Week 7 Ziekenhuis (WH) - ZELFSTANDIG ALS OPDRACHT -Stofwisseling en endocrien - BBL 2e jaars

What's happening - ziekenhuis
Week 7: ziekten van stofwisseling, endocriene stelsel en immuunsysteem
Inhoud
hormoonstelsel
mn schildklier en Cushing

SLE
myasthenia gravis
1 / 44
volgende
Slide 1: Tekstslide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 44 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 90 min

Onderdelen in deze les

What's happening - ziekenhuis
Week 7: ziekten van stofwisseling, endocriene stelsel en immuunsysteem
Inhoud
hormoonstelsel
mn schildklier en Cushing

SLE
myasthenia gravis

Slide 1 - Tekstslide

hoofdleerdoel

De student heeft de benodigde kennis om te kunnen zorgen voor zorgvragers met de meest voorkomende aandoeningen aan de stofwisseling, endocriene stelsel en immuunsysteem in het ziekenhuis.  
 
Subleerdoelen
De student kan:  
  
Stofwisselingsziekten en endocriene ziekten  
- de ligging, bouw, functie en werking van het hormoonstelsel beschrijven 
- de functie en werking van de stofwisseling beschrijven 
- de oorzaken, de gevolgen, de symptomen en de behandelingen beschrijven van stofwisselings- en endocriene ziekten, in het specifiek van: 
     o hyper- en hypothyreoïdie 
     o Cushing 
 

Slide 2 - Tekstslide

subleerdoelen vervolg
- beschrijven welke veelvoorkomende ingrepen uitgevoerd worden bij stofwisselings- en endocriene ziekten en de complicaties hiervan benoemen, in het specifiek: 
o strumectomie  
  
Systeemziekten en auto-immuunziekten 
- de bouw, functie en werking van het afweersysteem beschrijven 
- de oorzaken, de gevolgen, de symptomen en de behandelingen beschrijven van systeem- en auto-immuunziekten, in het specifiek van 
         o SLE 
         o Myasthenia gravis 

Slide 3 - Tekstslide

Bijbehorende literatuur: 

Zorgpad, Algemeen ziekenhuis, 
Hoofdstukken 13 en 19 

Slide 4 - Tekstslide

Communicatie in het lichaam.

Slide 5 - Tekstslide

Endocriene systeem = hormoonstelsel
Het hormonale of endocriene systeem regelt dingen als groei, stofwisseling en geslachtsontwikkeling.  
 
Een hormoon is een chemische stof die in het lichaam wordt gemaakt en die via de bloedbaan specifieke organen werkzaam maakt 
 
Hormonen worden geproduceerd in de zogenaamde endocriene klieren.  
 
Endocrien wil zeggen dat er iets aan de bloedbaan wordt afgegeven

Slide 6 - Tekstslide

Overzicht hormoon aansturing

Slide 7 - Tekstslide

Hormoonklieren- antwoorden. 
De hormoonklieren in het lichaam zijn: 
- de hypothalamus
- pijnappelklier
- De hypofyse 
- De schildklier 
- De bijschildklieren 
- De alvleesklier 
- De bijnieren 
- De geslachtsklieren (eierstokken en zaadballen) 

Extra: vlak bij hart: thymus

Slide 8 - Tekstslide

Exo- vs Endocrien

Slide 9 - Tekstslide

Regulatie van hormonen - algemeen

Slide 10 - Tekstslide

Stofwisseling

https://www.stofwisselingsziekten.nl/stofwisselingsziekten/ 

Vragen: 
Wat is het verschil tussen een stofwisselingsziekten en ziekten van endocriene stelsel? 

Waarom staat het bij deze leerdoelen, denken jullie? 
 
Hoe sporen ze stofwisselingsziekten op? 

Slide 11 - Tekstslide

Schildklier werking en feedback systeem
- wat gebeurt er als er iets mis gaat? 

- wat als de schildklier geen hormoon kan produceren, wat betekent dat voor deze cascade en feedback?

