Boek Argumentatie - herkansing

• Nederlands
• WO
• Studiejaar 1

Boek Argumentatie 

herkansing

Inleiding

argumentatie als middel

Om verschillen van mening op te lossen.

Het naar voren brengen van argumentatie is een poging om een verschil van mening op een redelijke manier uit de wereld te helpen.

Begrip argumentatie

Argumentatie = een verbale, sociale en rationele activiteit die erop gericht is een redelijke beoordelaar te overtuigen van de AANVAARDBAARHEID van een standpunt door een constellatie van PROPOSITIES naar voren te brengen die ter rechtvaardiging van dat standpunt dient. 

Begrip argumentatie

Argumentatie = 

- verbale activiteit: mondeling als schriftelijk

- sociale activiteit: wie argumenteert richt zich tot iemand anders. 

- rationele activiteit: gericht op een standpunt aanvaardbaar maken voor iemand die zich opstelt als een redelijke beoordelaar. 

Begrip argumentatie

Dus argumentatie = 

het product van een rationeel redeneerproces

ook als onderdeel van het communicatie- en interpretatieproces

Begrip argumentatie

Pragmatische vragen in de argumentatieleer:

- Hoe is de argumentatie precies verwoord?

In wat voor situatie wordt de argumentatie naar voren gebracht? 

Tegen welke institutioneel geconventionaliseerde achtergrond speelt het argumentatieve proces zich af? 

Begrip argumentatie

Wie argumenteert maakt altijd aanspraak op redelijkheid. Maar, in de praktijk blijkt er met de argumentatie van alles mis te kunnen zijn.

M.b.v. de argumentatieleer kan worden nagegaan in hoeverre de verschillende argumentatieve zetten voldoen aan de deugdelijkheidscriteria die in een redelijke dicussie in acht dienen te worden genomen. 

H1 Standpunt en verschillen van mening

1.1

1.2

1.3

verschil van mening

Er is sprake van een verschil van mening, zodra er een standpunt is dat niet door iedereen volledig gedeeld wordt. 

Bij een verschil van mening zijn altijd 2 partijen betrokken. De ene partij verkondigt een standpunt en de andere trekt het in twijfel 

verschil van mening

verschil van mening expliciet: zowel het standpunt als de kritiek daarop wordt uitdrukkelijk onder woorden gebracht. 

verschil van mening impliciet: het geval wanneer maar 1 van beide partijen aan het woord komt, zoals in schriftelijke communicatie. 

verschil van mening

verschil van mening expliciet: zowel het standpunt als de kritiek daarop wordt uitdrukkelijk onder woorden gebracht. 

verschil van mening impliciet: het geval wanneer maar 1 van beide partijen aan het woord komt, zoals in schriftelijke communicatie. 

verschil van mening

Propositie: een feitelijke constatering, een voorspelling, een oordeel, een aanbeveling. 

De positie die hier tegenover ingenomen kan worden is positief, negatief of neutraal. 

Deze positie bepaalt een positief standpunt, negatief standpunt of een houding die geen standpunt is (= 0-standpunt)

verschil van mening

Bij een verschil van mening is er altijd op zijn minst iemand die een positief of negatief standpunt inneemt en iemand die twijfelt aan dit positieve of negatieve standpunt. 

verschil van mening

Je kunt een standpunt hebben over de meest uiteenlopende proposities. 

verschil van mening

een standpunt hoeft niet op slechts 1 propositie betrekking te hebben. Het kan ook op meer proposities tegelijk slaan. Die proposities houden dan in de regel wel nauw verband met elkaar. 

verschil van mening

De basisvorm van een verschil van mening: 2 varianten

- enkelvoudige verschil van mening: het verschil van mening van de basisvorm heeft betrekking op niet meer dan 1 (positief of negatief) standpunt.

-niet-gemengd: er is maar 1 partij die een verdedigingsplicht voor een standpunt op zich heeft genomen.

verschil van mening

Meervoudige en gemende verschillen van mening: 

- meervoudig verschil van mening: t.o.v. meer dan 1 propositie wordt een standpunt ingenomen. Dit ontstaat bijv. als iemand tegelijk een heleboel verschillende dingen of 2 of 3 met elkaar samenhangende dingen ter discussie stelt. 

Vb. Nederlandse mannen zijn niet romantisch, en ook niet spiritueel, maar ze zijn wel betrouwbaar. * Dat weet ik allemaal niet zo precies hoor.

verschil van mening

Meervoudige en gemende verschillen van mening: 

- Gemengd verschil van mening: t.o.v. dezelfde propositie worden tegengestelde standpunten ingenomen.

Dit gebeurt wanneer de ene partij een positief standpunt naar voren brengt en de ander stelt daar een negatief standpunt tegenover. Dit houdt in dat er op een standpunt (i.p.v. een twijfel) met een tegengesteld standpunt wordt gereageerd. 

