geen instructies
Wat is je rol/taak als verpleegkundige bij palliatieve sedatie ?
Slide 24 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 26 - Tekstslide
Mensen die hun leven voltooid vinden, zijn meestal niet ongeneeslijk ziek. Wel kunnen ze lichamelijk aftakelen, afhankelijk worden van anderen en te maken krijgen met het verlies van regie over het leven, het wegvallen van het sociale netwerk en het verlies van doel en zingeving. In combinatie kunnen dit soort
Factoren leiden tot levensmoeheid. Of iemand het leven voltooid vindt, is altijd een persoonlijke afweging. (NVVE)
Het kabinet wil graag meer weten over mensen die hun leven klaar (“voltooid”) vinden en willen sterven. Ongeveer 10.000 Nederlanders van 55 jaar en ouder willen graag zelf of met hulp een einde aan hun leven maken. Zij hebben een blijvende wens om te sterven (actieve en aanhoudende wens). Dat bleek uit een onderzoek naar hoe groot deze groep mensen is en wat de omstandigheden van deze groep zijn. Het kabinet wil in het voorjaar van 2020 reageren op het onderzoek.
D66 heeft een wetsvoorstel ingediend . D66 is voorstander van een wet die het voor ouderen mogelijk maakt hun leven te beëindigen als zij zelf hun leven voltooid achten. Zorgvuldigheid staat daarbij voor D66 voorop. Nog voor het kabinet hiertoe besloot, was Kamerlid Pia Dijkstra al bezig met een initiatiefwet hierover. Zij vindt het winst dat nu een goed maatschappelijk en politiek debat gevoerd wordt. Volgens D66 is te lang weggekeken van de wens tot zelfbeschikking van ouderen die hun leven voltooid achten.
Lees de verhalen op : https://voltooidleven.nl/
Documentaires over voltooid leven:
https://www.npostart.nl/kabinet-wil-stervenshulp-bij-voltooid-leven-toestaan/12-10-2016/WO_NOS_5504848
https://www.npostart.nl/de-verwondering/15-10-2017/KN_1692939 (interviews door Els van de Wijngaarden met mensen die hun leven voltooid vinden)
Slide 27 - Link
Deze slide heeft geen instructies
1. Bij palliatieve sedatie wordt altijd actief een middel toegediend om het overlijden te bespoedigen.
A
Juist
B
onjuist
Slide 28 - Quizvraag
Toelichting: Palliatieve sedatie is geen levensbekortende handeling. Er worden middelen toegediend om het bewustzijn te verlagen, niet om het leven te beëindigen.
2. Een verpleegkundige mag een arts erop attenderen dat een patiënt mogelijk in aanmerking komt voor euthanasie.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 29 - Quizvraag
Toelichting: Een verpleegkundige heeft een signalerende rol en kan op basis van observaties het gesprek openen met de arts.
3. Abstinerend beleid betekent dat er geen medische behandelingen meer worden gestart of voortgezet, ook als deze levensverlengend zouden kunnen zijn.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 30 - Quizvraag
Toelichting: Bij abstineren besluit men om af te zien van (verdere) curatieve of levensverlengende behandelingen.
4. Een verpleegkundige wordt geacht mee te werken aan euthanasie als een arts dit besluit.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 31 - Quizvraag
Toelichting: Net als artsen mogen verpleegkundigen gewetensbezwaren hebben en weigeren om betrokken te zijn, mits dit zorgvuldig wordt afgestemd.
5. Bij palliatieve sedatie is de verpleegkundige verantwoordelijk voor het in stand houden van de sedatie volgens het medisch beleid.
A
Juist
B
Onjuist
Slide 32 - Quizvraag
Toelichting: De arts stelt de indicatie, maar de verpleegkundige voert het beleid uit, monitort het effect en rapporteert hierover.
6. Welke wet regelt het beëindigen van leven op verzoek en hulp bij zelfdoding in Nederland?
A
De wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst
B
De wet op de dodenbezorging
C
De wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding
D
De algemene wet bijzondere ziektekosten
Slide 33 - Quizvraag
de 'euthanasiewet' genoemd, bevat de voorwaarden waaronder euthanasie en hulp bij zelfdoding zijn toegestaan.
7. Bij welke leeftijdsgroep is euthanasie onder voorwaarden toegestaan?
A
Vanaf 18 jaar
B
Vanaf 16 jaar met toestemming van ouders
C
Vanaf 12 jaar met aanvullende regels
D
Alleen vanaf 21 jaar
Slide 34 - Quizvraag
Kinderen vanaf 12 jaar mogen een verzoek doen, maar er gelden extra voorwaarden (zoals toestemming van ouders tussen 12 en 16 jaar).