Slide 12 - Tekstslide

Schildklieraandoeningen
HYPERTHYREOIDIE
- Snelle pols/hartkloppingen 
- Last vd warmte 
- Sterke transpiratie 
- Tremoren 
- Diarree 
- Druk en opgejaagd, nerveus, - verward, huilerig 
- Gewichtsafname (ondanks goed eten) 
- Soms sterk uitpuilende ogen en struma (ziekte v Graves-Basedow) 

HYPOTHYREOIDIE
- Trage pols 
- Dik 
- Bleek/pafferig gelaat 
- Droge huid 
- Kouwelijk, traag, apatisch, weinig actie 
- Vermoeidheid, verwardheid, depressie 
- In later stadium myxoedeem 
- struma en uitpuilende ogen zijn hier ook mogelijk. Komt wel minder vaak voor. 

Slide 13 - Tekstslide

Struma
Graves

Slide 14 - Tekstslide

Lees hoofdstuk 13, paragraaf 3.2.
Daar staat een fout in. Welke is dat? je kunt eventueel gebruik maken van www.schildklier.nl. Tip: het staat in alinea 2.

Slide 15 - Open vraag

Slide 16 - Tekstslide

Behandelingen

HYPERTHYREOIDIE
- Schildklierremmende medicijnen 
         Strumazol ®  
- (sub)totale strumectomie 
- Behandeling met radioactief jodium 
 
- Behandeling van symptomen 

HYPOTHYREOIDIE
- Toedienen van schildklierhormonen: 
          Levothyroxine ® 
          Thyrax ® 

STRUMECTOMIE 
Sub of totale: 
- Bij hypertheroïdie 
- Verwijderen van beide helften van de schilklier of een gedeelte hiervan 
- Totale strumectomie> bij schildklierkanker 
 
Wat is het risico van een strumectomie? 
- Hypothyreoïdie!!!!

Slide 17 - Tekstslide

Bijnieren - bouw en werking
Bijniermerg en bijnierschors 
- Bijnierschors 
       mineralocorticoïden  
       glucocorticoïden 
       geslachtshormonen 
 
Bijniermerg 
      Adrenaline  
      Noradrenaline

Slide 18 - Tekstslide

Ziekte van Cushing
Teveel productie van corticosteroïden (hyperproductie) 
          Bijnierschors 
          Stress hormonen >> ONTSTEKING 
  
De meest opvallende verschijnselen daarvan zijn: 
   - vetophoping, wat erg op ‘gewone’ vetzucht lijkt 
   - een dunne huid, door eiwitverlies 
   - rond en rood gezicht, het zogenaamde vollemaansgezicht 
   - veel blauwe plekken als gevolg van broze vaten door de hoge 
                          bloeddruk 
   - verandering van secundaire geslachtskenmerken, zoals baardgroei en           verzwaring van de stem bij vrouwen en borstvorming bij mannen 

vollemaansgezicht

Slide 19 - Tekstslide

Er is sprake van een verhoogde productie van ACTH in de hypofyse. Dit leidt vervolgens tot een overstimulering van de bijnier en de productie van zijn hormonen. Hoe noem je dit?
A
ziekte van Cushing
B
syndroom van Cushing

Slide 20 - Quizvraag

Het syndroom van Cushing kan worden behandeld met substitutie therapie in tabletten.
Stelling: hierbij is het van belang dat tijden heel strikt worden gehanteerd.
A
waar
B
niet waar

Slide 21 - Quizvraag

Er is sprake van een verhoogde productie van ACTH door een ACTH producerende tumor elders in het lichaam. . Dit leidt vervolgens tot een overstimulering van de bijnier en de productie van zijn hormonen. Hoe noem je dit?
A
ziekte van Cushing
B
syndroom van Cushing

Slide 22 - Quizvraag

Hoe wordt de ziekte van Cushing behandeld?
A
substitutie medicatie
B
operatief verwijderen van het gezwel
C
operatief verwijderen hypofyse
D
(deel van) bijnieren verwijderen en substitutie medicatie

Slide 23 - Quizvraag

Afweersysteem - bij ziekte verwekkers(1) 
Bouw van de afweer? (onderdelen van...)
 1 Barrières: 
     - Huid, sfincters, trilhaarepitheel, 
     - slijmlaagjes
     -  zuurgraad van de maag, zuurgraad 
          vagina, zuurgraad van de huid, 
    - darmflora, huidflora, vaginaflora
    - lysoym in speeksel, vocht en slijm. 

