Maatschappijleer

• Culturele en kunstzinnige vorming
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Maatschappijleer

begrippenlijst uitleg + vragen

Vormen van democraties

• directe democratie --> bevolking directe invloed op politiek
• indirecte democratie --> vertegenwoordigers gekozen door bevolking hebben directe invloed op de politiek
• parlementaire democratie --> gekozen vertegenwoordigers die samen parlement volgen, het zelfde als indirecte democratie

Democratie of dictatuur

dictatuur --> 1 persoon heeft alle macht 

democratie --> bevolking heeft indirecte of directe invloed op de politiek

Ideologie

een ideologie zijn allemaal ideeën over hoe je de beste samenleving kan vormen 

belangrijk: welke normen en waarden, wat willen we dat de overheid doet op sociaaleconomisch gebied

Progressief en conservatief

progressief --> maatschappij willen veranderen, links

conservatief --> geen veranderingen en geen regels, rechts

links, midden en rechts

links --> beschermen van de burger

midden --> beetje links en beetje rechts

rechts --> overheid bepaald zo min mogelijk over de burgers

Ideologische stromingen

Politieke stromingen

Kiesrechten

passief kiesrecht --> recht om je verkiesbaar te stellen

actief kiesrecht --> boven de 18 mag je stemmen

Verkiezingen

lijsttrekker --> bekendste kandidaat van een partij

voorkeurstem --> op een persoon stemmen

zwevende kiezer --> stemmers die niet bij elke verkiezing dezelfde partij kiezen

kiesstelsel --> manier waarop de volksvertegenwoordigers worden gekozen ( in Nederland met zetels)

kiesdeler --> hoeveelheid stemmen voor een zetel

Het kabinet

het kabinet --> bestaat uit ministers en staatssecretarissen 

informateur --> zet mogelijke partijen bij elkaar en stelt regeerakkoord op

formateur --> minister-president die aangewezen word door informateur

coalitie --> gevormde groep partijen door informateur

regeerakkoord --> staan de hoofdlijnen van het beleid van komende jaren

kabinetscrisis --> ministers zijn het niet eens of meerderheid van de tweede kamer steunt het kabinet niet meer

demissionair kabinet --> als kabinet ontslag heeft genomen blijven de oude ministers tot er een nieuw kabinet is gevormd

De regering

regering --> bestaat uit de koning en ministers

de koning --> staatshoofd 

taken van de koning:

• Een handtekening plaatsen onder wetten

• De troonrede voorlezen op Prinsjesdag

• Ministers en staatssecretarissen benoemen

• Zicht regelmatig laten informeren over het beleid door de minister-president

• Ons land vertegenwoordigen in het buitenland, door op staatsbezoek te gaan naar andere landen

Het parlement

het parlement --> bestaat uit de volksvertegenwoordigers in een democratie

het parlement word in Nederland ook wel de Staten-Generaal genoemd --> Staten Generaal is de Eerste en Tweede kamer