hoofdstuk 14

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

hoofdstuk 14

GEEN EIND EXAMEN STOF

Vragen hoofdstuk 13?

Motivatie

Omspanningsvermogen en spanwijdte

Leiderschapsstijlen

Situatiegericht leiderschap

Managementmethoden

Humanresourcesmanagement (HRM)

Changemanagement

Motivatie

= het bewust en uit eigen wil meewerken aan de realisatie van een bepaald doel.

- Motivatie heeft betrekking tot gevoel en is dus lastig te meten. 

Theorieën over wanneer er motivatie is/kan zijn

- Maslow

-ERG-theorie

-Herzberg

-McClelland

-Doelstellingentheorie

-Verwachtingstheorie

Theorie van Maslow

• Fysiologisch
• Behoefte aan veiligheid en zekerheid
• Sociale behoeften
• Waardering
• Zelfrealisatie

ERG-theorie van Alderfer

Volgens deze theorie is er geen rangorde van menselijke behoeften.

Drie soorten behoefte :

- bestaansmogelijkheden

- sociale behoeften

- zelfrealisatie

Twee-factoren theorie van Herzberg

Satisfiers = factoren die werknemers aansporen tot betere prestaties: medezeggenschap, erkenning, verantwoordelijkheid en groeimogelijkheden

-> afwezig? dan neutraal (geen tevredenheid)

Dissatisfiers = omgevingsfactoren: beloning, arbeidsomstandigheden, arbeidsverhoudingen en kwaliteit van leiding.

Satisfiers werken pas als de dissatisfiers voldoende acceptabel zijn.

Theorie van McClelland

Afhankelijk van welke behoefte het sterkst is, heeft iemand verschillende doelen en wordt hij door andere activiteiten aangetrokken.

Drie soorten:

- prestatiebehoeften

- machtsbehoeften

- relationele behoeften

Doelstellingstheorie

Je motiveert mensen door concrete doelstellingen te geven bij voorkeur meetbaar.

Verwachtingstheorie van Vroom

De motivatie van een persoon wordt beïnvloed door de persoonlijke verwachting of dat hij door iets te doen verwacht daarmee een persoonlijk doel te bereiken.

Management

Omspanningsvermogen:

aantal ondergeschikten aan wie een manager nog EFFECTIEF leiding KAN geven

Spanwijdte:

aantal ondergeschikten aan wie FEITELIJK leiding wordt gegeven

Hoe kunnen het omspanningsvermogen en de spanwijdte met elkaar in evenwicht worden gebracht? 

• Organisatiestructuur: zijn er stafdiensten bijvoorbeeld?
  
• Communicatie: is communicatie noodzakelijk of is communicatie mogelijk?
  
• Bouwkundige situatie: lange afstanden of alles bij elkaar?
  
• Stijl van leidinggeven
  
• Kwaliteiten van medewerkers

Theorie X

- gemiddelde medewerker is lui

- medewerkers willen geen verantwoordelijkheid

- je moet medewerkers dwingen tot prestaties ( geld )

Theorie Y

- werken is natuurlijk

- medewerkers willen verantwoordelijkheid

- aandacht en mogen meedenken zorgen ook voor motivatie

Autocratisch leiderschap

Taken geven (orders)

Centrale rol 

Medewerker weinig tot niets te zeggen

Democratisch leiderschap

Mensgericht

Gericht op motivatie en welbevinden

Medewerkers mogen veel zelf beslissen

Veel betrokkenheid, creativiteit

Laissez-faire leiderschap

= laat maar gaan

('laat gaan joh')

Veel vrijheid voor medewerkers

Manager oefent nauwelijks invloed uit

Kwaliteit en productiviteit laag

Ondersteunend leiderschap

Plezierig werkklimaat creëren

Goede teamgeest

Medewerkers persoonlijk aangesproken

Participerend leiderschap

Medewerkers en manager delen informatie en macht

Medewerkers betrekken bij beslissingen

Voorwaarden:

Medewerkers moeten erin geloven en allemaal meedoen

Medewerkers beschikken over voldoende kennis en vaardigheden

Flexibel leiderschap

De beste manier van handelen is afhankelijk van de situatie

Per moment en situatie de juiste stijl kiezen

De Managerial Grid van Blake en Mouton (Leiderschapsrooster)

Hersey en Blanchard: 

stijl moet je afstemmen op de taakvolwassenheid van de werknemer

• Bekwaamheid (kunnen): heeft de werknemer voldoende kennis en ervaring om de taak uit te voeren?
• Bereidheid (willen): is de werknemer gemotiveerd om de taak uit te voeren? 

________________

_________

Management methoden-1

Integraal management:

manager is verantwoordelijk voor álle aspecten van het bedrijf. Stafdiensten spelen een belangrijke rol. Verkoop, inkoop, marketing, personeel

Management by direction

de manager geeft gedetailleerde aanwijzingen en controleert streng. Past bij theorie X: de medewerker doet uit zichzelf niets

Management methoden-2 

Management by objectives

Manager en medewerker stellen doelen (objectives) en gaan deze nastreven

Op verschillende niveaus:

• Organisatie moet 20.000 schoenen maken
• Iedere afdeling moet 5.000 schoenen maken
• Iedere persoon moet 100 schoenen maken

Management methoden-3

Management by exception

Medewerkers krijgen bepaalde normen. Zij mogen hier tot een bepaalde grens van afwijken. Bij uitzondering (exception) of grote afwijking grijpt de manager in.

Management by walking around

Manager is veel op de werkvloer, observeert en praat met medewerkers. Geeft aanwijzingen.

Nadeel: weinig tijd voor andere taken als planning. Kan wantrouwend overkomen

Management methoden -4

Management by delegation

Delegeren van taken en bevoegheden

Structurele delegatie: permanent delegeren

Incidentele delegatie: tijdelijk delegeren (door ziekte bv)

HRM HumanResourceManagement

Op een methodische en systematische manier verwerven, ontwikkelen en benutten van menselijke mogelijkheden, voor zowel medewerkers als organisatie.

Change management

Personeel kan weerstand (actief en passief) hebben tegen geplande veranderingen. Geeft stress en soms ook kans op baan-verlies.

Bestrijden van weerstand kan door middel van:

1 Communicatie                 2 Ondersteuning     

3 Prikkels om mee te werken (salaris hoger)   4 Dwang

Zelf maken

Z14.1 t/m 14.9