WO - Het skelet en de spieren

• Wereldoriëntatie
• Lager onderwijs

Het skelet en de spieren

Waar denk jij aan bij het woord skelet?

Het skelet

Het skelet is het totaal van alle botten en vormt de basisstructuur van het lichaam. Het skelet zorgt ervoor dat we rechtop kunnen staan.

Hoe is ons skelet opgebouwd?

Hoe is ons skelet opgebouwd?

Het skelet bestaat uit 4 grote delen:

- de schedel

- de wervelkolom of ruggengraat

- het bekken

- de ledematen

Sleep de woorden naar de juiste plek bij het skelet.

De wervelkolom

Het bekken

de schedel

De ledematen

Het skelet

Het skelet van een volwassen persoon bestaat uit 206 botten en deze botten wegen samen minder dan 10 kg.

De meeste botten zijn verbonden via beweegbare gewrichten en worden door sterke spieren aangetrokken.

Door de combinatie van skelet, spieren en gewrichten kunnen we dus bewegen.

Skelet
Uit hoeveel botten bestaat jouw skelet?

1. 106
2. 206
3. 176
4. 236

Het skelet van een volwassen persoon bestaat uit 206 beenderen en deze beenderen wegen samen minder dan 10 kg.

De meeste botten zijn verbonden via beweegbare gewrichten en worden door sterke spieren aangetrokken.

Door de combinatie van deze 3 (skelet, spieren en gewrichten) kunnen we dus bewegen.

Functies van het skelet

Functies van het skelet

Ons skelet heeft een aantal belangrijke functies:

• Het geeft vorm, steun en stevigheid aan het lichaam
• Dankzij het skelet (en de spieren en gewrichten) kunnen we bewegen.
• Het beschermt belangrijke organen.

     -> de borstkas (ribben en borstbeen) beschermt het hart en de longen

     -> de schedel beschermt de hersenen

Wat is GEEN functie van je skelet?

1. Bescherming
2. Bewegen
3. Stevigheid
4. Voedsel opname

Ons skelet heeft een aantal belangrijke functies:

- Het geeft vorm, steun en stevigheid aan het lichaam.

- Dankzij het skelet kunnen we bewegen.

- Het beschermt belangrijke organen.

• De borstkas (ribben en borstbeen) beschermt het hart en de longen.
• De schedel beschermt de hersenen.

Een hand van dichtbij bekeken

Een hand van dichtbij

Met onze handen en vingers kunnen we strekken, buigen en zijwaarts bewegen. We kunnen er duizenden handelingen mee uitvoeren. Denk maar aan alles waarvoor je je handen gebruikt...

OPDRACHT

Onderzoek samen met je buur jullie handen. Probeer alle mogelijke bewegingen uit die je met je hand kan maken.

Waarvoor gebruik je je handen allemaal?

handen

Een hand van dichtbij

Elk hand bestaat uit 27 kleine botjes. Je hebt 5 vingers. Je duim heeft 2 vingerkootjes en de andere vingers bestaan uit 3 vingerkootjes. Onder elke vinger zit een middenhandsbeentje en daaronder zitten dan weer handwortelbeentjes, 8 in totaal.

Probeer deze delen te vinden in je hand. Werk samen met je buur. Gebruik de benamingen die je hier in het tekstje vindt.

Een voet van dichtbij

In elke voet zitten 26 botjes: 7 onregelmatige voetwortelbeentjes, 5 lange middenvoetsbeentjes en 14 teenkootjes.

Dat zijn er bijna evenveel als in je hand.

Toch is je voet minder beweeglijk dan je hand.

OPDRACHT

Onderzoek samen met je buur het verschil in beweeglijkheid tussen je voet en hand. Welke bewegingen kan je met je hand wel maken die je met je voet niet kan maken of omgekeerd?

