5.1: ecologie op alle organisatieniveaus

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Thema 5

Ecologie

Toetsweek

Thema 4 Evolutie

Thema 5 Ecologie
Thema 6 Mens en milieu

Basiskennis 

Herhaling onderbouw

Hoe zat het ook alweer?

Zet de onderstaande organisatieniveaus in de juiste volgorde van klein naar groot

biosfeer

ecosysteem

levens-

gemeenschap

populatie

organisme

orgaan

weefsel

molecuul

cel

Tot welk niveau van de ecologie behoort een hert?

1. individu
2. populatie
3. levensgemeenschap
4. ecosysteem

Tot welk niveau van de ecologie behoort een bos?

1. Individu
2. Ecosysteem
3. Levensgemeenschap
4. Populatie

Abiotische factoren

biotische factoren

Licht 

Neerslag

Lucht

Wind

Temperatuur

Bodem

Water

Soortgenoten

Voedsel

Roofdieren

Nestgelegenheid

Ziekteverwekkers

Voedselweb of voedselketen?

1. Voedselweb
2. Voedselketen

Waarom heeft piramide van biomassa altijd een piramide vorm

1. Er zijn meer predatoren
2. Er zijn altijd meer producenten
3. Er gaat per schakel energie verloren

BS 5.1 

Ecologie op alle organisatieniveaus

Doelen 5.1

• Ik kan uitleggen wat een ecosysteem is en wat de kenmerken ervan zijn.
  
• Ik kan biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.
  
• Ik kan de invloed van de belangrijke abiotische factoren op organismen beschrijven en de invloed van organismen op abiotische factoren.

Ecologie

= Deel van de biologie dat onderzoek doet naar de relaties tussen organismen en hun milieu (omgeving).

Verschillende takken:

• Dierecologie
• Plantecologie
• Aquatische ecologie

Verschillende relaties tussen organismen en hun omgeving ...

Organisatie-niveaus

Ecologie kan bekeken worden op verschillende organisatieniveaus.

Het is daarom belangrijk om er altijd stil bij te staan op welk organisatieniveua je je bevindt.

Vraag

Welke abiotische en biotische factoren hebben invloed op het konijn?

Teken een konijn in je schrift

Zet links abiotische factoren

Zet rechts biotische factoren

 

Habitat

 Elke soort heeft zijn eigen habitat. 

-->  leefgebied van een organisme 

-Hier vindt het organisme voedsel, bescherming en soortgenoten.

 

- Abiotische factoren bepalen of een gebied geschikt is als habitat

Vragen

Waarom werden wolven geïntroduceerd in dit ecosysteem?

Welke veranderingen vonden plaats?

Welke conclusie kun je uit deze documentaire trekken?

Tolerantie

= vermogen van organismen  om schommelingen in een abiotische factor te verdragen. Bijv temperatuur, pH, etc.

• De waarde van een  abiotische factor waar de meeste individuen overleven is het optimum.

                                   optimumkromme ->

Verspreidingsgebied

Areaal: daar waar de soort op aarde voorkomt.

Bepaald door de tolerantiegrens voor abiotische
factoren (=beperkende factor)
Uiterste waarde waarbij een individu kan (over)leven

Welke soort heeft het grootste reproductieve succes bij een abiotische factor

1. A
2. B
3. D
4. E

In diagram 1 staat de tolerantie weergegeven van een bepaalde soort voor de concentratie zouten in de omgeving. Er is geen duidelijk optimum-punt te zien, maar een 'tolerantiegebied'. Wat betekent dat?

1. De soort verdraagt schommelingen in zoutconcentratie goed
2. De soort verdraagt schommelingen in zoutconcentratie slecht
3. Het gaat om een soort wat helemaal niet kan overleven in een zoute omgeving
4. Indien de zoutconcentraties nog hoger zijn zal er een optimum ontstaan bij de soort

Begrippen Basisstof 1

• ecologie                                                            
• environmental DNA
• levensgemeenschap
• biotische factoren
• abiotische factoren
• soortensamenstelling
• ecosysteem
• biosfeer/systeem aarde
• emergente eigenschappen

Huiswerk

Opdrachten:

1,6,13,16,17