3.3 - Gevaren van straling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Starttaak

1. Pak de benodigdheden van de les.

2. Kijk je huiswerk van de vorige lessen na.

3. Leer van de foutjes: schrijf op wat je moet oefenen, stel vragen als je het niet begrijpt (aan je buurman of mij).

Klaar? -> Lezen §3.3 & maken 21 t/m 30

Klaar? -> Test jezelf §6.3

Benodigdheden les:

• Laptop
• Boek
• Schrift
• Pen

 §3.1 2 t/m 8, §3.2 10 t/m 20, online vaardigheidstrainer.

Gevaren van straling

Paragraaf 3.3

Pak je schrift en pen voor je.

Wat weten we al?

• Waarom is straling gevaarlijk?
• Wat zijn de gevolgen?
• Hoe kunnen we ons beschermen? 

1. Schrijf op voor jezelf (2 minuten)

2. Deel met je buurman en vul aan (2 minuten)

3. Klassikaal bespreken

Leerdoelen 3.3

Na deze les kan je...

• Benoemen wat de schadelijke gevolgen van straling zijn op korte en lange termijn.
• Het verschil tussen besmetting en bestraling beschrijven.
• Beschrijven wat stralingsdosis is en benoemen hoe je straling kunt meten.
• Uitleggen hoe je je kunt beschermen tegen straling.

Korte termijn

Lichaamscellen gaan dood

Stralingsziekte

Dood als gevolg

Lange termijn

DNA-moleculen beschadigen

Kanker 

Kinderen met afwijkingen

Je kunt stralingsziekte krijgen van alle stralingssoorten.

1. Waar
2. Niet waar

Welke stralingssoorten kunnen wel stralingsziektes opwekken?

1. Alfastraling
2. Bètastraling
3. Gammastraling
4. Röntgenstraling

Welke straling heeft de hoogste stralingsenergie?

1. Alfastraling
2. Bètastraling
3. Gammastraling
4. Röntgenstraling

Doordringend vermogen

Maat voor hoe gemakkelijk straling ergens doorheen kan gaan.

www.vascak.cz

Wanneer is alfastraling erg gevaarlijk?

Zit op of in je lichaam.

Bestraalt continu je lichaamscellen.

Bijvoorbeeld bij: aanraken, inademen of inslikken.

Gevaarlijkste bij alfa en bèta straling.

Straling van buitenaf.

Geen deeltjes op en in je lichaam.

Bijvoorbeeld bij: foto maken van je gebit of botten.

Gevaarlijkste bij gamma straling.

Besmetting

Bestraling

Waarmee kan straling gemeten worden?

Waarin wordt het effect van straling weergegeven?

Stralingsdosis

Bepaalt het effect van straling op je lichaam.

De hoeveelheid stralingsenergie die 1 kg weefsel van je lichaam opneemt.

Eenheid: millisievert (mSv), gemeten met dosimeter.

Dosislimiet volwassene:  1 mSv

Dosislimit werknemer:     20 mSv

Rontgenfoto tandarts:      0,005 mSv

              

              Gm-teller

Kan straling detecteren en de hoeveelheid  straling meten die per seconde van een voorwerp afkomt.

Stralingsdeeltje in gm-teller -> tik

www.farlabs.edu.au

Leerdoelen 3.3

Na deze les kan je...

• Benoemen wat de schadelijke gevolgen van straling zijn op korte en lange termijn.
• Het verschil tussen besmetting en bestraling beschrijven.
• Beschrijven wat stralingsdosis is en benoemen hoe je straling kunt meten.
• Uitleggen hoe je je kunt beschermen tegen straling.

Sophie moet een onderhoudsbeurt uitvoeren in de reactorruimte van een kerncentrale. Ze heeft hiermee te maken met gamma- en bètastraling.

Welke maatregelen kunnen genomen worden zodat Sophie veilig met deze straling kan werken?

Een laborant werkt met alfadeeltjes.

Welke maatregelen kunnen genomen worden zodat hij veilig met deze straling kan werken?

Bram heeft als tandarts elke dag te maken met röntgenstraling.

Welke maatregelen kunnen genomen worden zodat hij veilig met deze straling kan werken?

Aan de slag!

1. Lees paragraaf 3.3

2. Maken opdrachten §3.3 21 t/m 30 

3. Pak laptop en kijk de opdrachten (kritisch) na

Klaar? -> Lezen §3.4 en maken 34 t/m 44