Examentraining Ecologie en Mens en Milieu VWO

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Vandaag

-Herhaling mens en milieu & ecologie

Maken examenopgaven

-Vragen

Kringlopen

Stikstofkringloop "BINAS 93G"

Stikstofkringloop

Binas 93G

Reducenten

• Schimmels en bacteriën breken de resten af tot ammoniak (NH₄⁺) en ammonium (NH₃)

• Dit heet ammonificatie
• Anaeroob proces

Nitrificatie

• Nitrificerende bacteriën
• Nitrietbacteriën zetten ammonium en ammoniak om in nitriet (NO₂^- ) 
• Nitraatbacteriën zetten nitriet om in nitraat (NO₃^- )
• Aeroob!

         

Chemosynthese

• Nitrietbacteriën zetten ammonium en ammoniak om tot nitriet (NO2- )
  2 NH3 + 3 O2 → 2 NO2- + 2 H2O + 2 H+ + energie

• Nitraatbacteriën zetten nitriet om in nitraat (NO3- ) 
  2 NO2- + O2 → 2 NO3- + energie

• Met deze energie kunnen de bacteriën glucose maken uit CO₂ en H₂O zonder zonlicht: Chemosynthese
• De bacteriën zijn chemo-autotroof

Denitrificatie

• Denitrificerende 

bacteriën gebruiken 
nitraat  (NO₃- ) als
 energiebron: 

stikstofgas (N₂)

 ontstaat hierbij.  

• Anaeroob proces

Stikstoffixatie

• Vlinderbloemen (oa klavers) leven in symbiose met knolletjesbacteriën die N₂ uit de lucht omzetten in NH₃
• Dit heet stikstoffixatie en gebeurt in de wortelknolletjes
• Vlinderbloemen worden ondergeploegd 
• Door nitrificatie wordt er NO₃^- gemaakt
• Dit proces heet groenbemesting

N-kringloop in het echte leven

Ik ben op tijd begonnen met leren voor SE2
(1 = helemaal niet; 5 = helemaal wel)

1

2

3

4

5

Mijn inzet tijdens de les is voldoende.
(1 = helemaal niet; 5 = helemaal wel)

1

2

3

4

5

Mijn inzet voor biologie buiten de les is voldoende (huiswerk, etc.)
(1 = helemaal niet, 5 = helemaal wel).

1

2

3

4

5

Het cijfer dat ik heb gehaald voor SE2 is wat mij betreft terecht.
(0 = helemaal niet terecht; 5 = helemaal terecht).

1

2

3

4

5

Volgende toets haal ik een hoger cijfer dan SE2!

1

2

3

4

5

Ik kan de begrippen van het hoofdstuk ecologie en mens en milieu uitleggen

ja hoor geen probleem, geen uitleg meer nodig

Ja hoor, maar een keer herhalen is fijn

Helemaal zeker ben ik niet, uitleg is prettig

Dit weet ik helemaal niet (meer) uitleg is nodig

Koolstofkringloop

Binas 93F

Korte koolstofkringloop

Heterotroof en autotroof 

Autotroof vs heterotroof

Autotroof: maakt zelf organische stoffen door fotosynthese

Heterotroof: eet andere organismen om aan organische stoffen te komen

Examenvraag

2017 - II

vraag 2

Eutrofiëring

Eutrofiëring

Voedselrijker worden van water/bodem

vb sloot

alg->watervlo-> brasem-> snoek

Examenopgave

2018 I

maken opdr. 29

Antwoorden

Welke begrippen ken je nog meer van de thema's ecologie & mens en milieu?

Trofisch niveau:  een schakel in een voedselketen

Producenten (autotroof)
Zetten anorganische stoffen om in organische stoffen
Consumenten (heterotroof)
Hebben organische stoffen nodig voor maken andere organische stoffen
Reducenten (heterotroof)
Zetten organische stoffen om in anorganische stoffen
         zorgen voor mineralisatie

Habitat

Natuurlijke leefomgeving van een soort

Leefomgeving van een organisme met specifieke biotische en abiotische factoren

Niche

De rol die het organisme speelt in het ecosysteem
Interactie met het ecosysteem
voeding; wat eet het, door wie wordt hij gegeten ?
Andere taken; nest bouwen, graven etc.

Niche

Examenopgave

2018-I

opdr. 27 & 28

Piramide van energie

Productie

Producenten door 

foto-/chemosynthese: energie uit zonlicht --> chemische energie.

bruto primaire productie (BPP)

Gebruiken producenten voor:

- brandstof: dissimilatie (D)

- bouwstof: groei/ontwikkeling (NPP)

NPP = BPP - D

Draagkracht

De draagkracht is de maximale populatiegrootte waarvoor in een gebied voldoende voedsel, schuil- en nestplaatsen zijn. 

Beperkende factoren remmen de populatiegroei waardoor deze onder de draagkracht blijft, zoals concurrentie van andere soorten, predatie, onvoldoende voedsel, ziektes en andere oorzaken van sterfte. 

Dynamisch evenwicht

Schommelingen rond de draagkracht

Predatorenpiek altijd ná         prooipiek (ook dal)

    

Accumulatie van persistente stoffen

Symbiose

M: mutualisme (beiden soorten hebben voordeel). Bijvoorbeeld: korstmossen, wortelknolletjes bij vlinderbloemigen, bittervoorn en zoetwatermossel

C: commensalisme (een soort heeft voordeel; de ander heeft geen nadeel, maar ook geen voordeel). Bijvoorbeeld: zeepok op een mossel

P: parasitisme (een soort heeft voordeel; ander heeft nadeel). Bijvoorbeeld: spoelwormen, bloedzuigers, lintwormen, etc.

Broeikasteffect vs versterkt broeikaseffect

Natuurlijk broeikaseffect

Versterkt broeikaseffect

Verspreidingsgebied

Areaal: daar waar de soort op aarde voorkomt.

Bepaald door de tolerantiegrens voor abiotische factoren (=beperkende factor)

Beperkende factor

De factor (abiotisch) die de snelheid of de groei van het proces bepaalt doordat er slechts een gelimiteerde hoeveelheid van beschikbaar is.

Belangrijke abiotische factoren

Bodem
Licht
Water
Temperatuur

Ik beheers de leerdoelen van de lessen ecologie

😒🙁😐🙂😃

Over welk onderwerp van 'thema 6: ecologie' heb je nog vragen of wil je nog graag uitleg?

Fotosynthese en verbranding

Voedselrelaties (voedselketen/voedselweb)

Piramide van aantallen en piramide van biomassa

De koolstofkringloop

De stikstofkringloop

Biotische en abiotische factoren

Niveaus van ecologie

Aanpassingen bij dieren (poten, snavel, gestroomlijnd, camouflage)

Aanpassingen bij planten (droge/vochtige omgeving of licht)

Linkjes

• Examentraining ecologie (binastabellen): https://www.youtube.com/watch?v=y5WkMtWdEZU   
• Piramides en voedselwebben: https://www.youtube.com/watch?v=mFVMUF5CfUA 
• Piramides van aantallen en biomassa: https://www.youtube.com/watch?v=CtWqu1iOPLo 
• Ngbiologie alles van ecologie: https://www.youtube.com/playlist?list=PLQ_IeyS40OvjwuzkU1FrRJ6gpL3BWLx71