Waarheid les 3 - 2023 -

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Wie van jullie blijft het langste in leven tijdens de
robot (of zombie) apocalypse (en waarom)?!

Lesplan

1- Terugpakken vorige les + quiz
5m
2- Uitleg waarheidsconclusies + bespreking

10m

3- Trolley problem

15m
4- Tijd over? Lesdoelen afmaken

Vorige keer:

Je kunt de waarheid op verschillende manieren benaderen/opsporen.
-> Waarheidstheorieën:
Correspondentie (controleerbaar), conventie (afspraak), pragmatisch (het werkt), Coherentie (komt overeen met overige feiten)

Les 3: Conclusies

Leerdoelen

1. Leg de drie verschillende conclusies rond waarheidsvinding uit. Uit je antwoord moet blijven dat je het verschil tussen de waarheidstheorieën bemerkt.

A/ Fundamentalisme

B/ Relativisme

C/ Cubisme

2. Stelling: ‘de trolley problem kun je niet wetenschappelijk oplossen.’

Reageer hierop en betrek het op jezelf; onderbouw met een voorbeeld in drie regels.

3. Schrijf op wat jij in deze les over (het omgaan met) waarheid hebt geleerd.

"Echte waarheid komt van bovenaf"

1. Pre-modernisme
2. Modernisme
3. Post-modernisme

"Je hebt de opdracht te laat ingeleverd. Dit moest vandaag om 12:00 maar ik kan controleren en zien dat je m' vandaag om 23:00 in SOM hebt upgeload."

1. Correspondentietheorie
2. Coherentietheorie
3. Pragmatische theorie
4. Conventietheorie

"Waarheid is subjectief"

1. Pre-modernisme
2. Modernisme
3. Post-modernisme

Deze mooie makker van een vis aangepast voor
leven in totaal duister. Ze zijn nog nooit levend
geobserveerd boven 7000m diepte. Ze hebben een
lamp om prooi aan te trekken.
Dus is het een diepzeevis.

1. Correspondentietheorie
2. Coherentietheorie
3. Pragmatische theorie
4. Conventietheorie

"Met mijn lucky onderbroek aan heb ik nog nooit een onvoldoende gehaald. "

1. Correspondentietheorie
2. Coherentietheorie
3. Pragmatische theorie
4. Conventietheorie

Conventietheorie

-> Iets is waar; omdat we het zo hebben afgesproken.
Bv: 2+2=4
Deze kleur is blauw.
Democratie is de beste staatsvorm (?)
Elk mens heeft recht op vrijheid en veiligheid.

Jezus positioneert zichzelf als de Waarheid. De waarheid in een Persoon. Waarheid als een religieuze relatie met God. Pilatus spreekt wellicht over een andere waarheid. Hij weet niet meer wat waar is. Dit sluit aan bij het eerder genoemde relativisme. 

Je kunt elke theorie van waarheid
 zowel verdedigen of onderbouwen. 
Hieruit kunnen mensen twee (?)
 conclusies trekken:

A/ Fundamentalisme
Mijn waarheid is dé waarheid. Ik sta niet open
voor andere waarheden. 

B/ Relativisme
Alles is relatief: subjectief. Waarheid bestaat niet. 'Wat is waarheid?!'.

C/ Cubisme.
 Door verschillende perspectieven (theorieën van waarheid) in de juiste situaties te gebruiken; leer je steeds meer over de waarheid.
De waarheid kan benaderd worden.

"Waarheid is subjectief"

"Dat waarheid subjectief is; is een subjectieve bewering"

We weten dus niet dat waarheid subjectief is

Iets kan dus volgens de éne waarheidstheorie waar zijn; en door een andere theorie onderuit gehaald worden.

Dit hoeft niet te betekenen dat de bewering
 daarmee een leugen is. Dit betekent dat hij op 
andere manier waar kan zijn.

De vraag is: moeten we alle beweringen op
 dezelfde manier beoordelen?
 Mensenrechten, gelijkheid, 2+2=4 
Dit is waar of niet-waar afhankelijk van hoe je 'waarheid' definieert. 

Bespreek met elkaar bij elke vraag welke waarheidstheorie je het beste kunt toepassen; én welke je absoluut níet moet toepassen.

->  Is moord slecht? 
->  Wanneer kookt water?
-> Helpt het als ik een vriend(in) een lief appje voor het examen stuur?

Je kunt ook de good place laten zien.

Trolley problem:
welke soort informatie is nu belangrijk
in het maken van de juiste keuze?
Of: welke informatie beïnvloed je keuze?

Naar eigen inzicht: plaatjes of filmpje gebruiken

Tot volgende week!