4. de rol van de overheid

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Massamedia

De rol van de overheid 

Leerdoelen

- Vrijheid van meningsuiting

- Betrouwbaarheid en pluriformiteit

- Reclame

Wat is massamedia?

Massamedia zijn manieren om informatie, nieuws of entertainment naar heel veel mensen tegelijk te brengen. 

Denk aan:

• Televisie – zoals het journaal of een film op Netflix
• Radio – zoals muziek op de radio of een praatprogramma
• Kranten en tijdschriften – gedrukt of online
• Internet en sociale media – zoals TikTok, YouTube, Instagram, of nieuwswebsites

Het woord massa betekent “veel mensen” en media zijn middelen om te communiceren. 

Dus massamedia zijn media die veel mensen tegelijk kunnen bereiken.

Waarom is het belangrijk?

Massamedia kunnen mensen informeren (bijv. over wat er in de wereld gebeurt), vermaken (zoals series of muziek), of beïnvloeden (zoals reclame of meningen).

Kort gezegd: massamedia zijn manieren om veel mensen tegelijk iets te laten weten, zien of horen.

Waar denk je aan bij
'de rol van de overheid bij
massamedia'

Vrijheid van meningsuiting

In Nederland hebben we veel vrijheid en veel rechten.

Rechten = alle dingen die je MAG doen of MAG hebben.

De rechten die iedereen in Nederland heeft, staan in de grondwet, de belangrijkste wet in ons land.

Een belangrijk recht = vrijheid van meningsuiting = dat iedereen mag zeggen en schrijven wat hij wil.

Persvrijheid

Dat dit artikel in de Grondwet staat is voor ons allemaal belangrijk, maar vooral voor journalisten.

Die hebben daardoor namelijk: persvrijheid..

Dit wil zeggen: de media in ons land mogen bijna alles schrijven en laten zien wat ze willen.

Censuur

Persvrijheid en democratie horen bij elkaar. In een democratie is er altijd persvrijheid voor de media!

In een dictatuur is er géén persvrijheid maar precies het tegenovergestelde. 

Dit noem je censuur = Dat betekent dat artikelen van journalisten vóóraf worden gecontroleerd (door de machthebbers).

De regering wil dan niet dat de bevolking dingen te weten komt.

In Nederland is er sprake van...

1. Censuur
2. Persvrijheid

Vrijheid van meningsuiting en politiek hebben veel met elkaar te maken.
Een land waar CENSUUR is, noem je een....

1. Democratie
2. Dictatuur
3. Vrij land

Mag de pers alles zeggen?

Persvrijheid betekent niet dat journalisten echt alles mogen schrijven of laten zien wat ze willen.

Ze mogen niet:

• Discrimineren
• Expres liegen
• Oproepen tot geweld
• schokkende of ongepaste beelden laten zien die tegen de morele normen van de samenleving ingaan (onzedelijke beelden)

Dit mag niet omdat er bijvoorbeeld ook in de grondwet staat dat je niet mag discrimineren.

Pluriformiteit van de media

In een democratie is het fijn dat je kan kiezen uit allerlei kranten, tijdschriften, websites en radio- en tv-zenders.

We noemen dit pluriformiteit van de media = we kunnen kiezen uit veel verschillende media.

De overheid regelt zelf een deel van de media om voor pluriformiteit te zorgen, dit doet de overheid omdat ze pluriformiteit belangrijk vindt! Het zorgt ervoor dat er media zijn voor alle groepen in de samenleving (jongeren, ouderen enz.)

Pluriformiteit betekent ook dat er veel verschillende nieuwsbronnen zijn. Mensen kiezen de nieuwsbron die bij hun mening past.

Controle

De journalisten die schrijven over het nieuws, controleren politici.

Bijvoorbeeld: als een minister belooft om geld te geven aan hulpverlening voor jongeren, doet hij dat dan ook? Zo niet, dan komt het in de krant of op tv en kunnen we dat allemaal lezen en zien.

Dus... Welke rol spelen de media in een democratie?

1. In een democratie is er persvrijheid.
2. In een democratie is er pluriformiteit van de media.
3. In een democratie controleren journalisten de politici.

4.3 Reclame

Reclame zijn boodschappen van bedrijven om hun producten te verkopen.

Reclame zorgt voor een bepaald Imago: 

Het beeld dat je bij een bepaald product in je hoofd hebt.

Reclame is gericht op doelgroepen: Mensen die de producten kopen.

Internetreclame:

- nog meer gericht op doelgroepen.

- Influencers spelen een grote rol.

Reclame

 Makers van reclame moeten zich houden aan de Nederlandse reclame code: Regels voor reclame in Nederland.

'stiekem' reclame maken heet sluikreclame, bijvoorbeeld door:

Ideële reclame: Reclame die gericht is op het verbeteren van de samenleving.

Product placement: opzettelijk in een film, tv-show, videogame of ander media verschijnt, zonder dat het expliciet wordt

Advertorial: een soort reclame die eruitziet als een normaal artikel of inhoud, maar in werkelijkheid bedoeld is om een product, merk of dienst te promoten"advertentie" en "editorial")

Roddelbladen schrijven niet altijd de waarheid.

1. Juist.
2. Onjuist.

In de grondwet staan alle rechten die
iedereen in Nederland heeft.

1. Juist.
2. Onjuist.

Is er in Rusland sprake van persvrijheid of censuur?
motiveer je antwoord.

Mogen journalisten in Nederland alles schrijven wat ze willen?
motiveer je antwoord.

In een dictatuur is er vaak wel persvrijheid.

1. Juist.
2. Onjuist.

Bij censuur worden berichten en artikelen van journalisten vooraf gecontroleerd.

1. Juist.
2. Onjuist.

Rechten zijn alle dingen die je MOET doen.

1. Juist.
2. Onjuist.

Stelling: "Stel dat er op een internetsite staat dat de Nederlandse minister-president moet worden vermoord.
Dan moet deze site meteen worden gesloten."
Noem een argument VOOR deze stelling.

Stelling: "Stel dat er op een internetsite staat dat de Nederlandse minister-president moet worden vermoord. Dan moet deze site meteen worden gesloten."
Noem een argument TEGEN deze stelling.

Huiswerk

Volgende week vrijdag af:

• vraag 1 t/m 4 mag je overslaan (neem wel de tekst door!).
• vraag 5 t/m 8 maken
• vraag 9 t/m12 mag je overslaan (neem wel de tekst door!).
  
• vraag 13 t/m 21 maken
• Begrippen & samenvatting maken