2 Antistoffen 

3 Witte bloedcellen (leukocyten) en de differentiaties daarvan. (zie volgende dia)  

ook belangrijk:  Lymfatisch systeem (thymus, milt, lymfeklieren en lymfeweefsels) 

Slide 24 - Tekstslide

Afweersysteem - bij ziekte verwekkers (2) 
Aspecifieke afweer
- 1e afweerlinie : barrières, zie vorige dia
- 2e afweerlinie:ontsteking hulptroepen. 
       - granulocyten 
       - macrofagen
       - killercellen
       - interferonen. (eiwitten die de bovenstaande 
                   cellen aantrekt)

Specifieke afweer of immuniteit
   - antigeen op/door de ziekteverwekker kom in 
       contact met lichaamscellen
   - lymfocyten gaan mobiliseren
          - B lymfocyten (rode beenmerg)
                   vermenigvuldingen razendsnel
                   maken antistoffen > ziekte verwekker dood
                   daarna geheugen-B-lymfocyten > immuniteit. 
          - T lymfocyten (zwezerik)
                  vallen cellen aan (besmette lichaamscellen, 
                        abnormale lichaamscellen, zoals kanker)
                   ook hier T-geheugencellen

Slide 25 - Tekstslide

Afweersysteem - korte herhaling specifieke afweer

Slide 26 - Tekstslide

Afweersysteem -  overzicht (3) 
er komt een trauma/ziekte verwekker op je lichaam af
eerste barriere faalt. 
tweede afweer komt in actie: 
grunulocyten, macrofagen, killercellen
weefselschade
kapotte weefsel geeft ontstekingsmeditoren af, oa histamine
kapotte weefsel vertoont ontstekingsreactie: 
- roodheid
- warmte
- zwelling
- pijn
- pus
- gestoorde functie. 
geheugencellen worden aangemaakt voor de volgende keer. 
= specifieke afweer
= immuniteit. 

Slide 27 - Tekstslide

Deze video is niet meer beschikbaar
Welke video was dit?

Slide 28 - Tekstslide

wat kan er mis gaan in het afweersysteem? 
- te weinig werking > infecties
- herkent microorganisme niet > infectie

- overdreven reactie > allergie
- volgt het eigen lichaam aan > auto-immuunziekte 

- herkent transplantatie of bloedtransfusie als lichaams vreemd > afstoting reactie. 

Slide 29 - Tekstslide

voorbeeld: Covid-19
Aerosolen is het gevaar waarschijnlijk…: 
 
Slijmvlies 
 
Virus past zich aan 
Muteert  
 
Adaptieve afweer is dan buitenspel 

Slide 30 - Tekstslide

Systeemziekten
Ziekten waarbij een bepaald celsysteem is aangedaan 
Zijn niet op 1 bepaalde plaats in het lichaam gelokaliseerd 
 
Vaak auto-immuunziekte 
 
Geen oorzaak bekend?? 
Zie volgende dia’s

Slide 31 - Tekstslide

Bij deze soort ziekte is er een bepaald celsysteem aangedaan. Deze cellen bevinden zich door het hele lichaam en dus de ziekte ook.
Hoe noemen we dit?
A
auto-immuunziekte
B
systeemziekte

Slide 32 - Quizvraag

Auto-immuunziekten en systeem ziekten. 
       Het verschil is best een beetje lastig. 
Auto-immuunziekten zijn aandoeningen waarbij het afweersysteem van het lichaam actief is tegen het eigen lichaam.
Systeemziekten zijn ziekten waarbij een bepaald celsysteem is aangedaan. Deze ziekten zijn dan ook niet op één bepaalde plaats in het lichaam gelokaliseerd. Op die verschillende plaatsen is het ziekteproces echter hetzelfde. Vaak is een systeemziekte een auto-immuunziekte, maar niet altijd. 

