Orthopedagogiek H2 (ODD en CD)

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Lesplanning

1. Terugblik; autisme
2. Theorie. Gedragsproblemen. ODD en CD

3. Casus Sem 
4. Uitleg portfolio opdracht 2: documentaire
5. Huiswerk / portfolio

QUIZ

Vragen over autisme....

Wat weet jij nog?

Wat is autisme?

1. Een ziekte
2. Een ontwikkelings-stoornis
3. ander woord voor gehandicapt
4. een persoonlijkheids-stoornis

Stel een moeder met een zoontje vraagt aan jou waar je autisme kan laten onderzoeken. Wat zeg je?

1. Dat kan je zelf doen. Door goed te observeren.
2. Bij de huisarts.
3. Bij een psychiater (via doorverwijzing)
4. Door de leraar op school.

Komt autisme altijd in dezelfde vorm of ernst voor?

1. JA
2. NEE

Is autisme hetzelfde als
autisme-spectrum-stoornis (ASS)?

1. Nee. ASS heeft een andere betekenis
2. Ja. Dit heeft dezelfde betekenis.

Waar kan iemand met autisme moeite mee hebben?

1. Oog voor detail hebben
2. Dingen goed onthouden
3. Plotselinge verandering
4. Zich alleen vermaken

Wat bedoelen we met problemen in de 'prikkelverwerking' ?

1. Dat iemand met autisme niet van aanraking houdt
2. Als je brein informatie (prikkels) niet goed filtert
3. Als je zintuigen niet goed werken.
4. Dat iemand met autisme geen prikkels kan oppikken

Wat zijn 'executieve functies'?
(denk aan het filmpje van vorige les)

1. De functie om planning van een taak los te laten.
2. Functies om altijd alles hetzelfde te doen.
3. Functies die leren om voor jezelf op te komen.
4. Regelfuncties die nodig zijn voor doelgericht gedrag.

Is autisme aangeboren en te genezen?

1. Autisme WEL aangeboren en NIET te genezen
2. Autisme is NIET aangeboren en WEL te genezen
3. Autisme is NIET aangeboren en NIET te genezen
4. Autisme is WEL aangeboren en WEL te genezen

Wat is belangrijk in de begeleiding van autisme?

1. Taken overnemen en beslissingen nemen
2. Grapjes maken om ontspanning te houden
3. Structuur en duidelijkheid bieden
4. Streng zijn en strakke regels afspreken.

Gedragsproblemen: ODD en CD

Waar denk je aan bij gedragsproblematiek?

Gedragsstoornis

•  Weet je nog? Orthopedagogiek = de leer van specifiek opvoeden.
  
  
• Het gaat om problemen met de BEHEERSING van emotie en gedrag. Het gedrag is bijvoorbeeld opstandig, agressief en antisociaal.
  
  
• Het geeft problemen in het dagelijks functioneren.
  Ontstaat vaak in de kindertijd.
  
• We bespreken vandaag: ODD en CD

oppositonele-opstandige stoornis (ODD)

norm overschrijdende gedragsstoornis (CD)

Wanneer een gedragsstoornis?

Als het opstandige / agressieve / negatieve gedrag van het kind niet meer past bij de leeftijd en minstens een half jaar aanhoudt. Gedragsstoornissen zijn EXTERNALISEREND.

Onderscheid tussen fasegebonden-gedrag en gedragsstoornis soms lastig.
Bij fasegebonden gaat het over ontwikkelen van autonomie ('ik wil het zelf doen!').

- impulsieve en heftige reacties

- schuld, schaamte, geweten = minder ontwikkeld

- sociale gebeurtenissen moeilijk inschatten

- weinig vermogen om problemen op te lossen

Wat zou jij doen of zeggen met een jongere
die dit gedrag laat zien?

ODD (opositioneel-opstandig)

Opstandigheid, irritatie en wraakzucht staat op de voorgrond. Het is een ernstig gedragsprobleem. Veroorzaakt veel problemen.

Factoren: erfelijkheid, karakter, omgeving. Comorbiditeit: ADHD, ASS, LVB

Kenmerken:
Boze stemming, ontevreden, prikkelbaar. Ruzie zoeken, ongehoorzaam, verzetten tegen regels, anderen de schuld geven, hatelijk.

CD (norm-overschrijdend)

Schenden van rechten van anderen, overtreden van normen en regels. Denk aan: schelden, stelen, bedreigen, slaan. Opzettelijk. Lijkt op ODD, maar is ernstiger. Komt vaker bij jongeren voor. Beide diagnoses hebben kan ook. 

• Agressie gericht op mens en dier
• Vernielen van eigendommen
• Leugenachtigheid / diefstal
• Ernstige overtredingen 

Oorzaken?

Autoriteitsconflict: behoefte aan autonomie / loskomen ouders

Onvoldoende zicht van ouder op kind/jongere
Aansluiten bij verkeerde vrienden
Stress in het gezin 
Verkeerd voorbeeld krijgen
Verwaarlozing / misbruik
Erfelijkheid / aanleg

Opdracht in groepjes:

Casus Sem (6 jaar)

• Lees samen de casus 
• Voorbereiding op het gesprek: 
• Welke 2 behandelvormen passen bij Sem? (lees 2.2.5 + 2.3.5)
• Welke 3 tips in de begeleiding zijn noodzakelijk denken jullie? Waarom?
• Hoe zien die tips er in de praktijk uit? (lees 2.2.6 + 2.3.6)

10-15 minuten. Daarna klassikaal bespreken.

Portfolio opdracht 
Ik ben geen probleemkind maar een uitdaging!

Bekijken documentaire 'ik ben geen probleemkind maar een uitdaging'. 

Hierbij maak je de bijbehorende lesbrief.
Deze plaatst de docent in Teams. 

https://www.npostart.nl/2doc/10-03-2020/KN_1712763 

Huiswerk

1. Kijken documentaire 'ik ben geen probleemkind maar een uitdaging'.
   Link naar documentaire: https://www.npostart.nl/2doc/10-03-2020/KN_1712763  
2. Lesbrief 'ik ben geen probleemkind maar een uitdaging'. 
3. Digitale leeromgeving. Zie lesplanner.