BS 5.3 Geslachtelijke Voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Het fenotype wordt bepaald door ...

1. Chromosomen
2. Het genotype
3. Het genotype en invloeden van buitenaf
4. Invloeden van buitenaf

In lichaamscellen komen genen in paren voor.

1. Waar
2. Niet waar

Hoeveel chromosomen zitten er in een menselijke geslachtscel?

1. 23
2. 24
3. 44
4. 46

Op één chormosoom liggen meerdere genen.

1. Waar
2. Niet waar

Zet in de juiste volgorde

1. DNA -> fenotype -> eiwit
2. eiwit -> fenotype -> DNA
3. DNA -> eiwit -> fenotype
4. fenotype -> eiwit -> DNA

Allelen paren zijn altijd hetzelfde.

1. Waar
2. Niet waar

Blauwe ogen hebben is een..

1. Niet erfelijke eigenschap
2. Erfelijke eigenschap

Een witte bloem wordt door het opnemen van een bepaalde kleurstof blauw. Wat is het genotype voor de kleur van de bloemen?

1. Witte bloem
2. Blauwe bloem

Geslachtelijke voortplanting

Je moet de kenmerken van geslachtelijke voortplanting kunnen noemen

Je moet kunnen beschrijven hoe een twee-eiige tweeling en hoe een eeneiige tweeling ontstaat.

Geslachtscellen

Bij bevruchting versmelten de kern van de zaadcel (van de man) en de eicel (van de vrouw) met elkaar.

Dit werkt hetzelfde bij geslachtelijke voortplanting bij planten.

Van ieder chromosomenpaar heb je dus 1 chromosoom

Of in het geval van planten: vrouwelijk en mannelijk.

van je vader 

Je kunt dus verschillende varianten van een gen hebben, dit noem je een allel.

van je moeder 

Welk gen van een genenpaar in welke geslachtscel terecht komt is willekeurig.

Geslachtscellen bevatten dus heel veel verschillende combinaties van genen en dus verschillende genotypes.

Gen

Een deel van een chromosoom dat de informatie bevalt voor 1 erfelijke eigenschap.

De volgorde (code) van een gen geeft de informatie voor het maken van een specifiek eiwit. Hierdoor wordt het fenotype zichtbaar.

Door spiereiwitten worden bijvoorbeeld de eigenschappen van spieren zichtbaar in het fenotype.

Geslachtelijke voortplanting

geslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting zorgt voor een grotere variatie in het genotype

1. Waar
2. Niet waar

Planten kunnen zich alleen ongeslachtelijk voortplanten.

1. Waar
2. Niet waar

Tweelingen

Wat zie je?

Let op: deze situatie speelt zich af als er al bevruchting heeft plaatsgevonden. De kern van de zaadcel en de eicel zijn dus samengesmolten.

Een twee-eiige tweeling kan een verschillend geslacht hebben.

1. Waar
2. Niet waar

Bij welk type voortplanting ontstaat altijd een nieuw genotype?

1. Geslachtelijke voortplanting
2. Ongeslachtelijke voortplanting

Bekijk de afbeelding. Zorgt deze situatie voor een een-eiige of twee-eiige tweeling?

1. Een een-eiige tweeling
2. Een twee-eiige tweeling

Waar of niet waar
Een een-eiige tweeling heeft hetzelfde genotype.

1. Waar
2. Niet waar

Iedere menselijke cel (behalve de geslachtscellen) bevat 46 chromosomen. Na de bevruchting smelten de kern van zaadcel en de kern van de eicel samen. Hoeveel chromosomen bevatte de eicel VOOR de bevruchting?

1. 23
2. 46

Het DNA in de chromosomen in 1 enkele celkern bevat de complete informatie van al je erfelijke eigenschappen. Deze informatie noemen we ook wel het...

1. Genotype
2. Fenotype

Voortplanting waarbij slechts één ouder is betrokken is

1. Geslachtelijke voortplanting
2. Seksuele voortplanting
3. Ongeslachtelijke voortplanting
4. Multidimensionale voortplanting

Aan de slag

Thema 5

Basisstof 3

Opdrachten: 8, 9 en 10