Slide 33 - Tekstslide

auto-immuunziekte
systeemziekte
Systemische lupus erythematosus
Leukemie
Ziekte van Kahler
Multipele sclerose
reumatoide artritis
Maligne lymfomen

Slide 34 - Sleepvraag

SLE (systemische lupus erythematosus)
Wat is het? 
- Auto-immuun 
- Lichaam maakt ontstekingseiwitten aan 
- Constante ontsteking tegen het eigen lichaam. 

Symptomen algemeen; 
- Koorts 
- Vermoeidheid 
- Algehele malaise 
- Huidafwijkingen : scala aan problemen. 
- ontstekingen bv gewrichten, nieren, hart. 
- pijnklachten           
 
Behandeling; 
- Symptoombestrijding: pijnstilling en bloedverdunners
- antiinflammatoire medicatie > veel bijwerkingen
- adviezen over leefstijl
- begeleiding. 
hoofdstuk 19
pg 3.1 

Slide 35 - Tekstslide

Lees het hoofdstuk over SLE, maak hiervan een samenvatting. Maak hier een foto van en laad hem in.

Slide 36 - Open vraag

MG (= myasthenia gravis) 
Spierzwakte door een foute prikkel tussen zenuwen en spieren, door te weinig receptoren die reageren op de stof acetylcholine (auto-immuun tegen de receptoren wrs). 
soms thymoom. 
Vaak een grillig verloop 
 
Symptomen 
Dubbelzien 
Neerhangende oogleden 
Moeilijk slikken 
Slechte articulatie 
Totale verlamming 
Verzwakte AH spieren 

Behandeling 
Symptoombestrijding
soms : IC en beademingsondersteuning 
Medicatie : minder afbraak acetylcholine, zodat er meer tijd is. 
Soms verwijdering van de thymus (zwezerik) 

zie ook hoofdstuk 19. 
paragraaf 3.5 

Slide 37 - Tekstslide

Lees het hoofdstuk over myasthenia gravis, maak hiervan een samenvatting. Maak hier een foto van en laad hem in.

Slide 38 - Open vraag

Stelling over SLE.
het betreft een chronische inflammatoire ziekte, die met name voorkomt bij vrouwen op latere leeftijd.
A
waar
B
niet waar

Slide 39 - Quizvraag

een patient heeft de volgende symptomen:
gewrichtsontstekingen, vlindervormige rode plek op het gezicht, huidproblemen, haaruitval, vermoeidheid, gewichtsproblemen. Dit past het beste bij:
A
vitiligo
B
myasthenia gravis
C
systemische lupus erythematosus
D
hyperthyreoïdie.

Slide 40 - Quizvraag

Bij deze ziekte is er sprake van rustige periodes en
exacerbaties.
A
systemische lupus erythematosus
B
myasthenia gravis
C
hyperthyeroidie
D
Cushing

Slide 41 - Quizvraag

Een van de problemen bij SLE is: patienten hebben snel hele goede, wit/rood/blauwe vingers. Dit is erg pijnlijk. Dit heet het fenomeen van ......

Slide 42 - Open vraag

wat nu? 

- nog 2 opdrachten 

- 1 opdracht over deze week > in lesson-up
 te vinden. > inleveren deze week. 
- 1 opdracht: casusbeschrijving (zie opdracht in teams) > uiterlijk 24 juni

Slide 43 - Tekstslide

Volgende keer: 

Ziekten van KNO gebied, strottenhoofd en de huid

Voorbereiding/bijbehorende literatuur 
Zorgpad, Algemeen Ziekenhuis, Hoofdstuk 17-18 

Slide 44 - Tekstslide