SBO - Alles is gekleurd! - WvR 2025

1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
bugerschapBurgerschapsonderwijs+3BasisschoolGroep 4-8

In deze les zitten 18 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 40 min

Introductie

Deze les gaat over het vormen, het hebben en het uiten van je eigen mening. Meningen… tja, iedereen heeft ze. Deze meningen komen niet zomaar uit de lucht vallen, maar worden ergens door gevormd. Hoe werkt dat nou precies? We gaan aan de slag met meningen. We bekijken hoe divers meningen in de klas kunnen zijn. Dit doen we door het ontwerpen van onze eigen kleurrijke mening-papegaai! Want zeg nou zelf, elkaar gewoon na-papegaaien is natuurlijk niet de bedoeling. Alles is gekleurd!

Instructies

Materiaal
- 3 Stroken papier voor elke leerling
- Stift voor elke leerling
- Bordjes, bekertjes of stukjes karton voor elke leerling om een palet te maken + minimaal 10 kleuren verf OF kleurpotloden/viltstiften/krijtjes
- Veren-knipvellen en de papegaai-poster

Voorbereiding
-Maak in de klas een verftafel/bar met genummerde potten verf of zet daar de potten met kleurpotloden/stiften/krijtjes neer.

Leerdoelen
In deze les...

... maken de leerlingen kennis met verschillende perspectieven
... delen de leerlingen wat ze denken en vinden van zichzelf en een ander (BU kerndoel 19A, BU kerndoel 20A, BU kerndoel 20B en BU kerndoel 21A)
... oefenen de leerlingen met actief luisteren (BU kerndoel 19A)
... ervaren de leerlingen het belang en de schoonheid van de diversiteit aan meningen in de klas (BU kerndoel 19A, BU kerndoel 20B, BU kerndoel 20B, BU kerndoel 20B en BU kerndoel 21A)
... werken de leerlingen samen aan een creatief einddoel
... leren de leerlingen dat zij een belangrijk onderdeel zijn van een groter geheel (BU kerndoel 19A)

Kennis
Leerlingen leren dat iedereen vanuit zijn eigen kader/perspectief de dingen bekijkt. Ze leren ook dat ze hier actief naar kunnen vragen om een ander beter te kunnen begrijpen. 

Vaardigheden
Leerlingen oefenen met gesprekstechnieken en actief luisteren. Ze oefenen met reflecteren op zichzelf, de ander en de groep. Ze leren dat je diversiteit ook kunt verbeelden. 

Houding
In deze les werk je aan een nieuwsgierige, geïnteresseerde houding. Ook oefenen de leerlingen een open houding te hebben t.o.v. zichzelf,  in dialoog met een ander of de groep. 

Burgerschap
Met deze les werk je aan de volgende actuele burgerschapskerndoelen:
  • Kerndoel 19: De school geeft vorm aan de democratische oefenplaats.
  • Kerndoel 20: De leerling leert over samenleven in een democratische rechtsstaat. 
  • Kerndoel 21: De leerling doet ervaringen op met democratische en maatschappelijke betrokkenheid.

Werkbladen

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Introductie

Deze les gaat over het vormen, het hebben en het uiten van je eigen mening. 
Meningen… tja, iedereen heeft ze. Deze meningen komen niet zomaar uit de lucht vallen, maar worden ergens door gevormd.  Hoe werkt dat nou precies? 

We gaan aan de slag met meningen. We bekijken hoe divers meningen in de klas kunnen zijn. Dit doen we door het ontwerpen van onze eigen kleurrijke mening-papegaai! Want zeg nou zelf, elkaar gewoon na-papegaaien is natuurlijk niet de bedoeling. Alles is gekleurd!

Slide 2 - Tekstslide

Doel van dit spel: door dit spel leren de leerlingen dat er verschillende meningen over bepaalde onderwerpen bestaan. Van de leerlingen wordt bij dit spel alleen verwacht dat ze hun mening geven.