8. Wat is vereist bij een schriftelijk verzoek om euthanasie?
A
Het verzoek moet ondertekend
zijn door een arts
B
Het moet een persoonlijke verklaring zijn waarin staat in welke omstandigheden je het wenst.
C
Het is alleen geldig bij mensen met dementie
D
Er zijn geen wettelijke eisen aan zo'n verzoek
Slide 35 - Quizvraag
Een wilsverklaring moet duidelijk en concreet aangeven in welke situatie iemand euthanasie wenst.
9. Welke van onderstaande opties is géén zorgvuldigheidseis volgens de wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding?
A
De arts is overtuigd dat sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden
B
De arts raadpleegt ten minste één onafhankelijke arts
C
De patiënt ondertekent een toestemmingsverklaring in het bijzijn van een notaris
D
De arts overtuigt zich ervan dat het verzoek vrijwillig en weloverwogen is gedaan
Slide 36 - Quizvraag
Er is geen notariële verklaring nodig; een schriftelijke verklaring van de patiënt zelf is voldoende.
10. Welke stelling is juist voor minderjarigen tussen 12 en 16 jaar bij een euthanasieverzoek?
A
Ouders hoeven niet betrokken te worden
B
Ouders moeten instemmen met het verzoek
C
Ouders mogen het verzoek niet beïnvloeden
D
Een mondeling verzoek van de arts is voldoende
Slide 37 - Quizvraag
Ouders of voogd moeten toestemming geven bij euthanasieverzoeken van kinderen tussen 12 en 16 jaar.
11. Wat zijn de mogelijke gevolgen als een arts niet voldoet aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen bij euthanasie?
A
Er zijn geen gevolgen zolang de patiënt toestemming gaf
B
Alleen het medisch tuchtcollege wordt ingeschakeld
C
De toetsingscommissie kan het melden aan het Openbaar Ministerie en de Inspectie Gezondheidszorg
D
De arts krijgt een schriftelijke waarschuwing van de beroepsvereniging
Slide 38 - Quizvraag
Als de toetsingscommissie twijfelt aan de naleving van de wet, wordt de zaak doorverwezen naar justitie en inspectie.
12. Wat zegt het Nederlandse strafrecht over hulp bij zelfdoding buiten de wettelijke kaders?
A
Het is strafbaar en kan bestraft worden met maximaal 3 jaar gevangenisstraf of een boete
B
Het is strafbaar, er staat maximaal 12 jaar gevangenisstraf op
C
Het is toegestaan zolang de patiënt wil overlijden
D
Alleen artsen mogen dit doen zonder straf
Slide 39 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
13. Wat is het verschil tussen euthanasie en hulp bij zelfdoding volgens de Nederlandse wet?
A
Er is geen verschil
B
Bij euthanasie dient de arts het middel toe, bij hulp bij zelfdoding neemt de patiënt het zelf in
C
Euthanasie is altijd strafbaar, hulp bij zelfdoding niet
D
Euthanasie is alleen toegestaan bij terminale patiënten
Slide 40 - Quizvraag
Het verschil zit in wie het levensbeëindigend middel toedient
14. Mag een arts weigeren om mee te werken aan euthanasie?
A
Nee, het is een recht van de patiënt
B
Nee, tenzij er juridische twijfel is
C
Ja, alleen in uitzonderlijke gevallen
D
Ja, artsen mogen weigeren op basis van gewetensbezwaar
Slide 41 - Quizvraag
Een arts is niet verplicht euthanasie uit te voeren, ook niet als aan de wettelijke voorwaarden is voldaan.
15. Wat is de rol van een arts voor ondersteuning en consultatie bij euthanasie (de zogenoemde SCEN-arts)?
A
De arts voert de levensbeëindiging uit
B
De arts helpt de familie bij het indienen van een verzoek
C
De arts geeft een onafhankelijk oordeel over de vraag of aan alle wettelijke eisen is voldaan
D
De arts beslist zelfstandig of euthanasie wordt uitgevoerd
Slide 42 - Quizvraag
Een SCEN-arts toetst als onafhankelijk arts of het verzoek aan de zorgvuldigheidseisen voldoet.
Slide 43 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Met welke gevoel verlaat jij deze les?
😒🙁😐🙂😃
Slide 44 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
