Samenstellingen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Leerjaar 1

Periode 3

Trema of geen trema?

1. geinstalleerd
2. geïnstalleerd

Trema of geen trema?

1. gekopïeerd
2. gekopieerd

Trema
Wanneer gebruik je een trema?

1. Vacuum
2. Vacuüm

Trema of geen trema?

1. financien
2. financiën

Ik ........................... hier veel aandacht aan.

1. besteed
2. besteedt

Wie heeft de rekening........?

1. betaalt
2. betaald

In welke tijd staan de zinnen?

1. Ik heb lekker geslapen.

2. De kinderen moeten weer naar school.

3. Hij dacht aan vorige zomer.

4. De man wilde naar huis gaan.

Voltooide tijd

verleden tijd

verleden tijd

tegenwoordige tijd

Hoe zat het ook alweer met sterke/zwakke werkwoorden? 

Zwakke werkwoorden

Sterke werkwoorden

In de verleden tijd blijft de klank hetzelfde.

In de verleden tijd verandert de klank.

andere-klankwerkwoorden

zelfde-klankwerkwoorden

Tip

Zelfde-klankwerkwoorden zijn woorden die in de verleden tijd dezelfde klank houden (zwak). 

Andere-klankwerkwoorden zijn woorden die in de verleden tijd een andere klank krijgen (sterk).

rijden

fluiten

huilen

praten

vinden

verven

lopen

zitten

zuchten

wandelen

glijden

kiezen

Samenstellingen

Samenstellingen 

• Bestaan uit 2 of meer losse woorden die samen één woord vormen. 
• Schrijf je aan elkaar om te laten zien dat ze bij elkaar horen. 
• 2 zelfstandige naamwoorden kunnen een zelfstandig naamwoord vormen. Een zelfstandig naamwoord en een werkwoord niet. 
• Let op voor klinkerbotsing/verkeerde uitspraak!

Samenstellingen met een tussenklank-s

Je schrijft de tussenklank-s als je die hoort in de samenstelling.

Dorp + gek = dorpsgek

Dorp + straat = dorpsstraat

Maar niet: dropsveter 

Tussenletter in samenstellingen

Samenstellingen

Je krijgt de tussen-n ook niet als:

• Het eerste deel van de samenstelling geen meervoud heeft (snottebel, rijstevlaai)
• Het eerste deel van de samenstelling verwijst naar iets waar maar 1 van is (zonnebril, maneschijn)

Samenstellingen Samengevat

Nog een keer: samenstelling

Een samenstelling is een woord waarin twee of meer woorden zijn samengeplakt. Schrijf samenstellingen altijd aan elkaar.

! De spellingscorrectie van Word herkent niet al deze woorden! Je kunt dus zelf samenstellingen maken

Welke samenstellingen zijn goed?

1. Groentenwinkel, berensterk
2. Groentewinkel, beresterk
3. Groentenwinkel, beresterk
4. Groentewinkel, berensterk

Maak van onderstaande woorden een juiste samenstelling.


koffie apparaat

1. koffie apparaat
2. koffie-apparaat
3. koffieapparaat

Maak van onderstaande woorden een juiste samenstelling.

politie uniform

1. politieuniform
2. politie-uniform
3. politie uniform

Welke samenstelling klopt?

1. apentrots
2. apetrots
3. secondenwijzer
4. secondeswijzer

Hoe maak je de samenstelling:
beer + gezellig

1. berengezellig
2. beregezellig
3. beergezellig
4. beregezellie

Welke samenstelling is goed gespeld?

1. zonnenbril
2. beukennootje
3. ladenkast
4. roggenbrood

Welk woord is geen samenstelling ?

1. zwemles
2. zwempak
3. zwemmendeman
4. zwembad

Wat is de goede samenstelling:
hond ... hok

1. hondehok
2. hondenhok

Aan de slag

Studiemeter -> Taalverzorging -> spelling -> aaneenschrijven en tussenklanken -> ALLE oefeningen