We starten deze les met een introductiespel.
De leerlingen krijgen een afbeelding te zien en schrijven in één woord op hun strookje papier op wat ze vinden van het onderwerp. Het eerste dat in hen opkomt!   
De leerkracht telt steeds af: “5, 4, 3, 2, 1…0!” Bij nul houdt iedereen tegelijkertijd zijn strook met tekst in de lucht.


Slide 3 - Tekstslide

Geef je mening… 5… 4… 3… 2… 1… 0!

Bespreek kort een paar verschillende reacties.

Slide 4 - Tekstslide

Geef je mening… 5… 4… 3… 2… 1… 0!

Bespreek kort een paar verschillende reacties.

Slide 5 - Tekstslide

Geef je mening… 5… 4… 3… 2… 1… 0!

Bespreek kort een paar verschillende reacties.

Slide 6 - Tekstslide

Vertel de klas dat we het gaan hebben over meningen.
Je mening is eigenlijk niets anders dan datgene wat je op DIT moment ‘gewoon’ vindt.

Meningen zijn dynamisch en veranderen in de loop van ons leven. Het is dus niet zo gek dat meningen van mensen en groepen niet altijd hetzelfde zijn. Dat is heel normaal en helemaal niet erg!

Iedereen heeft dus meningen. Maar hoe kom je er eigenlijk aan?

Slide 7 - Tekstslide

De leerlingen worden zich ervan bewust dat je mening ergens vandaan kan komen. Wat jij vindt is vaak beïnvloed door iets of iemand anders.

Het ‘vormen’ van een mening gebeurt op verschillende manieren:      
  1.  Sommige meningen krijg je van thuis mee.
  2. Andere voel je gewoon diep van binnen.
  3. Weer andere leer je als je zelf iets meemaakt.
  4. En je pikt ook meningen van anderen op. Denk bijvoorbeeld aan je vrienden, je teamgenoten of dingen die je online tegenkomt.

Slide 8 - Tekstslide

We geven nu verschillende meningen verschillende kleuren. Hierdoor maak je visueel hoe gekleurd ieders mening is. Ook zie je zo goed dat ieders mening weer uit andere kleuren (of juist dezelfde) kan bestaan.

Geef de meningen die je hoort eens een kleur. Maak de mening van je vader bijvoorbeeld paars, die van je buurjongen rood en de mening van je favoriete zanger geel. Je leert iets van al deze verschillende meningen. In je hoofd meng je ze zelf door elkaar. Zo krijg je jouw eigen gekleurde mening!

Slide 9 - Tekstslide

Hoe meer meningen en ervaringen je verzamelt, hoe meer kleuren je hebt om jouw eigen mening te kunnen vormen. Dus: elke druppel, scheut of flinke kwak verf verandert je kleur en zorgt voor jouw mening.

Slide 10 - Tekstslide

Al die kleuren?! Hoe weet je dan wat je nou echt zelf vindt? Dat is een goede en enorm lastige vraag. Alle meningen tellen mee en vormen samen de mening van de klas, de school, de stad, de buurt, etc.

Het is veel minder vreemd dan je denkt om je mening over iets te veranderen. Het enige wat je nodig hebt zijn nieuwe kleuren en wat lef om je mening bij te stellen.


Slide 11 - Tekstslide

Deze slide is ter introductie van de opdracht in slide 12 t/m 15.

Onze klas zit ook vol kleuren! Misschien heb je wel een prachtige, unieke kleur in de klas. Misschien lijkt jouw kleur op die van een ander. Misschien past het mooi bij iemand anders of juist he-le-maaaal niet. Het kan allemaal!
We vinden in de klas in ieder geval niet allemaal hetzelfde. Daar gaan we nu mee aan de slag!

Slide 12 - Tekstslide

We gaan een klassen-papegaai maken over een onderwerp.  Kies een thema, stelling of onderwerp waarover je de leerlingen hun mening wilt horen. Denk bijvoorbeeld aan: ‘Wat vind je van ons schoolplein?’, ‘Wat vind je van de Cito-toetsen?’, ‘Wat vind je van plagen?’ of ‘Wat vind je van mobiele telefoons?’
De onderwerpen moeten vooral passen bij je groep en iedereen moet z’n mening erover kunnen en durven geven.