De ruggengraat of wervelkolom

Ruggengraat of wervelkolom

De ruggengraat of wervelkolom bestaat uit 26 botjes. Dit noemen we de wervels. Iedere wervel kan maar een klein beetje bewegen dankzij de verbinding aan de bovenkant en de onderkant ervan. Toch is de ruggengraat als geheel wel heel buigzaam.

Als je achterom wil kijken kan je je bovenlichaam ook een heel eind draaien. Dit komt doordat alle kleine bewegingen van de wervels, samen 1 grote beweging mogelijk maken.
Probeer uit: Raak met gestrekte knieën, je tenen aan.

Wat is een ander woord voor wervelkolom?

1. Rug
2. Borstkas
3. Ruggengraat

Welke vorm heeft de wervelkolom?

1. S-vorm
2. Dubbele e-vorm
3. Dubbele s-vorm
4. E-vorm

Waaruit bestaat de wervelkolom?

1. wervels
2. wervels, heiligbeen
3. wervels, staartbeen,borstbeen
4. wervels, heiligbeen,staartbeen

Wat zit er tussen de wervels?

1. Kraakbeen
2. Botten
3. Niks

De botten in je wervelkolom
heten...?

1. wervelkolommen
2. kraanbeenringen
3. wervels
4. uitstulpingen

Het skelet herstelt zichzelf

Het skelet herstelt zichzelf

Om te kunnen zien of je bot gebroken is, neemt de dokter vaak een röntgenfoto. Dit is een foto waarmee je door het lichaam kan kijken.

Wie brak er al eens een bot? Welk bot was dat?
Hoe heb je dat gedaan? Wat gebeurde er daarna?
Werd het bot in de gips gelegd? Hoe lang moest je hier van genezen?

Het skelet herstelt zichzelf

Hoewel het skelet stevig is, kan er toch nog veel mee gebeuren. Botten kunnen breken of kneuzen. Onze botten kunnen zichzelf herstellen. Ons lichaam heeft ongeveer 6 weken nodig om een gebroken bot te herstellen. Om er voor te zorgen dat de gebroken delen weer netjes aan elkaar groeien, wordt er vaak een gips omheen gelegd.

de wonderen van ons skelet

De wonderen van ons skelet

• Als volwassene heb je 206 botten maar je wordt geboren met 350 botten. De botten van een baby zijn veel zachter en elastischer dan die van ons. Dat komt omdat hun geraamte van kraakbeen is (zoals je kan voelen aan het bovenste deel van je oor). Als je ouder wordt, worden je botten steeds harder en een deel van de botten groeit aan elkaar vast. 
  
  

•  Het kleinste botje vind je in je oor. De stijgbeugel is maar 3 mm lang!
  

De wonderen van ons skelet

• Het grootste bot is je dijbeen.
  
  
• Botten zijn levend materiaal. Aan de buitenkant zit een harde laag, binnenin sponsachtig bot en beenmerg. Beenmerg is een soort gelei waarin nieuwe rode bloedcellen worden gemaakt.
  

De gewrichten

Soorten gewrichten

De botten zijn met elkaar verbonden door middel van gewrichten. De gewrichten zijn de schakels die ons helpen om te bewegen. Een gewricht bestaat uit 2 of meer botten die tegen elkaar bewegen. 

Het menselijk lichaam telt meer dan 350 gewrichten!

Soorten gewrichten

• Scharniergewricht
  Deze vind je onder andere in de knieën, ellebogen en vingers.
  
• Rolgewricht
  Deze vind je tussen de ellepijp en het spaakbeen
• kogelgewricht
  Voor de beweging van de heup en de schouder

Wat voor gewricht zit er in de knie?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. rolgewricht

Wat voor gewricht zit er in de onderarm?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. rolgewricht

Wat voor gewricht zit er in de schouder?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. rolgewricht

Welk gewricht vind je terug in je onderbeen?

1. kogelgewricht
2. rolgewricht
3. scharniergewricht

Welk gewricht vind je terug in je tenen?

1. kogelgewricht
2. rolgewricht
3. scharniergewricht