Taalverzorging leestekens en hoofdletters

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 1,2

Maatwerk

Leestekens
Hoofdletters

Lesdoelen:

• Je kunt punten, vraagtekens, uitroeptekens en komma's gebruiken.
• Je kunt een dubbele punt, aanhalingstekens en hoofdletters gebruiken bij een citaat.
• Je  weet wanneer je een hoofdletter moet gebruiken.

Leestekens

Wanneer gebruik je een punt, vraagteken of uitroepteken?

Aan het einde van een zin.

Komma

Wanneer gebruik je een komma?

• Tussen twee persoonsvormen;
• Tussen delen van een opsomming;
• Na een naam of uitroep aan het begin van een zin;
• Voor voegwoorden zoals: dat, omdat, terwijl, toen, want.
  

Komma

Kijk eens naar deze beschrijving van Jan:
Jan is aardig dik en kaalgeschoren.
Wat is Jan nu precies? Aardig én dik én kaalgeschoren? Maak het duidelijk met een goedgeplaatste komma:

    Jan is aardig, dik en kaalgeschoren.

Komma

Kijk eens naar de volgende zin:
De meester zei Jantje is een etterbak.

Wat is de betekenis van de zin?

Komma

Kijk maar eens naar de twee betekenissen:

    De meester zei, Jantje is een etterbak (volgens de meester is Jantje een etterbak)
    De meester, zei Jantje, is een etterbak  (volgens Jantje is de meester een etterbak)

Dubbele punt en aanhalingstekens

Gebruik je bij een opsomming en een citaat.
Ik houd van: oranje, geel, blauw en roze.
Maaike vroeg: "Mag ik jouw boek lenen?"
André zei: "Ja hoor, dat is prima."

Hoofdletters

• Gebruiken we aan het begin van een zin
• Bij namen: Maaike Zijm, mevrouw Zijm
• Bij merknamen of namen van bedrijven: Action, Aldi, Lidl, Pepsi, Nintendo

Hoofdletters

Historische gebeurtenissen: Tweede Wereldoorlog, Franse Revolutie
Aardrijkskundige namen: Texel, Den Burg, Haffelderweg

Hoofdletters

Let op: je gebruikt geen hoofdletter bij namen van dagen, maanden, seizoen en windstreken!

Welk woord schrijf je met een hoofdletter?

1. Dominee
2. Nasi
3. Tennis
4. Nike

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

in amsterdam is de ploegweg een populaire straat

Kloppen de leestekens?

1. De bosmaaier start niet; de accu is leeg.
2. De bosmaaier start niet, de accu is leeg.
3. De bosmaaier start niet de accu; is leeg.
4. De bosmaaier start niet: de accu is leeg.

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

ik hou niet van appeltaart want die is zo zoet

(Leestekens en spaties)
De minister ........

1. zei: ' Ik wacht af. "
2. zei: "Ik wacht af."
3. zei:" Ik wacht af."

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

Als de zon schijnt wil ik het liefst lunchen in de tuin.

Kloppen de leestekens?

1. Sanne zegt: Mijn fiets staat nog op school.
2. Sanne zegt: 'Mijn fiets staat nog op school.'
3. Sanne zegt: 'Mijn fiets staat nog op school'
4. Sanne zegt 'Mijn fiets staat nog op school.'

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

waarom is vriendschap goed voor je gezondheid

Kloppen de leestekens?

1. Robin zei: 'Wie gaat er mee naar de Mac?'
2. Robin zei Wie gaat er mee naar de Mac?
3. Robin zei: Wie gaat er mee naar de Mac?
4. Robin zei 'Wie gaat er mee naar de Mac?'

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

houd jij ook zo van chocolade boterkoek en snoep

Kloppen de leestekens?

1. Harm zei: "Doe dat nooit weer!"
2. Harm zei: "Doe dat nooit weer"!
3. Harm zei: "doe dat nooit weer! "
4. Harm zei, "Doe dat nooit weer!"

Kloppen de leestekens?

1. Bert als je klaar bent mag je gaan.
2. Bert, als je klaar bent mag je gaan.
3. Bert, als je klaar bent, mag je gaan.
4. Bert als je klaar bent, mag je gaan.

Kloppen de leestekens?

1. We gaan het vandaag niet halen alles te bemesten, de tractor is kapot.
2. We gaan het vandaag niet halen alles te bemesten de tractor is kapot.
3. We gaan het vandaag niet halen alles te bemesten; de tractor is kapot.
4. We gaan het vandaag niet halen alles te bemesten: de tractor is kapot.