LET OP: Met deze oefening kun je inhoudelijk zo ver gaan als je wilt. Misschien spelen er maatschappelijke thema’s op jullie school die je op deze manier bespreekbaar kunt maken. Het doel van de les is echter begrijpen hoe een mening vorm krijgt, je mening durven geven en snappen dat er andere meningen bestaan en dat je het met elkaar oneens mag zijn.
Als leerkracht bepaal je zelf wat de beste invalshoek en uitdaging voor je groep is.

Slide 13 - Tekstslide

Stel de leerlingen nu de vraag:
Wat vind je van …(jouw gekozen onderwerp) …?

We gaan 10 verschillende meningen verzamelen. Noteer de cijfers 1 t/m 10 op het bord.
Leerlingen kunnen beginnen met een eigen mening geven, maar we zijn op zoek naar zo veel mogelijk verschillende meningen.

•    Wat zouden anderen kunnen vinden?
•    Wat heb je wel eens gehoord?
•    Wat kunnen we samen allemaal bedenken?
•    Etc.

Slide 14 - Tekstslide

Kleurenpalet, veren kleuren!

Iedereen krijgt een setje veren van het verenknipvel. Deze gaan we kleuren met je eigen mening. Alle meningen op het bord zijn gekoppeld aan een kleur. Kies nu welke mening je hebt, waar je het het mee eens bent en welke kleuren jouw veren dus krijgen.

Voorbeeld: je bent het eens met de meningen 3, 5 en 7. Dan kleur je je veren in met de kleuren geel, donkergroen en donkerblauw.

Je kunt dezelfde mening hebben, maar elkaar na-papegaaien doen we niet! Hoe kleurrijker de veren, hoe unieker de klassen-papegaai!

TIP:  Je kunt met deze opdracht helemaal uitpakken met 10 potten verf waar je leerlingen hun eigen palet mee samenstellen en zelf weer hun mening kunnen mengen. Je kunt ook kiezen voor stiften, kleurpotloden en andere gekleurde materialen.


Slide 15 - Tekstslide

Knip nu je veren uit!

Slide 16 - Tekstslide

Zet nu jullie unieke papegaai in elkaar op de papegaai-poster. Plak de veren op. Er zijn  grote veren, kleine veren, linker veren en rechter veren. Plakken maar! Vul de legenda van de poster ook in en verzin een naam voor deze nieuwe papegaaisoort. Hang hem daarna op in de klas.

Slide 17 - Tekstslide

Afronding en nabespreking

Bestudeer goed de hoeveelheid kleuren en sta vooral nog even stil bij het volgende:

Hoe saai was deze papegaai geweest als hij helemaal één kleur had gehad?
Dat zou zo zijn als iedereen dezelfde mening had. Verschillende meningen zorgen voor meer kleur. Het is dus maar goed dat iedereen zijn eigen mening heeft en niet zomaar anderen napraat.

Reflectiegesprek en voorbeeldvragen:
We hebben dus allemaal andere ideeën over bepaalde dingen. Dat geeft het leven kleur!
  • Wat valt er op bij onze papegaai?
  • Hebben we veel verschillende kleuren of niet?
  • Wie vond het lastig om een eigen mening te geven?
  • Zou je dit ook kunnen doen met andere onderwerpen?
  • Welke onderwerpen zouden nog meer interessant zijn?

TIP: Herhaal de opdracht eventueel met andere onderwerpen.

TIP: Als meerdere collega’s de les doen, kun je op een centrale plek een tentoonstelling van alle papegeaaien organiseren!



Slide 18 - Tekstslide

Ik doe mee!
We horen graag wat je van de les vond! Laat het ons weten!

BurgerschapLeerlijn
De Respect Foundation ontwikkelt al jaren (les)materiaal dat direct in te zetten is voor burgerschap. Ook door deelname aan de Week van Respect werk je gericht aan de kerndoelen. Het continue en actuele aanbod is nu gevat in de BurgerschapLeerlijn! 

Andere vragen of opmerkingen? 
Wij horen het graag. educatie@respectfoundation.nl
Bedankt voor het meedoen en tot ziens!