Vb. Nederlands mannen zijn niet romantisch. * Dat ben ik niet met je eens.

4 typen verschil van mening

Complexe verschillen van mening moeten in de analyse altijd herleid worden tot specifieke combinaties van verschillen van mening van de basisvorm. 

4 typen worden onderscheiden:

- niet-gemend enkelvoudig verschillen (=basisvorm)

- gemengd enkelvoudig verschillen

- niet-gemend meervoudige verschillen

- gemengd meervoudige verschillen

H2 Argumenteren en discussiëren 

verschil van mening beëindigd

Een verschil van mening van de basisvorm is beëindigd als de ene partij diens twijfel laat varen of de andere partij dienst standpunt intrekt. 

verschil van mening beëindigd

onderscheid beëindiging:

- het OPLOSSEN van een verschil van mening

- het beëindigen van een verschil van mening door het te BESLECHTEN. --> dat er op de een of andere manier voor gezorgd wordt dat de geschilpunten uit de weg worden geruimd zonder dat de ene partij de andere overtuigd heeft. 

verschil van mening beëindigd

- het beëindigen van een verschil van mening door het te BESLECHTEN. --> afgedwongen door de tegenpartij --> intimineren, bedreigen, of beschaafde manier. Maar, er is geen sprake van een oplossing. Een oplossing is alleen bereikt als hij het verschil vetrokken partijen o.g.v. rationele afwegingen tot dezelfde overtuiging komen en een van de partijen diens positie herziet: allebei hetzelfde standpunt zijn gaan innemen of allebei zijn gaan twijfelen. 

discussiefasen argumentatieve discussie

Argumentatieve discussies: gedachtewisselingen waarin wordt geprobeerd om o.g.v. argumentatie vast te stellen of de standpunten die ter discussie staan verdedigbaar zijn. 

Argumentatieve discussie: alle gevallen waarin het er in de discussie uiteindelijk om gaat een verschil van mening tot een oplossing te brengen. 

discussiefasen argumentatieve discussie

Protagonist: iemand die een standpunt verdedigt

Antagonist: iemand die twijfel aan de aanvaardbaarheid van het standpunt tot uitdrukking brengt. 

De protagonist probeert de antagonist van de aanvaardbaarheid van het standpunt - dat ter discussie staat - te overtuigen, terwijl de antagonist kritische reacties naar voren breng. 

discussiefasen argumentatieve discussie

4 discussiefasen: - confrontatiefase: partijen stellen vast dat er een verschil van mening bestaat. - openingsfase: partijen doen een poging het verschil van mening op te lossen en komen overeen hoe de discussie zal worden gevoerd en wat bij de discussie de uitgangspunten zullen zijn.  - argumentatiefase: de protagonist brengt tot er een conclusie is bereikt argumentatie naar voren om diens standpunt te verdedigen tegen de kritische reacties van de antagonist. - afsluitingsfase: partijen stellen vast in hoeverre het verschil van mening door de discussie is opgelost en ten gunste van welke partij.

het ideaalmodel van een kritische discussie

Dit zijn de 4 discussiefasen: - confrontatiefase:  - openingsfase:   - argumentatiefase:  - afsluitingsfase

- het is een hulpmiddel bij het analyseren van ingewikkelde argumentatieve discussies. 

- onderdelen van het oplossingsproces kunnen beter worden opgespoord

H3 Presentatie van arrgumentatie

Identificatie standpunten

Nagaan welke argumenten aanvoer ter verdediging.

Negatief standpunt: de argumentatie vormt een poging om de propositie te ontkrachten.

Identificatie standpunten

Waar valt een verdedigingspoging aan te herkennen?

- indicatoren van argumentatie: aangezien, daarom, dan ook, derhalve, dientengevolge, dus, ergo, immers, omdat, vandaar, want.

- indicatoren standpunt in de vorm van een conclusie: dus, vandaar, daarom

Identificatie standpunten

Dikwijls ontbreekt een indicatoren van een argumentatie.

Als de context onbepaald is, moeten er bij het interpreteren andere hulpmiddelen worden gevonden. 

verschil argumentatie en verklaring/toelichting/uitleg

Het is kenmerkend voor een verklaring, een toelichting of uitleg dat hetgeen verklaard, toegelicht of uitgelegd wordt in principe al AANVAARD wordt. 

Een argumentatie heeft altijd betrekking op een standpunt dat nog aanvaard moet worden.

verschil argumentatie en verklaring/toelichting/uitleg

Bij twijfel altijd voor een argumentatieve interpretatie te kiezen. 

= maximaal argumentatieve interpretatie

H4 verzwegen standpunten en verzwegen argumenten

verzwegen

Vaak brengt iemand in een betoog niet alles wat hij bedoelt expliciet onder woorden. Daardoor kunnen belangrijk onderdelen van het betoog VERZWEGEN blijven. 

Impliciete zaken moeten dan expliciet worden gemaakt. 

(compleet beeld maken)