HAVO 3 H2 Krachten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2

Krachten

Krachten kun je niet zien.

We merken alleen de gevolgen van een kracht.

Krachten kunnen een lichaam:

-  op zijn plaats houden

-  vervormen (plastisch of elastisch)

-  versnellen of vertragen

-  van bewegingsrichting veranderen

Welke uitwerking heeft een kracht als een fiets met dezelfde snelheid de bocht omgaat?

1. vervorming
2. versnelling
3. vertraging
4. richtingsverandering

schrijf 3 soorten krachten op. (Je mag ook het symbool van die krachten opschrijven)

Soort krachten:

 • Spierkracht

 • Veerkracht

 • Zwaartekracht

 • Magnetische kracht

  Het symbool voor de grootheid kracht is F     (Force)

  De eenheid van kracht is Newton (N)

Spierkracht

Fs

Fz

Fn

Fv

Fsp

Kracht van een mens of dier

Duw - of trekkracht van een veer

Aantrekkingskracht van de aarde

Kracht van een ondersteunend oppervlak

Kracht in een touw of kabel 

Zwaartekracht  

Kracht

waarmee

de aarde

voorwerpen

aantrekt.

Zwaartekracht

Aangrijpingspunt

De zwaartekracht

werkt vanuit het zwaartepunt.

Het zwaartepunt is dus het aangrijpingspunt van de zwaartekracht.

Welke kracht noemt men de zwaartekracht?

1. de massa
2. het gewicht
3. de kracht waarmee de aarde trekt
4. de kracht waarmee de grond terugduwt

Hoe kun je de zwaartekracht op een voorwerp berekenen?

1. Fz=Fg
2. Fz = m.g
3. F = G.m.M :r^2
4. F = m.a

Zwaartekracht

Zwaartekracht

Richting

De zwaartekracht

werkt altijd richting het middelpunt van de aarde.

De vector tekenen we dus altijd loodrecht naar beneden.

Zwaartekracht

Lengte

De lengte is afhankelijk van de grootte van de kracht.

De lengte wordt met behulp van een krachtenschaal

bepaald.

Zwaartekracht

Zwaartekracht Fz en Gewicht G

Zwaartekracht werkt op het 

voorwerp zelf in

Gewicht

werkt op de ondersteuning, 

bijv. een tafel, de grond of

een touw

Veer- en zwaartekracht

Zwaarte- en normaalkracht

De zwaartekracht

Maar is er geen ondersteunend vlak (oeps)

dan is de zwaartekracht de enige kracht die aan je trekt en ga je naar beneden.

Wat geeft de veerconstante aan?

1. hoeveel kracht er aan de veer hangt om 1 cm uit te rekken
2. hoe ver de veer uitrekt
3. hoeveel kracht er aan de veer hangt
4. hoe lang de veer is

2 maal de zwaartekracht?

2 maal de uitrekking!

Hoe kun je de veerconstante uitrekenen?

1. Fz = m.g
2. C = F: u
3. F = C.u
4. m = Fz: g

Een veer rekt 5 cm uit als je er een massa van 1250 gram aanhangt.
Bereken de veerconstante

1. 1250 g : 5 cm = 250 g/cm
2. 1,25 kg : 5 cm = 0,25 kg/cm
3. 1,25 kgx9,81 =2,45 N 2,45N:5 cm = 0,49 N/cm
4. 2,45Nx 5 cm = 12,25 Ncm

Welke veer is stugger? A =80 N/m of B =2,5 N/cm?

Gravitatieversnelling

• Onder de gravitatieversnelling (gravitatie = zwaartekracht) verstaan we het volgende.
  
• De gravitatieversnelling is gelijk aan de zwaartekracht op een voorwerp per
  eenheid van massa (kilogram).
• Bij het aardoppervlak werkt er op elke kilogram een zwaartekracht van 9,8N. 

Het gewicht van een steen op aarde is 300 N. Wat is de massa van de steen op de maan?

1. m = 300:9,81 = 30,6 kg
2. m = 300:9,81=30,58 30,58x1,6=48,9 N
3. massa steen blijft hetzelfde dus 300 N
4. m = 300:1,6 = 187,5 N

Het gewicht van een steen op aarde is 300 N Wat is het gewicht van de steen op de maan? (gmaan= 1,6 N/kg)

1. 30,6 kg
2. 48.9 N
3. 300 N
4. 187,5 N